Bài 5. Các phân tử sinh học
Dừng lại và Suy ngẫm (Trang 36 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức)
<p><strong>Dừng lại v&agrave; Suy ngẫm (Trang 36 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức):</strong></p> <p><strong>1. Protein c&oacute; những chức năng g&igrave;? Đặc điểm cấu tr&uacute;c n&agrave;o gi&uacute;p protein c&oacute; chức năng rất đa dạng?</strong></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>- Protein c&oacute; những chức năng:</p> <p>+ Cấu tr&uacute;c: Nhiều loại protein tham gia cấu tr&uacute;c n&ecirc;n c&aacute;c b&agrave;o quan, bộ khung tế b&agrave;o.</p> <p>+ X&uacute;c t&aacute;c: Protein cấu tạo n&ecirc;n c&aacute;c enzyme x&uacute;c t&aacute;c cho c&aacute;c phản ứng h&oacute;a học.</p> <p>+ Bảo vệ: Kh&aacute;ng thể c&oacute; bản chất l&agrave; protein giữ chức năng chống lại c&aacute;c ph&acirc;n tử kh&aacute;ng nguy&ecirc;n từ m&ocirc;i trường b&ecirc;n ngo&agrave;i x&acirc;m nhập v&agrave;o cơ thể.</p> <p>+ Vận động: Protein gi&uacute;p tế b&agrave;o thay đổi h&igrave;nh dạng cũng như di chuyển.</p> <p>+ Tiếp nhận th&ocirc;ng tin: Protein cấu tạo n&ecirc;n thụ thể gi&uacute;p tiếp nhận th&ocirc;ng tin b&ecirc;n ngo&agrave;i.</p> <p>+ Điều h&ograve;a: Nhiều hormone c&oacute; bản chất l&agrave; protein đ&oacute;ng vai tr&ograve; điều h&ograve;a hoạt động của c&aacute;c gene trong tế b&agrave;o, điều h&ograve;a chức năng sinh l&iacute; của cơ thể.</p> <p>- Đặc điểm cấu tr&uacute;c gi&uacute;p protein c&oacute; chức năng rất đa dạng l&agrave;:</p> <p>+ Protein được cấu tạo theo nguy&ecirc;n tắc đa ph&acirc;n m&agrave; đơn ph&acirc;n l&agrave; 20 loại amino acid. Từ 20 loại amino acid c&oacute; thể tạo ra v&ocirc; số chuỗi polypeptide kh&aacute;c nhau về số lượng, th&agrave;nh phần v&agrave; tr&igrave;nh tự c&aacute;ch sắp xếp c&aacute;c amino acid.</p> <p>+ Protein c&oacute; sự đa dạng về cấu tr&uacute;c: C&oacute; 4 bậc cấu tr&uacute;c gồm cấu tr&uacute;c bậc 1, cấu tr&uacute;c bậc 2, cấu tr&uacute;c bậc 3, cấu tr&uacute;c bậc 4.</p> <p><strong>2. Bậc cấu tr&uacute;c n&agrave;o đảm bảo protein c&oacute; được chức năng sinh học? C&aacute;c li&ecirc;n kết yếu trong ph&acirc;n tử protein c&oacute; li&ecirc;n quan g&igrave; đến chức năng sinh học của n&oacute;?</strong></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>- Protein chỉ thực hiện được chức năng sinh học khi n&oacute; c&oacute; cấu tr&uacute;c kh&ocirc;ng gian (cấu tr&uacute;c bậc 3, cấu tr&uacute;c bậc 4).</p> <p>- Chức năng của protein c&ograve;n phụ thuộc v&agrave;o c&aacute;c bậc cấu tr&uacute;c kh&ocirc;ng gian của n&oacute;. C&aacute;c bậc cấu tr&uacute;c kh&ocirc;ng gian được duy tr&igrave; nhờ c&aacute;c li&ecirc;n kết yếu. Do đ&oacute;, c&aacute;c li&ecirc;n kết yếu c&oacute; vai tr&ograve; quan trọng quyết định khả năng thực hiện chức năng sinh học của protein. Khi điều kiện m&ocirc;i trường như pH, nhiệt độ, &aacute;p suất, nồng độ ion trong dung dịch thay đổi đến một mức độ n&agrave;o đ&oacute; sẽ l&agrave;m đứt g&atilde;y c&aacute;c li&ecirc;n kết yếu l&agrave;m cho cấu tr&uacute;c kh&ocirc;ng gian ba chiều bị thay đổi, khi đ&oacute;, protein bị biến t&iacute;nh v&agrave; mất chức năng sinh.</p> <p><strong>3. Tại sao ch&uacute;ng ta n&ecirc;n bổ sung protein cho cơ thể từ nhiều loại thức ăn kh&aacute;c nhau m&agrave; kh&ocirc;ng n&ecirc;n chỉ ăn một v&agrave;i loại thức ăn d&ugrave; những loại đ&oacute; rất bổ dưỡng?</strong></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>Ch&uacute;ng ta n&ecirc;n bổ sung protein cho cơ thể từ nhiều loại thức ăn kh&aacute;c nhau chứ kh&ocirc;ng n&ecirc;n chỉ ăn một v&agrave;i loại thức ăn d&ugrave; những loại đ&oacute; rất bổ dưỡng bởi v&igrave;:</p> <p>- Nguồn nguy&ecirc;n liệu để x&acirc;y dựng c&aacute;c loại protein trong cơ thể người được lấy từ thức ăn.</p> <p>- Sử dụng đa dạng c&aacute;c nguồn thức ăn gi&agrave;u protein sẽ cung cấp đủ về cả số lượng v&agrave; số loại amino acid d&ugrave;ng l&agrave;m nguy&ecirc;n liệu để tổng hợp protein cho cơ thể.</p> <p><strong>4. Tại sao ch&uacute;ng ta n&ecirc;n bổ sung protein cho cơ thể từ nhiều loại thức ăn kh&aacute;c nhau m&agrave; kh&ocirc;ng n&ecirc;n chỉ ăn một v&agrave;i loại thức ăn d&ugrave; những loại đ&oacute; rất bổ dưỡng?</strong></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>Ch&uacute;ng ta n&ecirc;n bổ sung protein cho cơ thể từ nhiều loại thức ăn kh&aacute;c nhau chứ kh&ocirc;ng n&ecirc;n chỉ ăn một v&agrave;i loại thức ăn d&ugrave; những loại đ&oacute; rất bổ dưỡng bởi v&igrave;:</p> <p>- Nguồn nguy&ecirc;n liệu để x&acirc;y dựng c&aacute;c loại protein trong cơ thể người được lấy từ thức ăn.</p> <p>- Sử dụng đa dạng c&aacute;c nguồn thức ăn gi&agrave;u protein sẽ cung cấp đủ về cả số lượng v&agrave; số loại amino acid d&ugrave;ng l&agrave;m nguy&ecirc;n liệu để tổng hợp protein cho cơ thể.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài