Bài 5 (Trang 54 SGK Toán 10, Bộ Cánh diều, Tập 2)

Em hãy tìm hiểu chiều cao của tất cả các bạn trong tổ và lập mẫu số liệu với kết quả tăng dần. Với mẫu số liệu đó, hãy tìm:

a) Số trung bình cộng, trung vị và tứ phân vị;

b) Khoảng biến thiên và khoảng tứ phân vị;

c) Phương sai và độ lệch chuẩn.

Hướng dẫn giải

Ví dụ, ta có bảng đo chiều cao của các bạn trong tổ như sau:

a) Sắp xếp mẫu số liệu theo thứ tự không giảm ta được:

160   162     164      165      172      174      177      178      180

Số trung bình cộng của mẫu số liệu trên là:

$\overline{x} = \frac{160 + 162 + 164 + 165 + 172 + 174 + 177 + 178 + 180}{9} = \frac{1532}{9}$

Trung vị của mẫu số liệu trên là: Do mẫu số liệu trên có 9 số liệu ( lẻ ) nên trung vị $Q_2 = 172$

Tứ phân vị của mẫu số liệu trên là:

-  Trung vị của dãy 160   162  164   165 là: $Q_1 = 163$

- Trung vị của dãy  174   177  178   180 là: $Q_3 = 177,5$

b) Khoảng biến thiên của mẫu số liệu trên là: $R = x_{max} - x_{min} = 180 - 160 = 20$

Khoảng tứ phân vị của mẫu số liệu trên là: 
${∆}_Q = Q_3 - Q_1 = 177,5 - 163 = 14,5$

c) Phương sai của mẫu số liệu trên là: $s^2 = \frac{[{(160 - \overline{x})}^2 + {(162 - \overline{x})}^2 + ... + {(180 - \overline{x})}^2]}{9} \approx 50 , 84$

Độ lệch chuẩn của mẫu số liệu trên là: $s = \sqrt{s^2} \approx 7 , 13$