Câu hỏi Mở đầu (Trang 48 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức)
<p><strong>Câu hỏi Mở đầu (Trang 48 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức):</strong></p>
<p>Hình bên cho thấy màng tế bào niêm mạc ruột non bình thường có diện tích lớn hơn nhiều so với màng tế bào của tế bào niêm mạc ruột bất thường bên cạnh. Người có các tế bào niêm mạc ruột bất thường dù ăn nhiều đến mấy cũng khó béo được vì bị giảm khả năng hấp thụ thức ăn. Vậy màng tế bào và những bộ phận còn lại ngoài màng của tế bào nhân thực có cấu trúc và chức năng như thế nào?</p>
<table style="border-collapse: collapse; width: 100.04%;" border="1">
<tbody>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;"> </td>
<td style="width: 41.3873%; text-align: center;"><strong>Cấu trúc</strong></td>
<td style="width: 41.3928%; text-align: center;"><strong>Chức năng</strong></td>
</tr>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;">Nhân</td>
<td style="width: 41.3873%;">Màng nhân, lỗ màng nhân, chất nhiễm sắc và hạch nhân</td>
<td style="width: 41.3928%;">Là trung tâm điều khiển các hoạt động sống của tế bào.</td>
</tr>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;">Ribosome</td>
<td style="width: 41.3873%;">
<p>Bào quan không có màng bao bọc, có dạng hình cầu, đường kính khoảng 150 <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mi mathvariant="normal">A</mi><mo>∘</mo></mover></math> gồm rRNA (80 - 90%) và protein, mỗi ribosome được tạo bởi hai tiểu đơn vị có kích thước khác nhau là tiểu đơn vị lớn và tiểu đơn vị nhỏ.</p>
</td>
<td style="width: 41.3928%;">Là nơi diễn ra quá trình tổng hợp protein</td>
</tr>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;">Lưới nội chất</td>
<td style="width: 41.3873%;">
<p>Gồm các ống và túi dẹp chứa dịch nối thông nhau thành 1 mạng lưới:</p>
<p>+ Lưới nội chất hạt: Các đường ống tạo nên bởi lớp kép phospholipid, một đầu liên kết với lưới nội chất trơn, trên màng có các hạt ribosome.</p>
<p>+ Lưới nội chất trơn: Hệ thống màng dạng ống dẹp thông với lưới nội chất hạt, chứa enzyme.</p>
</td>
<td style="width: 41.3928%;">
<p>Lưới nội chất hạt: Tổng hợp protein và được đưa vào trong hệ thống lưới nội chất để chuyển qua túi tiết.</p>
<p>Lưới nội chất trơn: Tham gia quá trình tổng hợp nhiều loại lipid, chuyển hóa đường, khử độc, dự trữ Ca<sup>2+</sup>, tổng hợp nên các sterol và phospholipid, các hormone sinh dục, tổng hợp và dự trữ triglyceride, tổng hợp và phân giải glucogen giúp điều hòa đường huyết.</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;">Bộ máy golgi</td>
<td style="width: 41.3873%;">Gồm các túi dẹt nằm song song với nhau nhưng tách rời nhau.</td>
<td style="width: 41.3928%;">Là nơi tập trung chế biến, lắp ráp, đóng gói các phân tử protein, lipid rồi phân phối chúng đến những nơi cần thiết.</td>
</tr>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;">Lysosome</td>
<td style="width: 41.3873%;">Dạng túi có màng đơn, chứa các enzyme thủy phân protein, nucleic acid, carbohydrate, lipid, các bào quan và thậm chí cả tế bào cần thay thế.</td>
<td style="width: 41.3928%;">Phân giải các tế bào bị tổn thương, các tế bào và bào quan quá hạn sử dụng, lấy những chất có thể tái sử dụng, chất thải được xuất ra ngoài tế bào. Lysosome còn hỗ trợ tế b ào tiêu hóa thức ăn theo con đường thực bào.</td>
</tr>
<tr>
<td style="width: 17.1786%;">Không bào</td>
<td style="width: 41.3873%;">Là bào quan có 1 lớp màng bao bọc</td>
<td style="width: 41.3928%;">
<p>Điều hòa áp suất thẩm thấu trong tế bào. Là nơi dự trữ các chất như carbohydrate, ion, các loại muối, chất thải, các enzyme thủy phân...</p>
<p>Chứa các sắc tố nhằm thu hút côn trùng thụ phấn, các động vật đến văn và phát tán hạt. Ở động vật nguyên sinh, không bào co bóp bơm nước ra ngoài khi tế bào quá nhiều nước, không bào tiêu hóa chứa enzyme tiêu hóa thức ăn.</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>