Bài 2: Động lượng và năng lượng trong va chạm
Hướng dẫn giải Câu hỏi 1 (Trang 100 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh diều)
<p>Thảo luận, x&acirc;y dựng phương &aacute;n thực h&agrave;nh để x&aacute;c định động lượng, năng lượng của hai xe trước v&agrave; sau va chạm.</p> <p>V&igrave; sao lại chọn cho c&aacute;c xe đo chuyển động tr&ecirc;n gi&aacute; đỡ nằm ngang?</p> <p><strong>Lời giải:</strong></p> <p>- X&acirc;y dựng phương &aacute;n thực h&agrave;nh:&nbsp;</p> <p>Muốn x&aacute;c định động lượng v&agrave; năng lượng của xe trước v&agrave; sau va chạm cần x&aacute;c định khối lượng, vận tốc,</p> <p>độ cao (d&ugrave;ng để t&iacute;nh thế năng) của c&aacute;c xe.</p> <p>+ Dụng cụ: băng đệm kh&iacute;; đồng hồ đo thời gian hiện số (chọn đồng hồ c&oacute; thể hiện thị được thời gian trước</p> <p>v&agrave; sau); hai cổng quang điện; bơm n&eacute;n kh&iacute;; hai xe trượt (c&oacute; khối lượng bằng nhau); hai tấm cản quang;</p> <p>chốt ghim v&agrave; c&aacute;c d&acirc;y nối.</p> <p>+ Bố tr&iacute; th&iacute; nghiệm:</p> <p>Bước 1: Điều chỉnh cho băng đệm kh&iacute; nằm ngang, lắp ống dẫn kh&iacute; từ bơm n&eacute;n kh&iacute; v&agrave;o băng đệm kh&iacute;.</p> <p>Cấp điện cho bơm n&eacute;n kh&iacute; v&agrave; điều chỉnh tốc độ của bơm cho th&iacute;ch hợp.</p> <p>Bước 2: Lắp tấm cản quang v&agrave;o c&aacute;c chốt cắm th&iacute;ch hợp tr&ecirc;n mỗi xe, đặt hai xe l&ecirc;n băng đệm kh&iacute;.</p> <p>Bước 3: Lắp hai cổng quang điện v&agrave;o hai gi&aacute; đỡ đặt c&aacute;ch nhau một khoảng. Đặt 2 xe trượt ở b&ecirc;n ngo&agrave;i 2</p> <p>khoảng hai cổng quang điện, gắn với c&aacute;c chốt ghim được nối với c&aacute;c xe. Nối d&acirc;y từ hai cổng quang điện v&agrave;o</p> <p>đồng hồ đo thời gian hiện số. Cấp điện cho đồng hồ đo thời gian hiện số.</p> <p>+ Tiến h&agrave;nh th&iacute; nghiệm:</p> <p>Bước 1: Điều chỉnh đồng hồ hiện về số 0, chỉnh 2 xe về c&aacute;c chốt ghim.</p> <p>Bước 2: Mở chốt ghim đồng thời gắn ở 2 xe (chốt ghim n&agrave;y giống như một c&ocirc;ng tắc c&oacute; t&aacute;c dụng đẩy 2 xe chuyển</p> <p>động tiến l&ecirc;n ph&iacute;a trước). Khi 2 xe đi qua 2 cổng quang điện, đồng hồ bắt đầu đo thời gian 2 xe đi qua để x&aacute;c định</p> <p>thời gian (gi&aacute;n tiếp t&iacute;nh được vận tốc trước va chạm của mỗi xe). Sau khi va chạm 2 xe bật ngược trở lại, tiếp tục đi</p> <p>qua cổng quang điện, đồng hồ lại đo thời gian (gi&aacute;n tiếp t&iacute;nh được vận tốc sau va chạm)</p> <p>+ C&aacute;ch xử l&iacute; kết quả: Sau khi đo được thời gian mỗi xe đi qua cổng quang điện trước v&agrave; sau va chạm th&igrave; t&iacute;nh được</p> <p>vận tốc trước v&agrave; sau va chạm. D&ugrave;ng c&acirc;n để c&acirc;n khối lượng mỗi xe (bước n&agrave;y tiến h&agrave;nh trước khi thực hiện th&iacute; nghiệm)</p> <p>. Sau đ&oacute; sử dụng c&aacute;c c&ocirc;ng thức đ&atilde; học để t&iacute;nh động lượng trước v&agrave; sau va chạm của mỗi xe; động năng của mỗi xe</p> <p>cũng ch&iacute;nh l&agrave; năng lượng của mỗi xe.</p> <p>+ Nhận x&eacute;t: tổng động lượng v&agrave; năng lượng của hai xe trước v&agrave; sau va chạm gần bằng nhau.</p> <p>- Chọn cho c&aacute;c xe đo chuyển động tr&ecirc;n gi&aacute; đỡ nằm ngang v&igrave; thế năng của c&aacute;c xe kh&ocirc;ng thay đổi, cơ năng của hệ được</p> <p>bảo to&agrave;n.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài