Hướng dẫn Giải Bài 6 (Trang 30, SGK Toán 6 ,Tập 2, Bộ Cánh Diều)

Bài 6 (Trang 30 SGK Toán lớp 6 Tập 2 - Bộ Cánh diều): Quy đồng mẫu những phân số sau  <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>a</mi><mo>,</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>5</mn></mrow><mn>14</mn></mfrac><mo> </mo><mi>v</mi><mi>à</mi><mo> </mo><mfrac><mn>1</mn><mrow><mo>-</mo><mn>21</mn></mrow></mfrac><mspace linebreak="newline"/><mi>b</mi><mo>,</mo><mo> </mo><mfrac><mn>17</mn><mn>60</mn></mfrac><mo>;</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>5</mn></mrow><mn>18</mn></mfrac><mo>;</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>64</mn></mrow><mn>90</mn></mfrac></math>   Hướng dẫn giải: a) Ta có: 14 = 2 . 7 và 21 = 3 . 7 nên BCNN (14, 21) = 2 . 3 . 7 = 42. +) Nhân tử phụ của phân số thứ nhất là 42 : 14 = 3. Khi đó, ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>5</mn></mrow><mn>14</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>5</mn><mo>)</mo><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>3</mn></mrow><mrow><mn>14</mn><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>3</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>15</mn></mrow><mn>42</mn></mfrac><mo>.</mo></math> +) Nhân tử phụ của phân số thứ hai là 42 : (-21) = -2. Khi đó, ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>1</mn><mrow><mo>-</mo><mn>21</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mn>1</mn><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>2</mn><mo>)</mo></mrow><mrow><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>21</mn><mo>)</mo><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>2</mn><mo>)</mo></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>2</mn></mrow><mn>42</mn></mfrac><mo>;</mo></math> Vậy hai phân số sau khi đã quy đồng là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>15</mn></mrow><mn>42</mn></mfrac><mo> </mo><mi>v</mi><mi>à</mi><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>2</mn></mrow><mn>42</mn></mfrac><mo>.</mo></math> b) Ta có 60 = 22 . 3 . 5; 18 = 2 . 32; 90 = 2 . 32 nên MTC = BCNN (60, 18, 90) = 22 . 32 . 5 = 180. +) Nhân tử phụ của phân số thứ nhất là: 180 : 6 = 3. Khi đó, ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>17</mn><mn>60</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mn>17</mn><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>3</mn></mrow><mrow><mn>60</mn><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>3</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mn>51</mn><mn>180</mn></mfrac><mo>.</mo></math> +) Nhân tử phụ của phân số thứ hai là 180 : 18 = 10. Khi đó, ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>5</mn></mrow><mn>18</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>5</mn><mo>)</mo><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>10</mn></mrow><mrow><mn>18</mn><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>10</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>50</mn></mrow><mn>180</mn></mfrac><mo>.</mo></math> +) Nhân tử phụ của phân số thứ ba là 180 : 90 = 2. Khi đó ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>64</mn></mrow><mn>90</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>(</mo><mo>-</mo><mn>64</mn><mo>)</mo><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>2</mn></mrow><mrow><mn>90</mn><mo> </mo><mo>.</mo><mo> </mo><mn>2</mn></mrow></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>128</mn></mrow><mn>180</mn></mfrac><mo>.</mo></math> Vậy các phân số sau khi đã quy đồng là: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mfrac><mn>51</mn><mn>180</mn></mfrac><mo>;</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>50</mn></mrow><mn>180</mn></mfrac><mo>;</mo><mo> </mo><mfrac><mrow><mo>-</mo><mn>128</mn></mrow><mn>180</mn></mfrac><mo>.</mo></math>