Hướng dẫn Giải bài 8 (Trang 50, SGK Toán 10, Tập 1)
<p><strong>Câu hỏi: </strong>Tìm tập xác định của các hàm số:</p>
<p>a) <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><mfrac><mn>2</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></mfrac><mo>+</mo><msqrt><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></msqrt><mo> </mo><mo>;</mo></math></p>
<p>b) <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><msqrt><mn>2</mn><mo>-</mo><mn>3</mn><mi>x</mi></msqrt><mo>-</mo><mfrac><mn>1</mn><msqrt><mn>1</mn><mo>-</mo><mn>2</mn><mi>x</mi></msqrt></mfrac><mo> </mo><mo>;</mo></math></p>
<p>c) <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mfrac><mn>1</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mi>v</mi><mi>ớ</mi><mi>i</mi><mo> </mo><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>1</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><msqrt><mn>2</mn><mo>-</mo><mi>x</mi></msqrt><mo> </mo><mi>v</mi><mi>ớ</mi><mi>i</mi><mo> </mo><mi>x</mi><mo><</mo><mn>1</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced></math></p>
<p><strong>Hướng dẫn giải:</strong></p>
<p>a) Hàm số <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><mfrac><mn>2</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></mfrac><mo>+</mo><msqrt><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></msqrt><mo> </mo></math>xác định khi và chỉ khi <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>1</mn><mo>≠</mo><mn>0</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn><mo>≥</mo><mn>0</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>⇔</mo><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mi>x</mi><mo>≠</mo><mo>-</mo><mn>1</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><mi>x</mi><mo>≥</mo><mo>-</mo><mn>3</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced></math></p>
<p>Vậy tập xác định của hàm số <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><mfrac><mn>2</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>1</mn></mrow></mfrac><mo>+</mo><msqrt><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></msqrt><mo> </mo></math> là D = <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>[</mo><mo>-</mo><mn>3</mn><mo>;</mo><mo>+</mo><mo>∞</mo><mo>]</mo><mo> </mo><mo>\</mo><mo> </mo><mo>{</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo>}</mo></math></p>
<p>b) Hàm số <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><msqrt><mn>2</mn><mo>-</mo><mn>3</mn><mi>x</mi></msqrt><mo>-</mo><mfrac><mn>1</mn><msqrt><mn>1</mn><mo>-</mo><mn>2</mn><mi>x</mi></msqrt></mfrac><mo> </mo></math> xác định khi <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mn>2</mn><mo>-</mo><mn>3</mn><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>0</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><mn>1</mn><mo>-</mo><mn>2</mn><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>0</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><mn>1</mn><mo>-</mo><mn>2</mn><mi>x</mi><mo>≠</mo><mn>0</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>⇔</mo><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mn>2</mn><mo>-</mo><mn>3</mn><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>0</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><mn>1</mn><mo>-</mo><mn>2</mn><mi>x</mi><mo>></mo><mn>0</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced><mo>⇔</mo><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mi>x</mi><mo>≤</mo><mfrac><mn>2</mn><mn>3</mn></mfrac></mtd></mtr><mtr><mtd><mi>x</mi><mo><</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac></mtd></mtr></mtable></mfenced></math></p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>⇔</mo><mi>x</mi><mo>∈</mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mo>∞</mo><mo>;</mo><mfrac><mn>2</mn><mn>3</mn></mfrac><mo>]</mo><mo> </mo><mo>∩</mo><mo> </mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mo>∞</mo><mo>;</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>)</mo><mo> </mo><mo>⇔</mo><mi>x</mi><mo>∈</mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mo>∞</mo><mo>;</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>)</mo></math></p>
<p>Biểu diễn tập xác định như sau:</p>
<p><img class="wscnph" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/07032022/563421e8-d4e0-4992-b410-0fbf182da4c2.JPG" /></p>
<p>Vậy ta có tập xác định của hàm số là D=<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>(</mo><mo>-</mo><mo>∞</mo><mo>;</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>)</mo></math></p>
<p>c) Hàm số <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mfrac><mn>1</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mi>v</mi><mi>ớ</mi><mi>i</mi><mo> </mo><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>1</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><msqrt><mn>2</mn><mo>-</mo><mi>x</mi></msqrt><mo> </mo><mi>v</mi><mi>ớ</mi><mi>i</mi><mo> </mo><mi>x</mi><mo><</mo><mn>1</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced></math></p>
<p>+ Xét trên nửa khoảng <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>[</mo><mn>1</mn><mo>;</mo><mo>+</mo><mo>∞</mo><mo>)</mo><mo>,</mo><mo> </mo><mi>y</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mn>1</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></mrow></mfrac></math></p>
<p> +) Hàm số xác định khi x + 3 ≠0 (luôn thỏa mãn với mọi x<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>≥</mo></math>1)</p>
<p> +) Vậy hàm số luôn xác định trên <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>[</mo><mn>1</mn><mo>;</mo><mo>+</mo><mo>∞</mo><mo>)</mo></math></p>
<p>+ Xét trên khoảng <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>(</mo><mo>-</mo><mo>∞</mo><mo>;</mo><mn>1</mn><mo>)</mo></math>, ta có hàm số xác định khi <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mn>2</mn><mo>-</mo><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>0</mn><mo>⇔</mo><mi>x</mi><mo>≤</mo><mn>2</mn></math> (luôn thỏa mãn với mọi x<1)</p>
<p>Vậy hàm số luôn xác định trên <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mo>(</mo><mo>-</mo><mo>∞</mo><mo>;</mo><mn>1</mn><mo>)</mo></math></p>
<p>Vậy hàm số <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>y</mi><mo>=</mo><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mfrac><mn>1</mn><mrow><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>3</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mi>v</mi><mi>ớ</mi><mi>i</mi><mo> </mo><mi>x</mi><mo>≥</mo><mn>1</mn></mtd></mtr><mtr><mtd><msqrt><mn>2</mn><mo>-</mo><mi>x</mi></msqrt><mo> </mo><mi>v</mi><mi>ớ</mi><mi>i</mi><mo> </mo><mi>x</mi><mo><</mo><mn>1</mn></mtd></mtr></mtable></mfenced></math> xác định trên R.</p>