Bài 22. Vai trò và ứng dụng của vi sinh vật
Luyện tập và Vận dụng (Trang 137 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức)
<p><strong>Luyện tập v&agrave; Vận dụng (Trang 137 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức):</strong></p> <p><strong>1. Giải th&iacute;ch v&igrave; sao c&aacute;c sinh vật nh&acirc;n sơ mặc d&ugrave; c&oacute; k&iacute;ch thước nhỏ b&eacute; v&agrave; cấu tạo đơn giản nhưng lại c&oacute; vai tr&ograve; &ldquo;khổng lồ&rdquo; đối với Tr&aacute;i Đất v&agrave; sự sống.</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>C&aacute;c sinh vật nh&acirc;n sơ mặc d&ugrave; c&oacute; k&iacute;ch thước nhỏ b&eacute; v&agrave; cấu tạo đơn giản nhưng lại c&oacute; vai tr&ograve; &ldquo;khổng lồ&rdquo; đối với Tr&aacute;i Đất v&agrave; sự sống v&igrave;:</p> <p>- Tuy vi sinh vật nh&acirc;n sơ c&oacute; k&iacute;ch thước nhỏ n&ecirc;n tỉ lệ giữa diện t&iacute;ch bề mặt tế b&agrave;o v&agrave; thể t&iacute;ch của tế b&agrave;o (tỉ lệ S/V) sẽ lớn, gi&uacute;p tế b&agrave;o trao đổi chất với m&ocirc;i trường một c&aacute;ch nhanh ch&oacute;ng l&agrave;m cho tế b&agrave;o sinh trưởng v&agrave; sinh sản nhanh tạo ra số lượng vi sinh vật rất lớn.</p> <p>- Nhờ c&aacute;c đặc điểm k&iacute;ch thước hiển vi, sinh trưởng nhanh, ph&aacute;t triển mạnh, h&igrave;nh thức dinh dưỡng đa dạng, qu&aacute; tr&igrave;nh tổng hợp v&agrave; ph&acirc;n giải c&aacute;c chất m&agrave; vi sinh vật c&oacute; những vai tr&ograve; đa dạng đối với Tr&aacute;i Đất v&agrave; sự sống như ph&acirc;n giải chất thải, tự dưỡng tạo ra O<sub>2</sub>,&hellip;</p> <p><strong>2. N&ecirc;u một số v&iacute; dụ về ứng dụng của vi sinh vật trong đời sống.</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>Một số v&iacute; dụ về ứng dụng của vi sinh vật trong đời sống:</p> <p>- Dựa v&agrave;o khả năng cố định N<sub>2</sub>&nbsp;trong kh&ocirc;ng kh&iacute; của vi sinh vật để sản xuất ph&acirc;n b&oacute;n vi sinh gi&uacute;p tăng năng suất cho c&acirc;y trồng, cải tạo đất,&hellip;</p> <p>- Dựa v&agrave;o khả năng ức chế sự ph&aacute;t triển của s&acirc;u, bệnh g&acirc;y hại cho c&acirc;y trồng để sản xuất ra thuốc trừ s&acirc;u vi sinh thay cho thuốc trừ s&acirc;u h&oacute;a học vừa c&oacute; thể diệt trừ s&acirc;u, bệnh hại hiệu quả vừa tr&aacute;nh tồn dư thuốc h&oacute;a học g&acirc;y độc cho con người v&agrave; vật nu&ocirc;i.</p> <p>- Sử dụng vi khuẩn&nbsp;<em>Saccharomyces cerevisiae</em>&nbsp;để l&ecirc;n men tạo rượu, bia, b&aacute;nh m&igrave;.</p> <p>- Sử dụng vi khuẩn lactic để l&ecirc;n men tạo sữa chua v&agrave; pho m&aacute;t.</p> <p>- C&aacute;c sản phẩm được tạo ra từ c&ocirc;ng nghệ t&aacute;i tổ hợp vi khuẩn v&agrave; nấm men như insulin, hormone sinh trưởng, chất k&iacute;ch th&iacute;ch miễn dịch cytokine, chất kh&aacute;ng virus như interferon.</p> <p>- Vi sinh vật c&ograve;n được ứng dụng trong việc chuẩn đo&aacute;n c&aacute;c bệnh hiểm ngh&egrave;o, ung thư, bệnh mới ph&aacute;t sinh.</p> <p>- Sử dụng hệ vi sinh hiếu kh&iacute; hoặc kị kh&iacute; trong c&aacute;c bể xử l&iacute; sinh học để xử l&iacute; nước thải.</p> <p>- Sử dụng c&aacute;c vi sinh vật &ldquo;ăn&rdquo; dầu như&nbsp;<em>Alcanivorax borkumensis</em>&nbsp;để xử l&iacute; c&aacute;c sự cố tr&agrave;n dầu tr&ecirc;n biển.</p> <p>- Sử dụng c&aacute;c Archaea sinh methane để xử l&iacute; chất thải vật nu&ocirc;i nhằm vừa tạo ra kh&iacute; biogas l&agrave;m chất đốt cho gia đ&igrave;nh vừa tr&aacute;nh &ocirc; nhiễm m&ocirc;i trường v&agrave; tạo ra ph&acirc;n b&oacute;n hữu cơ cho c&acirc;y trồng.</p> <p><strong>3. Giải th&iacute;ch v&igrave; sao việc chuyển sang trồng đậu n&agrave;nh tr&ecirc;n mảnh đất đ&atilde; trồng khoai trước đ&oacute; lại c&oacute; t&aacute;c dụng duy tr&igrave; nitrogen trong đất.</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>Trong rễ c&acirc;y đậu n&agrave;nh c&oacute; sự cộng sinh giữa rễ c&acirc;y v&agrave; vi khuẩn&nbsp;<em>Rhizobium</em>. Trong mối quan hệ cộng sinh n&agrave;y, c&acirc;y cung cấp sản phẩm quang hợp cho đời sống v&agrave; hoạt động của vi khuẩn ngược lại vi khuẩn c&oacute; vai tr&ograve; cố định N<sub>2</sub>&nbsp;tự do từ kh&ocirc;ng kh&iacute; th&agrave;nh NH<sub>3</sub>&nbsp;vừa cung cấp cho c&acirc;y vừa cung cấp cho đất. Như vậy, việc chuyển sang trồng đậu n&agrave;nh tr&ecirc;n mảnh đất đ&atilde; trồng khoai trước đ&oacute; lại c&oacute; t&aacute;c dụng bổ sungg v&agrave; duy tr&igrave; nitrogen trong đất.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài