Bài 9. Chuyển động thẳng biến đổi đều
Hướng dẫn giải Bài 1 (Trang 43 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
<p><em><strong>Đồ thị vận tốc – thời gian ở Hình 9.5 mô tả chuyển động của một chú chó con đang chạy trong ngõ thẳng và hẹp.</strong></em></p>
<p><em><strong>a) Hãy mô tả chuyển động của chú chó.</strong></em></p>
<p><em><strong>b) Tính quãng đường đi được và độ dịch chuyển của chú chó sau 2s; 4s; 7s và 10s bằng đồ thị và bằng công thức.</strong></em></p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/bai-1-trang-43-vat-li-10-131360.PNG" alt="Đồ thị vận tốc – thời gian ở Hình 9.5 mô tả chuyển động của một chú chó con" width="357" height="180" /></p>
<p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Lời giải:</strong></em></span></p>
<p>a) Mô tả chuyển động:</p>
<p>- Từ giây thứ 0 đến giây thứ 2: chuyển động thẳng đều với vận tốc 1 m/s.</p>
<p>- Từ giây thứ 2 đến giây thứ 4: chuyển động thẳng nhanh dần đều từ 1 m/s đến 3 m/s.</p>
<p>- Từ giây thứ 4 đến giây thứ 7: chuyển động chậm dần đều từ 3 m/s về 0 m/s.</p>
<p>- Từ giây thứ 7 đến giây thứ 8: đứng yên.</p>
<p>- Từ giây thứ 8 đến giây thứ 9: chuyển động thẳng nhanh dần đều theo chiều ngược lại (theo chiều âm).</p>
<p>- Từ giây thứ 9 đến giây thứ 10: chuyển động thẳng đều theo chiều âm.</p>
<p>b) <em>Tính quãng đường và độ dịch chuyển bằng đồ thị</em></p>
<p>- Sau 2 giây:</p>
<p>+ Quãng đường: s<sub>1</sub> = 1.2 = 2m</p>
<p>+ Độ dịch chuyển: d<sub>1</sub> = 1.2 = 2m</p>
<p>- Sau 4 giây:</p>
<p>+ Quãng đường: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>s</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>s</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mn>3</mn><mo>)</mo><mo>.</mo><mn>2</mn><mo>=</mo><mn>6</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>+ Độ dịch chuyển: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>d</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>d</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mo>(</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mn>3</mn><mo>)</mo><mo>.</mo><mn>2</mn><mo>=</mo><mn>6</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>- Sau 7 giây:</p>
<p>+ Quãng đường: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>s</mi><mn>3</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>s</mi><mn>2</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mn>3</mn><mo>.</mo><mn>3</mn><mo>=</mo><mn>10</mn><mo>,</mo><mn>5</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>+ Độ dịch chuyển: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>d</mi><mn>3</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>d</mi><mn>2</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mn>3</mn><mo>.</mo><mn>3</mn><mo>=</mo><mn>10</mn><mo>,</mo><mn>5</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>- Sau 10 giây:</p>
<p>+ Từ giây thứ 7 đến giây thứ 8 vật đứng yên nên quãng đường bằng 0.</p>
<p>+ Quãng đường: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>s</mi><mn>4</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>s</mi><mn>3</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mn>1</mn><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>=</mo><mn>12</mn><mo> </mo><mi>m</mi></math></p>
<p>+ Độ dịch chuyển: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>d</mi><mn>4</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>d</mi><mn>3</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo>)</mo><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo>)</mo><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>=</mo><mn>9</mn><mi>m</mi></math></p>
<p><em>Tính quãng đường và độ dịch chuyển bằng công thức:</em></p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/bai-1-trang-43-vat-li-10-131361.PNG" alt="Đồ thị vận tốc – thời gian ở Hình 9.5 mô tả chuyển động của một chú chó con" width="394" height="174" /></p>
<p>- Sau 2 giây:</p>
<p>+ Độ dịch chuyển: d<sub>1</sub> = v<sub>0</sub>t<sub>1</sub> = 1.2 = 2m</p>
<p>+ Vật chuyển động thẳng không đổi chiều nên quãng đường bằng độ dịch chuyển: s<sub>1</sub> = d<sub>1</sub> = 2m</p>
<p>- Sau 4 giây:</p>
<p>+ Gia tốc tính từ giây thứ 2 đến giây thứ 4: <span id="MathJax-Element-7-Frame" class="mjx-chtml MathJax_CHTML" style="box-sizing: border-box; display: inline-block; line-height: 0; text-indent: 0px; text-align: left; text-transform: none; font-style: normal; font-weight: normal; font-size: 21.78px; letter-spacing: normal; overflow-wrap: normal; word-spacing: normal; white-space: nowrap; float: none; direction: ltr; max-width: none; max-height: none; min-width: 0px; min-height: 0px; border: 0px; margin: 0px; padding: 1px 0px; position: relative;" tabindex="0" role="presentation" data-mathml="<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mrow><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>&#x2212;</mo><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mrow><mrow><mn>4</mn><mo>&#x2212;</mo><mn>2</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>3</mn><mo>&#x2212;</mo><mn>1</mn></mrow><mrow><mn>4</mn><mo>&#x2212;</mo><mn>2</mn></mrow></mfrac></math>"><span id="MJXc-Node-31" class="mjx-math" aria-hidden="true"><span id="MJXc-Node-32" class="mjx-mrow"><span id="MJXc-Node-33" class="mjx-mfrac"><span class="mjx-box MJXc-stacked"><span class="mjx-numerator"><span id="MJXc-Node-34" class="mjx-mrow"><span id="MJXc-Node-35" class="mjx-msub"><span class="mjx-base"><span id="MJXc-Node-36" class="mjx-mi"></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>a</mi><mn>1</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>-</mo><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mrow><mrow><mn>4</mn><mo>-</mo><mn>2</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>3</mn><mo>-</mo><mn>1</mn></mrow><mrow><mn>4</mn><mo>-</mo><mn>2</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mn>1</mn><mo> </mo><mi>m</mi><mo>/</mo><msup><mi>s</mi><mn>2</mn></msup></math></p>
<p>+ Độ dịch chuyển: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>d</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>d</mi><mn>1</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub><msub><mi>t</mi><mn>2</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><msub><mi>a</mi><mn>1</mn></msub><msub><msup><mi>t</mi><mn>2</mn></msup><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mn>2</mn><mo>+</mo><mn>1</mn><mo>.</mo><mn>2</mn><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>.</mo><msup><mn>2</mn><mn>2</mn></msup><mo>=</mo><mn>6</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>+ Vật chuyển động thẳng không đổi chiều nên quãng đường bằng độ dịch chuyển: s<sub>2</sub> = d<sub>2</sub> = 6m</p>
<p>- Sau 7 giây:</p>
<p>+ Gia tốc tính từ giây thứ 4 đến giây thứ 7: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>a</mi><mn>2</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>v</mi><mn>3</mn></msub><mo>-</mo><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub></mrow><mrow><mn>7</mn><mo>-</mo><mn>4</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>0</mn><mo>-</mo><mn>3</mn></mrow><mrow><mn>7</mn><mo>-</mo><mn>4</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo> </mo><mi>m</mi><mo>/</mo><msup><mi>s</mi><mn>2</mn></msup></math></p>
<p>+ Độ dịch chuyển: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>d</mi><mn>3</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>d</mi><mn>2</mn></msub><mo>+</mo><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><msub><mi>t</mi><mn>3</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><msub><mi>a</mi><mn>2</mn></msub><msub><msup><mi>t</mi><mn>2</mn></msup><mn>3</mn></msub><mo>=</mo><mn>6</mn><mo>+</mo><mn>3</mn><mo>.</mo><mn>3</mn><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo>)</mo><mo>.</mo><msup><mn>3</mn><mn>2</mn></msup><mo>=</mo><mn>10</mn><mo>,</mo><mn>5</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>+ Vật chuyển động thẳng không đổi chiều nên quãng đường bằng độ dịch chuyển: s<sub>3</sub> = d<sub>3</sub> = 10,5m</p>
<p>- Sau 10 giây:</p>
<p>+ Từ giây thứ 7 đến giây thứ 8 vật đứng yên nên quãng đường bằng 0.</p>
<p>+ Từ giây thứ 8 đến giây thứ 9 vật chuyển động theo chiều âm</p>
<p>+ Gia tốc tính từ giây thứ 8 đến giây thứ 9: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>a</mi><mn>3</mn></msub><mo>=</mo><mfrac><mrow><msub><mi>v</mi><mn>5</mn></msub><mo>-</mo><msub><mi>v</mi><mn>4</mn></msub></mrow><mrow><mn>9</mn><mo>-</mo><mn>8</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>1</mn><mo>-</mo><mn>0</mn></mrow><mrow><mn>9</mn><mo>-</mo><mn>8</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo> </mo><mi>m</mi><mo>/</mo><msup><mi>s</mi><mn>2</mn></msup></math></p>
<p>+ Độ dịch chuyển từ giây thứ 8 đến giây thứ 9:</p>
<p><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi>d</mi><mn>4</mn></msub><mo>=</mo><msub><mi>v</mi><mn>4</mn></msub><msub><mi>t</mi><mn>5</mn></msub><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><msub><mi>a</mi><mn>3</mn></msub><msub><msup><mi>t</mi><mn>2</mn></msup><mn>5</mn></msub><mo>=</mo><mn>0</mn><mo>.</mo><mn>1</mn><mo>+</mo><mfrac><mn>1</mn><mn>2</mn></mfrac><mo>.</mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>1</mn><mo>)</mo><mo>.</mo><msup><mn>1</mn><mn>2</mn></msup><mo>=</mo><mo>-</mo><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>5</mn><mi>m</mi></math></p>
<p>+ Quãng đường vật đi được từ giây thứ 8 đến giây thứ 9 là: s' = 0,5m</p>
<p>+ Từ giây thứ 9 đến giây thứ 10 vật chuyển động thẳng đều nên gia tốc bằng 0</p>
<p>+ Độ dịch chuyển từ giây thứ 9 đến giây thứ 10: d<sub>5</sub> = v<sub>5</sub>t<sub>6</sub> = (-1).1 = -1m</p>
<p>+ Quãng đường vật đi được từ giây thứ 9 đến giây thứ 10 là: s'' = 1m</p>
<p>+ Độ dịch chuyển sau 10 giây: d = d<sub>3</sub> + d<sub>4</sub> + d<sub>5</sub> = 10,5 - 0,5 - 1 = 9m</p>
<p>+ Quãng đường sau 10 giây: s = s<sub>3</sub> + s<sub>4</sub> + s<sub>5</sub> = 10,5 + 0,5 + 1 = 12m</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài
Khởi động (Trang 40 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Câu hỏi (Trang 40 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Câu hỏi (Trang 41 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Câu hỏi 1 (Trang 42 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Câu hỏi 2 (Trang 42 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Câu hỏi 3 (Trang 42 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Bài 2 (Trang 43 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải
Em có thể (Trang 43 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
Xem lời giải