Hướng dẫn giải Bài 43 (Trang 27 SGK Toán Đại số 9, Tập 2)
<p>Hai người ở hai địa điểm A và B cách nhau 3,6 km, khởi hành cùng một lúc, đi ngược chiều nhau và gặp nhau ờ một địa điểm cách A là 2 km. Nếu cả hai cùng giữ nguyên vận tốc như trường hợp trên, nhưng người đi chậm hơn xuất phát trước người kia 6 phút thì họ sẽ gặp nhau ở chính giữa quãng đường. Tính vận tốc của mỗi người.</p>
<p><strong>Giải:</strong> </p>
<p>Gọi vận tốc của người xuất phát từ A là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></math>, của người đi từ B là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub></math> (m/ phút). Điều kiện là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub><mo>></mo><mn>0</mn><mo>,</mo><mo> </mo><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>></mo><mn>0</mn></math>. Khi gặp nhau tại địa điểm cách A là 2 km, người xuất phát từ A đi được 2000 m, người xuất phát từ B đi được 1600 m trong cùng thời gian đó (vì cùng xuất phát). Ta có phương trình</p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>2000</mn><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mn>1600</mn><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub></mfrac><mo> </mo><mfenced><mn>1</mn></mfenced></math></p>
<p>Điều đó còn cho thấy người xuất phát từ B đi chậm hơn. Khi người đi từ B xuất phát trước người kia 6 phút thì hai người gặp nhau ở chính giữa quãng đường, nghĩa là mỗi người đi được 1,8 km=1800 m}. Ta có phương trình</p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>1800</mn><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mfrac><mo>+</mo><mn>6</mn><mo>=</mo><mfrac><mn>1800</mn><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub></mfrac><mo> </mo><mfenced><mn>2</mn></mfenced></math></p>
<p>Đặt <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>100</mn><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mfrac><mo>=</mo><mi>x</mi></math> và <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>100</mn><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub></mfrac><mo>=</mo><mi>y</mi></math>, từ (1) và (2) ta có hệ phương trình</p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfenced open="{" close=""><mtable columnalign="left"><mtr><mtd><mn>20</mn><mi>x</mi><mo>=</mo><mn>16</mn><mi>y</mi></mtd></mtr><mtr><mtd><mn>18</mn><mi>x</mi><mo>+</mo><mn>6</mn><mo>=</mo><mn>18</mn><mi>y</mi></mtd></mtr></mtable></mfenced></math></p>
<p>Hệ phương trình này có nghiệm là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfenced><mrow><mi>x</mi><mo>;</mo><mi>y</mi></mrow></mfenced><mo>=</mo><mfenced><mrow><mfrac><mn>4</mn><mn>3</mn></mfrac><mo>;</mo><mfrac><mn>5</mn><mn>3</mn></mfrac></mrow></mfenced></math>. Từ đó suy ra</p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>100</mn><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mn>4</mn><mn>3</mn></mfrac><mo>⇔</mo><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><mn>75</mn><mo>;</mo><mo> </mo><mfrac><mn>100</mn><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mn>5</mn><mn>3</mn></mfrac><mo>⇔</mo><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mn>60</mn></math></p>
<p>Các giá trị tìm được của <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></math> và <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub></math> thỏa mãn các điều kiện của bài toán.</p>
<p>Vậy vận tốc của người đi từ A là 75 m/ph, của người đi từ B là 60 m/ph.</p>