Bài 2: Đồ thị độ dịch chuyển - thời gian. Độ dịch chuyển tổng hợp và vận tốc tổng hợp
Lý thuyết Đồ thị độ dịch chuyển - thời gian
<p style="font-weight: 400; text-align: left;"><strong> Bài 2: Đồ thị độ dịch chuyển theo thời gian. Độ dịch chuyển tổng hợp và vận tốc tổng hợp</strong></p>
<ol>
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="1"> Đồ thị độ dịch chuyển theo thời gian của chuyển động thẳng.</span></strong></li>
</ol>
<p>- Ta biểu diễn sự thay đổi vị trí của một vật chuyển động trên đường thẳng bằng cách vẽ</p>
<p>đồ thị độ dịch chuyển - thời gian.</p>
<p>- Vật chuyển động trên đường thẳng theo một chiều xác định thì độ lớn của vận tốc trung</p>
<p>bình bằng tốc độ. </p>
<ol>
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="2"> Vẽ đồ thị độ dịch chuyển theo thời gian</span></strong></li>
</ol>
<p>- Ví dụ một vật chuyển động dọc theo đường thẳng. Độ dịch chuyển của nó tại các thời điểm</p>
<p>khác nhau được cho ở bảng số liệu dưới</p>
<table style="font-weight: 400;">
<tbody>
<tr>
<td width="206">
<p>Độ dịch chuyển (m)</p>
</td>
<td width="38">
<p>0</p>
</td>
<td width="38">
<p>10</p>
</td>
<td width="38">
<p>20</p>
</td>
<td width="38">
<p>30</p>
</td>
<td width="38">
<p>40</p>
</td>
<td width="38">
<p>50</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width="206">
<p>Thời gian (s)</p>
</td>
<td width="38">
<p>0</p>
<p> </p>
</td>
<td width="38">
<p>1</p>
</td>
<td width="38">
<p>2</p>
</td>
<td width="38">
<p>3</p>
</td>
<td width="38">
<p>4</p>
</td>
<td width="38">
<p>5</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<ul>
<li style="font-weight: 400;">Vẽ đồ thị độ dịch chuyển - thời gian của vật.</li>
</ul>
<p><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/301-1660393824.png" /></p>
<p style="font-weight: 400;">- Đồ thị là đường thẳng đi qua gốc tọa độ.</p>
<ul>
<li style="font-weight: 400;">Giá trị vận tốc bằng độ dốc của đồ thị độ dịch chuyển theo thời gian:</li>
</ul>
<p><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/302-1660393839.png" alt="302-1660393839.png" /></p>
<p>- Dựa vào độ dốc của đường biểu diễn độ dịch chuyển - thời gian, ta biết một vật</p>
<p>đang chuyển động nhanh hay chậm.</p>
<p>- Độ dốc càng lớn, vật chuyển động càng nhanh, độ dốc của đồ thị âm, vật đang chuyển</p>
<p>động theo chiều ngược lại.</p>
<p><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/303-1660393857.png" /></p>
<ol start="2">
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="2"> Tính tốc độ từ đồ thị độ dịch chuyển – thời gian.</span></strong></li>
</ol>
<p style="font-weight: 400;"><strong>Để tính tốc độ từ đồ thị độ dịch chuyển – thời gian ta sẽ tính độ dốc của đồ thị:</strong></p>
<p style="font-weight: 400;"><span id="MJXc-Node-3" class="mjx-mi"><span class="mjx-char MJXc-TeX-math-I">v</span></span><span id="MJXc-Node-4" class="mjx-mo MJXc-space3"><span class="mjx-char MJXc-TeX-main-R">=</span></span><span id="MJXc-Node-5" class="mjx-mfrac MJXc-space3"><span class="mjx-box MJXc-stacked"><span class="mjx-numerator"><span id="MJXc-Node-6" class="mjx-mrow"><span id="MJXc-Node-7" class="mjx-mi"><span class="mjx-char MJXc-TeX-math-I">Δ</span></span><span id="MJXc-Node-8" class="mjx-mi"><span class="mjx-char MJXc-TeX-math-I">d/</span></span></span></span><span class="mjx-denominator"><span id="MJXc-Node-9" class="mjx-mrow"><span id="MJXc-Node-10" class="mjx-mi"><span class="mjx-char MJXc-TeX-math-I">Δ</span></span><span id="MJXc-Node-11" class="mjx-mi"><span class="mjx-char MJXc-TeX-math-I">t</span></span></span></span></span></span></p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Ví dụ như đồ thị độ dịch chuyển – thời gian dưới:</em></p>
<p style="font-weight: 400;"><em><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/404-1660393871.png" alt="404-1660393871.png" /></em></p>
<p style="font-weight: 400;"><strong>Từ đồ thị tính được tốc độ:</strong></p>
<ol>
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="1"> Độ dịch chuyển tổng hợp</span></strong></li>
</ol>
<p>- Khi vật di chuyển từ vị trí này đến vị trí khác theo một số đoạn dịch chuyển khác nhau thì</p>
<p>độ dịch chuyển cuối cùng của vật là tổng các độ dịch chuyển đó.</p>
<p style="font-weight: 400;">- Độ dịch chuyển tổng hợp chính là độ dịch chuyển từ vị trí đầu đến vị trí cuối.</p>
<p style="font-weight: 400;">- Độ dịch chuyển là đại lượng vecto nên để tìm độ dịch chuyển tổng hợp ta phải dùng cách cộng vécto</p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Ví dụ: Một oto đi 17km theo hướng Đông và sau đó đi 10km theo hướng bắc. </em></p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Tìm độ dịch chuyển tổng hợp của ôtô</em></p>
<p style="font-weight: 400;"><em><u>Cách tìm: </u></em>+ Vectơ thứ nhất theo hướng chuyển động của ôtô</p>
<p style="font-weight: 400;"> + Vectơ thứ hai với điểm bắt đầu chính là điểm kết thúc của vectơ thứ nhất</p>
<p style="font-weight: 400;"> + Nối điểm bắt đầu của vectơ thứ nhất với điểm kết thúc của vectơ thứ hai</p>
<p style="font-weight: 400;"><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/305-1660394065.png" /></p>
<p style="font-weight: 400;"><img class="wscnph" style="max-width: 100%;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/26052023/z4377485398275_e107690c7d86b91979036c0c3768c7d7-r6wdUo.jpg" /></p>
<ol>
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="1"> Vận tốc tổng hợp</span></strong></li>
</ol>
<p>- Vận tốc là một đại lượng vectơ và do đó hai vận tốc có thể được kết hợp bằng phép cộng</p>
<p>vecto theo cùng một cách mà ta đã thấy đối với hai hay nhiều độ dịch chuyển</p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Ví dụ: </em>Người ta ném một hòn đá từ vách đá ở bờ biển xuống dưới. Hòn đá chạm vào mặt</p>
<p style="font-weight: 400;">biển với vận tốc v có thành phần thẳng đứng xuống dưới là v<sub>1 </sub>và thành phần ngang là v<sub>2 </sub>.</p>
<p style="font-weight: 400;">Biết vận tốc v = 24 m/s, v<sub>1 </sub>= 17 m/s.</p>
<p style="font-weight: 400;"><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/306-1660394161.jpg" width="379" height="329" /></p>
<p style="font-weight: 400;"><img class="wscnph" style="max-width: 100%;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/26052023/z4377489532419_9019f12dffd2804721fe116b58333519-uKpLmB.jpg" width="566" height="199" /></p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài
Hướng dẫn giải Mở đầu (Trang 21 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Câu hỏi 1 (Trang 22 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Câu hỏi 2 (Trang 22 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Luyện tập 1 (Trang 23 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Câu hỏi 3 (Trang 24 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Luyện tập 2 (Trang 25 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải
Hướng dẫn giải Vận dụng (Trang 26 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh Diều)
Xem lời giải