Bài 4: Bất phương trình bậc hai một ẩn
Hướng dẫn giải Bài 3 (Trang 54, SGK Toán 10, BBộ Cánh Diều mới nhất, Tập 1)
<p><strong>B&agrave;i 3 (Trang 54, SGK To&aacute;n 10, Bộ C&aacute;nh diều, Tập 1)</strong></p> <p>Giải c&aacute;c bất phương tr&igrave;nh sau:</p> <p>a) 2x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 5x + 3 &gt; 0;</p> <p>b) &ndash; x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 2x + 8 &le; 0;&nbsp;</p> <p>c) 4x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 12x + 9 &lt; 0;&nbsp;</p> <p>d) &ndash; 3x<sup>2</sup>&nbsp;+ 7x &ndash; 4 &ge; 0.</p> <p><strong><span style="text-decoration: underline;"><em>Hướng dẫn giải:</em></span></strong></p> <p>a) 2x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 5x + 3 &gt; 0</p> <p>Tam thức bậc hai 2x<sup>2&nbsp;</sup>&ndash; 5x + 3 c&oacute; hai nghiệm x<sub>1</sub>&nbsp;= 1, x<sub>2</sub> =&nbsp;<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>3</mn><mn>2</mn></mfrac></math>&nbsp;v&agrave; c&oacute; hệ số a = 2 &gt; 0.</p> <p>Sử dụng định l&yacute; về dấu của tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những gi&aacute; trị của x sao cho tam thức 2x<sup>2</sup> &ndash; 5x + 3</p> <p>mang dấu &ldquo;+&rdquo; l&agrave; x &lt; 1 hoặc x &gt;&nbsp;<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>3</mn><mn>2</mn></mfrac></math>;.</p> <p>Vậy tập nghiệm của bất phương tr&igrave;nh 2x<sup>2</sup> &ndash; 5x + 3 &gt; 0 l&agrave;&nbsp;<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfenced><mrow><mo>-</mo><mo>&#8734;</mo><mo>;</mo><mo>&#160;</mo><mn>1</mn></mrow></mfenced><mo>&#8746;</mo><mfenced><mrow><mfrac><mn>3</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>;</mo><mo>+</mo><mo>&#8734;</mo></mrow></mfenced></math></p> <p>b) &ndash; x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 2x + 8 &le; 0&nbsp;</p> <p>Tam thức bậc hai &ndash; x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 2x + 8 c&oacute; hai nghiệm l&agrave; x<sub>1</sub>&nbsp;= &ndash; 4, x<sub>2</sub>&nbsp;= 2 v&agrave; hệ số a = &ndash; 1 &lt; 0.&nbsp;</p> <p>Sử dụng định l&yacute; về dấu của tam thức bậc hai, ta thấy tập hợp những gi&aacute; trị của x sao cho tam thức &ndash; x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 2x + 8 kh&ocirc;ng dương</p> <p>l&agrave; x &le; &ndash; 4 hoặc x &ge; 2.&nbsp;</p> <div class="teads-inread teads-display sm-screen"> <div> <div class="teads-ui-components-adchoices"> <p>Vậy tập nghiệm của bất phương tr&igrave;nh &ndash; x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 2x + 8 l&agrave; (&ndash;&nbsp;&infin;; &ndash; 4]&nbsp;&cup;&nbsp;[2; +&nbsp;&infin;).&nbsp;</p> <p>c) 4x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 12x + 9 &lt; 0&nbsp;</p> <p>Tam thức bậc hai 4x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 12x + 9 c&oacute; ∆ = (&ndash; 12)<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 4 . 4 . 9 = 0.&nbsp;</p> <p>Do đ&oacute; tam thức tr&ecirc;n c&oacute; nghiệm k&eacute;p l&agrave; x = <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>3</mn><mn>2</mn></mfrac></math>.</p> <p>Lại c&oacute; hệ số a = 4 &gt; 0.&nbsp;</p> <p>Sử dụng định l&yacute; về dấu của tam thức bậc hai ta c&oacute;: 4x<sup>2</sup>&ndash;12x+9&gt;0 với mọi&nbsp;<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>x</mi><mo>&#8712;</mo><mi mathvariant="normal">&#8477;</mi><mo>\</mo><mfenced open="{" close="}"><mfrac><mn>3</mn><mn>2</mn></mfrac></mfenced><mo>&#160;</mo><mi>v</mi><mi>&#224;</mi><mo>&#160;</mo><mn>4</mn><msup><mi>x</mi><mn>2</mn></msup><mo>-</mo><mn>12</mn><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>9</mn><mo>=</mo><mn>0</mn><mo>&#160;</mo><mi>t</mi><mi>&#7841;</mi><mi>i</mi><mo>&#160;</mo><mi>x</mi><mo>=</mo><mfrac><mn>3</mn><mn>2</mn></mfrac></math></p> <p>Vậy kh&ocirc;ng tồn tại gi&aacute; trị n&agrave;o của x để 4x<sup>2</sup>&nbsp;&ndash; 12x + 9 &lt; 0 hay bất phương tr&igrave;nh đ&atilde; cho v&ocirc; nghiệm.</p> <p>d) &ndash; 3x<sup>2</sup>&nbsp;+ 7x &ndash; 4 &ge; 0</p> <p>Tam thức bậc hai &ndash; 3x<sup>2</sup>&nbsp;+ 7x &ndash; 4 c&oacute; hai nghiệm x<sub>1</sub>&nbsp;= 1, x<sub>2</sub> =&nbsp;<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>4</mn><mn>3</mn></mfrac></math>&nbsp;v&agrave; hệ số a = &ndash; 3 &lt; 0.&nbsp;</p> <p>Sử dụng định l&yacute; về dấu của tam thức bậc hai, ta thấy &ndash; 3x<sup>2</sup> + 7x &ndash; 4 kh&ocirc;ng &acirc;m khi <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mn>1</mn><mo>&#160;</mo><mo>&#8804;</mo><mo>&#160;</mo><mi>x</mi><mo>&#160;</mo><mo>&#8804;</mo><mo>&#160;</mo><mfrac><mn>4</mn><mn>3</mn></mfrac></math>.&nbsp;</p> </div> </div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài