Câu hỏi (Trang 29 SGK Vật lý 10, Bộ Kết nối tri thức với cuộc sống)
<p><strong>Câu hỏi (Trang 29 SGK Vật lí 10, Bộ Kết Nối Tri Thức):</strong></p>
<p><strong>1. Một máy bay đang bay theo hướng Bắc với vận tốc 200 m/s thì bị gió từ </strong></p>
<p><strong>hướng Tây thổi vào với vận tốc 20 m/s. Xác định vận tốc tổng hợp của máy bay lúc này.</strong></p>
<p>Gọi vận tốc của máy bay so với gió là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mover><mi mathvariant="normal">v</mi><mo>→</mo></mover><mrow><mn>1</mn><mo>,</mo><mn>2</mn></mrow></msub></math></p>
<p>Vận tốc của gió so với đường bay là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mover><mi mathvariant="normal">v</mi><mo>→</mo></mover><mrow><mn>2</mn><mo>,</mo><mn>3</mn></mrow></msub></math></p>
<p>Vận tốc của máy bay so với đường bay là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mover><mi mathvariant="normal">v</mi><mo>→</mo></mover><mrow><mn>1</mn><mo>,</mo><mn>3</mn></mrow></msub><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><msub><mover><mi mathvariant="normal">v</mi><mo>→</mo></mover><mrow><mn>1</mn><mo>,</mo><mn>2</mn></mrow></msub><mo> </mo><mo>+</mo><mo> </mo><msub><mover><mi mathvariant="normal">v</mi><mo>→</mo></mover><mrow><mn>2</mn><mo>,</mo><mn>3</mn></mrow></msub></math></p>
<p>Từ giản đồ vectơ suy ra: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><msub><mi mathvariant="normal">v</mi><mrow><mn>1</mn><mo>,</mo><mn>3</mn></mrow></msub><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><msqrt><msub><msup><mi mathvariant="normal">v</mi><mn>2</mn></msup><mrow><mn>1</mn><mo>,</mo><mn>2</mn></mrow></msub><mo> </mo><mo>+</mo><mo> </mo><msub><msup><mi mathvariant="normal">v</mi><mn>2</mn></msup><mrow><mn>2</mn><mo>,</mo><mn>3</mn></mrow></msub></msqrt><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><msqrt><msup><mn>200</mn><mn>2</mn></msup><mo> </mo><mo>+</mo><mo> </mo><msup><mn>20</mn><mn>2</mn></msup></msqrt><mo> </mo><mo>≈</mo><mo> </mo><mn>201</mn><mo> </mo><mi mathvariant="normal">m</mi><mo>/</mo><mi mathvariant="normal">s</mi></math></p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/cau-hoi-1-trang-29-vat-li-10-131258.PNG" alt="Một máy bay đang bay theo hướng Bắc với vận tốc 200 m/s thì bị gió từ hướng Tây" width="204" height="245" /></p>
<p>Ta có: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>tan</mi><mo> </mo><mi mathvariant="normal">α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><msub><mi mathvariant="normal">v</mi><mrow><mn>1</mn><mo>,</mo><mn>2</mn></mrow></msub><msub><mi mathvariant="normal">v</mi><mrow><mn>2</mn><mo>,</mo><mn>3</mn></mrow></msub></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mfrac><mn>200</mn><mn>20</mn></mfrac><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mn>10</mn><mo> </mo><mo>⇒</mo><mo> </mo><mi mathvariant="normal">α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mn>84</mn><mo>°</mo><mn>29</mn><mo>'</mo></math></p>
<p>Vậy vận tốc của máy bay lúc này là 201 m/s theo hướng 84,29<sup>o</sup> Đông – Bắc.</p>
<p><strong>2. Một người lái máy bay thể thao đang tập bay ngang. Khi bay từ A đến B </strong></p>
<p><strong>thì vận tốc tổng hợp của máy bay là 15 m/s theo hướng 60o Đông – Bắc và vận</strong></p>
<p><strong> tốc của gió là 7,5 m/s theo hướng Bắc.</strong></p>
<p>Hãy chứng minh rằng khi bay từ A đến B thì người lái phải luôn hướng máy bay về</p>
<p>hướng Đông.</p>
<p>Gọi vận tốc của gió theo hướng Bắc là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub><mo>→</mo></mover></math> có độ lớn là 7,5 m/s.</p>
<p>Vận tốc tổng hợp của máy bay: <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mi>v</mi><mo>→</mo></mover></math> có hướng 60<sup>o</sup> Đông – Bắc có độ lớn là 15 m/s.</p>
<p>Gọi vận tốc của máy bay theo phương ngang là <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>→</mo></mover></math> sẽ thỏa mãn <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mi>v</mi><mo>→</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mover><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub><mo>→</mo></mover><mo> </mo><mo>+</mo><mo> </mo><mover><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>→</mo></mover></math></p>
<p>Sử dụng quy tắc cộng vectơ trong toán học xác định được <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><msub><mi mathvariant="normal">v</mi><mn>2</mn></msub><mo>→</mo></mover></math> như hình vẽ dưới.</p>
<p><img src="https://vietjack.com/vat-li-10-kn/images/cau-hoi-2-trang-29-vat-li-10-131259.PNG" alt="Một người lái máy bay thể thao đang tập bay ngang. Khi bay từ A đến B thì vận tốc" width="220" height="142" /></p>
<p>Xét tam giác ABC có v = 2v<sub>1</sub> và <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><mrow><mi>C</mi><mi>A</mi><mi>B</mi></mrow><mo>^</mo></mover><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mn>60</mn><mo>°</mo></math> nên tam giác ABC là tam giác vuông tại C.</p>
<p>Suy ra <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>α</mi><mo> </mo><mo>=</mo><mo> </mo><mn>30</mn><mo>°</mo></math>.</p>
<p>Chứng tỏ <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><msub><mi>v</mi><mn>2</mn></msub><mo>→</mo></mover></math> vuông góc với <math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mover><msub><mi>v</mi><mn>1</mn></msub><mo>→</mo></mover></math>và có hướng Đông, tức là người lái phải luôn hướng máy</p>
<p>bay về hướng Đông.</p>