Trang chủ / Giải bài tập / Lớp 10 / Toán / Bài 1: Giá trị lượng giác của một góc từ 0 độ đến 180 độ. Định lý côsin và định lý sin trong tam giác
Bài 1: Giá trị lượng giác của một góc từ 0 độ đến 180 độ. Định lý côsin và định lý sin trong tam giác
Hướng dẫn Giải Hoạt động 1, 2 (Trang 63 SGK Toán 10, Bộ Cánh diều, Tập 1)
<p><strong>Hoạt động 1 (Trang 63 SGK Toán 10, Bộ Cánh diều, Tập 1)</strong></p>
<p>Cho tam giác ABC vuông tại A có <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mi>α</mi></math> (Hình 2)</p>
<p><img class="wscnph" style="max-width: 100%; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/09112022/hoat-dond-1-trand-63-toan-10-tap-1-9HgeKT.png" /></p>
<p>a) Nhắc lại định nghĩa sin α, cos α, tan α, cot α. </p>
<p>b) Biểu diễn tỉ số lượng giác của góc 90° – α theo tỉ số lượng giác của góc α. </p>
<p><em><span style="text-decoration: underline;"><strong>Hướng dẫn giải</strong></span></em></p>
<p>a) Ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>sin</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mi>A</mi><mi>C</mi></mrow><mrow><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow></mfrac><mo>,</mo><mo> </mo><mi>cos</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi></mrow><mrow><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow></mfrac><mo>,</mo><mo> </mo><mi>tan</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mi>A</mi><mi>C</mi></mrow><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi></mrow></mfrac><mo>,</mo><mo> </mo><mi>c</mi><mi>o</mi><mi>t</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi></mrow><mrow><mi>A</mi><mi>C</mi></mrow></mfrac></math>.</p>
<p>b) Xét tam giác ABC vuông tại A, ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>sin</mi><mo> </mo><mover><mrow><mi>A</mi><mi>C</mi><mi>B</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi></mrow><mrow><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow></mfrac></math></p>
<p>Lại có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>+</mo><mo> </mo><mo> </mo><mover><mrow><mi>A</mi><mi>C</mi><mi>B</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mn>90</mn><mo>°</mo></math> (hai góc phụ nhau)</p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>⇒</mo><mo> </mo><mover><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mn>90</mn><mo>°</mo><mo> </mo><mo>-</mo><mo> </mo><mo> </mo><mover><mrow><mi>A</mi><mi>C</mi><mi>B</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mi>α</mi></math></p>
<p>Mặt khác: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>cos</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mi>A</mi><mi>B</mi></mrow><mrow><mi>B</mi><mi>C</mi></mrow></mfrac></math></p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>⇒</mo></math>sin(90° – α) = cos α;</p>
<p>cos(90° – α) = sin α;</p>
<p>tan(90° – α) = cot α;</p>
<p>cot(90° – α) = tan α. </p>
<p><strong>Hoạt động 2 (Trang 63 SGK Toán 10, Bộ Cánh diều, Tập 1)</strong></p>
<p>Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, nửa đường tròn tâm O nằm phía trên trục hoành bán kính R = 1 được gọi là nửa đường tròn đơn vị (Hình 3). Với mỗi góc nhọn α ta có thể xác định một điểm M duy nhất trên nửa đường tròn đơn vị sao cho <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mrow><mi>x</mi><mi>O</mi><mi>M</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mi>α</mi></math>. Giả sử điểm M có tọa độ (x<sub>0</sub>; y<sub>0</sub>). Hãy tính sin α, cos α, tan α, cot α theo x<sub>0</sub>, y<sub>­0</sub>.</p>
<p><img class="wscnph" style="max-width: 100%; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/09112022/hoat-dond-2-trand-63-toan-10-tap-1-1-I8HI1Y.png" /></p>
<p> </p>
<p><em><span style="text-decoration: underline;"><strong>Hướng dẫn giải</strong></span></em></p>
<p>Để tính sin α, cos α, tan α, cot α theo x<sub>0</sub>, y<sub>­0</sub>, ta làm như sau: </p>
<p>Xét tam giác OMH vuông tại H, ta có: </p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>sin</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mfrac><mrow><mi>M</mi><mi>H</mi></mrow><mrow><mi>O</mi><mi>M</mi></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><msub><mi>y</mi><mn>0</mn></msub><mn>1</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><msub><mi>y</mi><mn>0</mn></msub><mo> </mo><mo>;</mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mi>cos</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mfrac><mrow><mi>O</mi><mi>H</mi></mrow><mrow><mi>O</mi><mi>M</mi></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><msub><mi>x</mi><mn>0</mn></msub><mn>1</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><msub><mi>x</mi><mn>0</mn></msub></math></p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>tan</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mfrac><mrow><mi>M</mi><mi>H</mi></mrow><mrow><mi>O</mi><mi>H</mi></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><msub><mi>x</mi><mn>0</mn></msub><msub><mi>y</mi><mn>0</mn></msub></mfrac><mo> </mo><mo>;</mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mo> </mo><mi>c</mi><mi>o</mi><mi>t</mi><mo> </mo><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mfrac><mrow><mi>O</mi><mi>H</mi></mrow><mrow><mi>M</mi><mi>H</mi></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><msub><mi>x</mi><mn>0</mn></msub><msub><mi>y</mi><mn>0</mn></msub></mfrac></math>.</p>