Quan hệ từ là một kiến thức quan trọng của chương trình Tiếng Việt và liên quan đến các bài tập về phần Luyện nói và phần Tập làm văn. Việc liên kết các từ giúp bài viết có mấu chốt khoa học hơn. Tuy nhiên, nhiều học sinh vẫn diễn đạt sai, nhầm câu, khó hiểu do chưa hiểu đúng, chưa hợp lý trong cách sử dụng quan hệ từ.
Để giúp các bạn vận dụng tốt hơn kiến thức đã học khi làm bài tập, Colearn sẽ chia sẻ tất tần tật kiến thức trọng tâm của quan hệ từ là gì trong bài viết dưới đây, cùng theo dõi nhé!
Quan hệ từ là gì?
Quan hệ từ là gì?
Khái niệm
Quan hệ từ là từ nối các từ hoặc cụm từ và chỉ ra mối quan hệ giữa các từ, cụm từ hoặc một câu văn, đoạn văn nào đó, ví dụ: và, với, hoặc, nhưng, cùng, để, cho, …
Vai trò của quan hệ từ
Quan hệ từ không phải là thành phần chính của câu và không thực hiện các chức năng như các phần còn lại của câu. Giúp kết nối các từ và liên kết nội dung có trong từ/ đoạn văn/ câu.
Xem thêm: Từ chỉ đặc điểm là gì?
Các cặp quan hệ từ phổ biến và thông dụng
Có nhiều cặp quan hệ từ khác nhau biểu thị các ý nghĩa khác nhau, học sinh sử dụng phù hợp dựa trên nghĩa của từng cặp. Và những cặp quan hệ từ này cũng cho thấy dấu hiệu nhận biết quan hệ từ khi xuất hiện trong câu. Ghi nhớ khái niệm quan hệ từ là gì cùng các cặp quan hệ từ phổ biến là cách học môn Tiếng Việt hiệu quả nhất. Các em học sinh muốn cải thiện năng lực nên đăng ký gia sư online của Colearn giúp các em bám sát kiến thức và hiểu bài nhanh hơn.
Học những cặp quan hệ từ thường dùng
Cặp quan hệ từ biểu thị quan hệ: Nguyên nhân – Kết quả
Các cặp quan hệ từ thể hiện Nguyên nhân – Kết quả bao gồm:
- Vì - nên
- Do - nên
- Nhờ - mà
VD: Nhờ có sự giúp đỡ của thầy cô mà chúng tôi đã vượt qua kì thi với điểm số trên cả mong đợi.
Cặp quan hệ từ biểu thị quan hệ: Giả thiết – Kết quả
Các cặp quan hệ từ thể hiện Giả thiết – Kết quả bao gồm:
- Nếu - thì
- Hễ mà - thì
- Giá mà - thì
VD: Nếu năm nay em đạt kết quả cao trong kì thi THPTQG thì bố mẹ hứa sẽ thưởng cho em chuyến đi du lịch nơi em mong muốn.
Xem thêm: Tình huống truyện là gì?
Cặp quan hệ từ biểu thị quan hệ: Tương phản - Đối lập
Các cặp quan hệ từ thể hiện Tương phản, đối lập bao gồm:
- Tuy - nhưng
- Mặc dù - nhưng
VD: Mặc dù bài toán này rất khó nhưng chúng em vẫn cố gắng để hoàn thành nó thật tốt.
Cặp quan hệ từ biểu thị quan hệ: Tăng tiến, tăng lên
Các cặp quan hệ từ thể hiện Tăng tiến, tăng lên bao gồm:
- Không những - mà còn
- Không chỉ - mà còn
VD: Hà không những năng nổ các hoạt động ngoại khóa ở trường mà bạn còn có thành tích học tập rất đáng ngưỡng mộ.
Lưu ý: Một quan hệ từ chỉ dùng một từ để nối, nhưng một cặp quan hệ từ thì cần ít nhất hai từ dùng để nối cả hai vế.
Ghi nhớ quan hệ từ là gì cùng cách làm bài văn miêu tả sẽ giúp học sinh đạt kết quả học tập cao hơn.
Bài tập về quan hệ từ học sinh cần phải biết
Các dạng bài tập về quan hệ từ
Dạng 1: Xác định quan hệ từ trong câu/ bài viết
Ở dạng bài tập này, các bạn cần biết nghĩa của câu/ bài nói là gì để xác định đúng quan hệ từ và cặp quan hệ từ. Ghi đã nắm vững khái niệm quan hệ từ là gì thì việc xác định đúng cặp quan hệ không còn khó khăn nữa.
Ví dụ: Một giáo viên dạy võ rất ngạc nhiên rằng Nam có thể nhanh chóng học được môn võ mà anh ta đang dạy.
Trong câu trên, “rằng” là quan hệ từ nhân quả (nguyên nhân khiến ông ngạc nhiên là Nam biết võ).
Xem thêm: Trạng ngữ là gì? Dấu hiệu và bài tập các loại trạng ngữ trong câu
Dạng 2: Nhập quan hệ từ/ cặp quan hệ từ thích hợp trong câu
Ở dạng bài tập này, học sinh chọn đúng quan hệ từ hoặc cặp quan hệ từ, chú ý nội dung và ý nghĩa của câu.
Ví dụ: Cả hoa hồng và hoa cúc đều đến một khoảng thời gian sẽ tàn.
Trong câu trên, từ "và" được dùng để chỉ mối quan hệ ngang hàng nhau, có cùng tính chất giữa "hoa hồng" và "hoa cúc".
Muốn nâng cao năng lực của bản thân trong quá trình học tập các em nên tham khảo thư viện bài giảng điện tử của Colearn để bám sát kiến thức nhanh hơn.
Dạng 3: Tạo câu sử dụng quan hệ từ/ cặp quan hệ từ
Ở phần này, các bạn học sinh cần nhận biết các quan hệ từ hoặc các cặp quan hệ từ cho biết nghĩa của câu nào phù hợp với một câu/ đoạn văn cụ thể. Học sinh biết quan hệ từ là gì và các cặp quan hệ từ đi kèm sẽ dễ dàng sử dụng trong văn nói hơn.
Câu trắc nghiệm nhỏ về quan hệ từ
Dựa vào những chia sẻ trên, các em học sinh đã học được rất nhiều điều về các cặp quan hệ từ. Dưới đây là các câu hỏi trắc nghiệm để bạn luyện kiến thức về quan hệ từ là gì. Khi dùng làm bài tập, phải tùy theo nghĩa của câu trong từng tình huống để sử dụng cặp từ cho chính xác nhé!
Câu 1. Quan hệ từ là gì?
- Dùng để chỉ ý nghĩa của một phần câu trong đoạn văn, hoặc mối quan hệ như sở hữu, so sánh, hoặc quan hệ nhân quả giữa các câu.
- Là từ dùng để bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ
- A và B là lựa chọn đúng
- A và B là lựa chọn sai
Muốn giải các dạng bài tập này nhanh, chính xác nhất các em học sinh nên tham khảo giải bài tập sách giáo khoa tất cả các môn để hiểu sâu kiến thức. Từ đó, các em có thể chinh phục hầu hết các kiến thức được giảng dạy trong từng môn học.
Câu 2. Từ "hơn" trong câu sau nghĩa là gì?
Lòng ai buồn hơn ai?
- Chiếm hữu
- So sánh
- Nhân quả
- Điều kiện
Việc hiểu và học quan hệ từ là gì không chỉ giúp học sinh hiểu nghĩa của từng đoạn văn khi đọc bài tập mà còn là mẹo viết câu văn hay và nội dung của toàn bài. Nó cũng hữu ích để hiểu các câu trôi qua. Ý tưởng có thể thay đổi linh hoạt để gây ấn tượng với người đọc và ban giám khảo. Những học sinh đặc biệt thích viết văn và muốn luyện viết văn có cảm xúc tốt thì nên luyện tập cách sử dụng các cặp từ liên quan này. Colearn chúc các bạn học tốt!