Bài 21. Trao đổi chất, sinh trưởng và sinh sản ở vi sinh vật
Dừng lại và suy ngẫm (Trang 125 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức)
<p><strong>Dừng lại v&agrave; suy ngẫm (Trang 125 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức):</strong></p> <p><strong>1. Kh&aacute;i niệm sinh trưởng ở vi sinh vật c&oacute; g&igrave; kh&aacute;c so với sinh trưởng ở thực vật v&agrave; động vật? Giải th&iacute;ch v&igrave; sao lại c&oacute; sự kh&aacute;c nhau đ&oacute;?</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>- Điểm kh&aacute;c giữa kh&aacute;i niệm sinh trưởng ở vi sinh vật với sinh trưởng ở thực vật v&agrave; động vật:</p> <p>+ Sinh trưởng ở vi sinh vật l&agrave; sự tăng l&ecirc;n về số lượng tế b&agrave;o trong quần thể.</p> <p>+ Sự sinh trưởng ở động vật v&agrave; thực vật l&agrave; sự tăng l&ecirc;n về khối lượng, k&iacute;ch thước của cơ thể do tăng số lượng v&agrave; k&iacute;ch thước tế b&agrave;o trong cơ thể.</p> <p>- C&oacute; sự kh&aacute;c nhau trong kh&aacute;i niệm sinh trưởng ở vi sinh vật so với sinh trưởng ở thực vật v&agrave; động vật v&igrave;:</p> <p>+ Vi sinh vật c&oacute; k&iacute;ch thước rất nhỏ v&agrave; hầu hết l&agrave; c&aacute;c cơ thể đơn b&agrave;o (cơ thể chỉ c&oacute; 1 tế b&agrave;o) đồng thời thời gian tăng trưởng k&iacute;ch thước tế b&agrave;o của vi sinh vật cũng diễn ra rất nhanh, kh&oacute; m&agrave; quan s&aacute;t v&agrave; đ&aacute;nh gi&aacute; được.</p> <p>+ C&ograve;n ở thực vật v&agrave; động vật l&agrave; c&aacute;c cơ thể đa b&agrave;o, c&oacute; thể dễ d&agrave;ng quan s&aacute;t bằng mắt thường sự lớn l&ecirc;n về khối lượng v&agrave; k&iacute;ch thước của một cơ thể.</p> <p><strong>2. N&ecirc;u điểm kh&aacute;c nhau giữa qu&aacute; tr&igrave;nh sinh trưởng của quần thể vi sinh vật trong m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục v&agrave; m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy kh&ocirc;ng li&ecirc;n tục. Tại sao lại c&oacute; sự kh&aacute;c nhau đ&oacute;?</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p><strong>&bull;&nbsp;</strong>Điểm kh&aacute;c nhau giữa qu&aacute; tr&igrave;nh sinh trưởng của quần thể vi sinh vật trong m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục v&agrave; m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy kh&ocirc;ng li&ecirc;n tục:</p> <table style="border-collapse: collapse; width: 100.014%;" border="1"> <tbody> <tr> <td style="width: 48.8591%;"><strong>Nu&ocirc;i cấy kh&ocirc;ng li&ecirc;n tục</strong></td> <td style="width: 48.8591%;"><strong>Nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục</strong></td> </tr> <tr> <td style="width: 48.8591%;">- Trong nu&ocirc;i cấy kh&ocirc;ng li&ecirc;n tục, quần thể vi sinh vật sinh trưởng theo 4 pha: tiềm ph&aacute;t, lũy thừa, c&acirc;n bằng, suy vong.</td> <td style="width: 48.8591%;">- Trong m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục, quần thể vi sinh vật diễn ra qua pha tiềm ph&aacute;t, pha lũy thừa v&agrave; duy tr&igrave; ở pha c&acirc;n bằng, kh&ocirc;ng c&oacute; pha suy vong.</td> </tr> </tbody> </table> <p><strong>&bull;</strong>&nbsp;C&oacute; sự kh&aacute;c nhau giữa qu&aacute; tr&igrave;nh sinh trưởng của quần thể vi sinh vật trong m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục v&agrave; m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy kh&ocirc;ng li&ecirc;n tục v&igrave;:</p> <p>- Trong m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy kh&ocirc;ng li&ecirc;n tục, kh&ocirc;ng được bổ sung th&ecirc;m chất dinh dưỡng mới v&agrave; kh&ocirc;ng được lấy đi c&aacute;c sản phẩm trao đổi chất n&ecirc;n sau một thời gian nu&ocirc;i cấy chất dinh dưỡng cạn kiệt, chất độc hại t&iacute;ch lũy c&agrave;ng nhiều khiến số lượng tế b&agrave;o sinh ra &iacute;t hơn số lượng tế b&agrave;o chết đi (diễn ra pha suy vong).</p> <p>- Trong m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục, thường xuy&ecirc;n được bổ sung chất dinh dưỡng v&agrave; loại bỏ c&aacute;c sản phẩm trao đổi chất n&ecirc;n kh&ocirc;ng c&oacute; hiện tượng chất dinh dưỡng cạn kiệt, chất độc hại t&iacute;ch lũy c&agrave;ng nhiều khiến số lượng tế b&agrave;o sinh ra &iacute;t hơn số lượng tế b&agrave;o chết đi (kh&ocirc;ng diễn ra pha suy vong).</p> <p><strong>3. Trong c&ocirc;ng nghệ vi sinh, việc nu&ocirc;i cấy vi sinh vật thu sinh khối để sản xuất c&aacute;c chế phẩm sinh học c&oacute; gi&aacute; trị được thực hiện tr&ecirc;n m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy n&agrave;o? V&igrave; sao?</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>- Trong c&ocirc;ng nghệ vi sinh, việc nu&ocirc;i cấy vi sinh vật thu sinh khối để sản xuất c&aacute;c chế phẩm sinh học c&oacute; gi&aacute; trị được thực hiện tr&ecirc;n m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục.</p> <p>Giải th&iacute;ch: V&igrave; trong nu&ocirc;i cấy li&ecirc;n tục, m&ocirc;i trường nu&ocirc;i cấy ổn định, số lượng vi sinh vật sẽ được duy tr&igrave; ở mức độ c&acirc;n bằng (kh&ocirc;ng xảy ra pa suy vong) sao cho năng suất sản phẩm đạt cao nhất.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài