Bài 6. Thực hành: Đo tốc độ của vật chuyển động
Hoạt động (Trang 33 Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
<p><strong>Hoạt động (Trang 33 SGK Vật lí 10, Bộ Kết Nối Tri Thức):</strong></p>
<p>Xử lí kết quả thí nghiệm</p>
<p>1. Tính tốc độ trung bình và tốc độ tức thời của viên bi thép và điền kết quả vào Bảng 6.1 và Bảng 6.2</p>
<p>2. Tính sai số của phép đo s, t và phép đo tốc độ rồi điền vào Bảng 6.1 và Bảng 6.2. Trong đó</p>
<p>+ ∆s bằng nửa ĐCNN của thước đo.</p>
<p>+ ∆t theo công thức (3.1), (3.2) trang 18.</p>
<p>+ ∆v tính theo ví dụ trang 18.</p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/hoat-dong-trang-33-vat-li-10-131287.PNG" alt="Xử lí kết quả thí nghiệm. Tính tốc độ trung bình và tốc độ tức thời của viên bi thép" width="282" height="202" /></p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/hoat-dong-trang-33-vat-li-10-131288.PNG" alt="Xử lí kết quả thí nghiệm. Tính tốc độ trung bình và tốc độ tức thời của viên bi thép" width="286" height="196" /></p>
<p>3. Đề xuất một phương án thí nghiệm có thể đo tốc độ tức thời của viên bi tại hai vị trí: cổng quang điện</p>
<p>E và cổng quang điện F.</p>
<p><strong><span style="text-decoration: underline;"><em>Hướng dẫn giải:</em></span></strong></p>
<p>1. Số liệu tham khảo:</p>
<p>Thước đo có ĐCNN là 1 mm.</p>
<p>Bảng 6.1. Quãng đường s = 0,5 m;</p>
<table style="width: 61.9669%; height: 189px;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tbody>
<tr style="height: 54.4px;">
<td style="width: 15.342%; height: 108.8px; text-align: center;" rowspan="2" width="21.308980213089804%">
<p> </p>
</td>
<td style="width: 37.8107%; height: 54.4px; text-align: center;" colspan="3" width="43.074581430745816%">
<p>Lần đo</p>
</td>
<td style="width: 20.2911%; height: 108.8px; text-align: center;" rowspan="2" width="20.395738203957382%">
<p>Giá trị</p>
<p>trung bình</p>
</td>
<td style="width: 26.5269%; height: 108.8px; text-align: center;" rowspan="2" width="15.220700152207002%">
<p>Sai số</p>
</td>
</tr>
<tr style="height: 54.4px;">
<td style="width: 12.4716%; height: 54.4px; text-align: center;" width="36.74911660777385%">
<p>Lần 1</p>
</td>
<td style="width: 12.4716%; height: 54.4px; text-align: center;" width="31.448763250883392%">
<p>Lần 2</p>
</td>
<td style="width: 12.8675%; height: 54.4px; text-align: center;" width="31.802120141342755%">
<p>Lần 3</p>
</td>
</tr>
<tr style="height: 76.8px;">
<td style="width: 15.342%; height: 76.8px; text-align: center;" width="21.308980213089804%">
<p>Thời gian t (s)</p>
</td>
<td style="width: 12.4716%; height: 76.8px; text-align: center;" width="15.82952815829528%">
<p>0,777</p>
</td>
<td style="width: 12.4716%; height: 76.8px; text-align: center;" width="13.54642313546423%">
<p>0,780</p>
</td>
<td style="width: 12.8675%; height: 76.8px; text-align: center;" width="13.698630136986301%">
<p>0,776</p>
</td>
<td style="width: 20.2911%; height: 76.8px; text-align: center;" width="20.395738203957382%">
<p>0,778</p>
</td>
<td style="width: 26.5269%; height: 76.8px; text-align: center;" width="15.220700152207002%">
<p> </p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p> </p>
<p><span id="MathJax-Element-1-Frame" class="mjx-chtml MathJax_CHTML" style="box-sizing: border-box; display: inline-block; line-height: 0; text-indent: 0px; text-align: left; text-transform: none; font-style: normal; font-weight: normal; font-size: 21.78px; letter-spacing: normal; overflow-wrap: normal; word-spacing: normal; white-space: nowrap; float: none; direction: ltr; max-width: none; max-height: none; min-width: 0px; min-height: 0px; border: 0px; margin: 0px; padding: 1px 0px; position: relative;" tabindex="0" role="presentation" data-mathml="<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover accent="true"><mi>v</mi><mo>&#xAF;</mo></mover><mo>=</mo><mfrac><mi>s</mi><mover accent="true"><mi>t</mi><mo>&#xAF;</mo></mover></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>5</mn></mrow><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>778</mn></mrow></mfrac><mo>&#x2248;</mo><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>643</mn><mtext>&#x2009;</mtext><mi>m</mi><mo>/</mo><mi>s</mi></math>"><span id="MJXc-Node-1" class="mjx-math" aria-hidden="true"><span id="MJXc-Node-2" class="mjx-mrow"><span id="MJXc-Node-3" class="mjx-mover"><span class="mjx-stack"><span class="mjx-over"><span id="MJXc-Node-5" class="mjx-mo"></span></span></span></span></span></span><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mi>v</mi><mo>¯</mo></mover><mo>=</mo><mfrac><mi>s</mi><mi>t</mi></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>5</mn></mrow><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>778</mn></mrow></mfrac><mo>≈</mo><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>643</mn><mo> </mo><mi>m</mi><mo>/</mo><mi>s</mi></math><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi></mi></math></span></p>
<p>Bảng 6.2. Đường kính viên bi d = 0,02 m; 0,00002 m</p>
<table style="width: 59.7041%; height: 150px;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tbody>
<tr style="height: 54.3906px;">
<td style="width: 15.7276%; text-align: center; height: 108.781px;" rowspan="2" width="21.308980213089804%">
<p> </p>
</td>
<td style="width: 43.3701%; text-align: center; height: 54.3906px;" colspan="3" width="43.074581430745816%">
<p>Lần đo</p>
</td>
<td style="width: 18.6825%; text-align: center; height: 108.781px;" rowspan="2" width="20.395738203957382%">
<p>Giá trị</p>
<p>trung bình</p>
</td>
<td style="width: 22.3046%; text-align: center; height: 108.781px;" rowspan="2" width="15.220700152207002%">
<p>Sai số</p>
</td>
</tr>
<tr style="height: 54.3906px;">
<td style="width: 13.5353%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="36.74911660777385%">
<p>Lần 1</p>
</td>
<td style="width: 14.1072%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="31.448763250883392%">
<p>Lần 2</p>
</td>
<td style="width: 15.7276%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="31.802120141342755%">
<p>Lần 3</p>
</td>
</tr>
<tr style="height: 54.3906px;">
<td style="width: 15.7276%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="21.308980213089804%">
<p>Thời gian t (s)</p>
</td>
<td style="width: 13.5353%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="15.82952815829528%">
<p>0,033</p>
</td>
<td style="width: 14.1072%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="13.54642313546423%">
<p>0,032</p>
</td>
<td style="width: 15.7276%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="13.698630136986301%">
<p>0,031</p>
</td>
<td style="width: 18.6825%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="20.395738203957382%">
<p>0,032</p>
</td>
<td style="width: 22.3046%; text-align: center; height: 54.3906px;" width="15.220700152207002%">
<p> </p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p> </p>
<p><span id="MathJax-Element-2-Frame" class="mjx-chtml MathJax_CHTML" style="box-sizing: border-box; display: inline-block; line-height: 0; text-indent: 0px; text-align: left; text-transform: none; font-style: normal; font-weight: normal; font-size: 21.78px; letter-spacing: normal; overflow-wrap: normal; word-spacing: normal; white-space: nowrap; float: none; direction: ltr; max-width: none; max-height: none; min-width: 0px; min-height: 0px; border: 0px; margin: 0px; padding: 1px 0px; position: relative;" tabindex="0" role="presentation" data-mathml="<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mover accent="true"><mi>v</mi><mo>&#xAF;</mo></mover><mi>t</mi></msub><mo>=</mo><mfrac><mi>d</mi><mover accent="true"><mi>t</mi><mo>&#xAF;</mo></mover></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>02</mn></mrow><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>032</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>625</mn><mtext>&#x2009;</mtext><mi>m</mi><mo>/</mo><mi>s</mi></math>"><span id="MJXc-Node-30" class="mjx-math" aria-hidden="true"><span id="MJXc-Node-31" class="mjx-mrow"><span id="MJXc-Node-32" class="mjx-msub"><span class="mjx-base"><span id="MJXc-Node-33" class="mjx-mover"><span class="mjx-stack"><span class="mjx-over"><span id="MJXc-Node-35" class="mjx-mo"></span></span></span></span></span></span></span></span><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><msub><mi>v</mi><mi>t</mi></msub><mo>¯</mo></mover><mo>=</mo><mfrac><mi>d</mi><mi>t</mi></mfrac><mo>=</mo><mfrac><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>02</mn></mrow><mrow><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>032</mn></mrow></mfrac><mo>=</mo><mn>0</mn><mo>,</mo><mn>625</mn><mo> </mo><mi>m</mi><mo>/</mo><mi>s</mi></math><math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi></mi></math></span></p>
<p>2. <em>Phép đo tốc độ trung bình</em></p>
<p>Sai số của tốc độ trung bình:</p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/hoat-dong-trang-33-vat-li-10-131293.PNG" alt="Xử lí kết quả thí nghiệm. Tính tốc độ trung bình và tốc độ tức thời của viên bi thép" width="530" height="246" /></p>
<p><em>Phép đo tốc độ tức thời</em></p>
<p>Sai số của tốc độ tức thời:</p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/hoat-dong-trang-33-vat-li-10-131294.PNG" alt="Xử lí kết quả thí nghiệm. Tính tốc độ trung bình và tốc độ tức thời của viên bi thép" width="521" height="253" /></p>
<p>3. Để đo tốc độ tức thời của viên bi ở cả hai cổng quang điện E và F thì ta phải sử dụng hai đồng hồ đo hiện số.</p>
<p>- Xác định được đường kính d của viên bi.</p>
<p>- Kết nối đồng hồ đo hiện số thứ nhất với cổng quang điện E, đồng hồ thứ hai với cổng quang điện F.</p>
<p>Chỉnh chế độ các đồng hồ về chế độ đo thời gian vật qua một cổng quang chọn MODE A hoặc MODE B.</p>
<p>- Khi viên bi bắt đầu đi vào cổng quang điện E thì đồng hồ thứ nhất chạy số, sau khi vật đi qua cổng quang</p>
<p>E thì đồng hồ đó dừng lại; viên bi tiếp tục đi qua cổng quang điện F thì đồng hồ đo số hai sẽ thực hiện đo thời gian.</p>
<p>- Xác định được thời gian viên bi chuyển động qua cổng quang điện E và cổng quang điện F.</p>
<p>- Sử dụng công thức <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi mathvariant="normal">v</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mi mathvariant="normal">d</mi><mi mathvariant="normal">t</mi></mfrac></math> ta sẽ xác định được tốc độ tức thời của viên bi tại hai cổng quang điện E và F.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài