Bài 9. Quan hệ quốc tế trong và sau thời kì chiến tranh lạnh
Lý thuyết Xu thế hòa hoãn Đông Tây và chiến tranh lạnh chấm dứt
<p style="text-align: justify;">Từ đầu những năm 70 của thế kỉ XX, xu hướng h&ograve;a ho&atilde;n Đ&ocirc;ng-T&acirc;y đ&atilde; xuất hiện với những cuộc gặp gỡ thương lượng X&ocirc;-Mĩ, mặc d&ugrave; c&ograve;n những diễn biến phức tạp. <!-- Quick Adsense WordPress Plugin: http://quickadsense.com/ --></p> <p style="text-align: justify;">Tr&ecirc;n cơ sở những thỏa thuận X&ocirc;-Mĩ, ng&agrave;y 9-11-1972, hai nước Cộng h&ograve;a D&acirc;n chủ Đức v&agrave; Cộng h&ograve;a Li&ecirc;n bang Đức đ&atilde; k&iacute; kết tại Bon Hiệp định về những cơ sở của quan hệ giữa Đ&ocirc;ng Đức v&agrave; T&acirc;y Đức.</p> <p style="text-align: justify;">Theo đ&oacute;, hai b&ecirc;n t&ocirc;n trọng kh&ocirc;ng điều kiện chủ quyền v&agrave; sự to&agrave;n vẹn l&atilde;nh thổ của nhau cũng như c&aacute;c nước ch&acirc;u &Acirc;u tr&ecirc; đường bi&ecirc;n giới hiện tại.</p> <p style="text-align: justify;">Hai b&ecirc;n thiết lập quan hệ l&aacute;ng giềng th&acirc;n thiện tr&ecirc;n cơ sở b&igrave;nh đẳng v&agrave; giải quyết c&aacute;c vấn đề tranh chấp ho&agrave;n to&agrave;n bằng biện ph&aacute;p h&ograve;a b&igrave;nh. Nhờ đ&oacute;, t&igrave;nh h&igrave;nh căng thẳng ở ch&acirc;u &Acirc;u giảm đi r&otilde; rệt.</p> <p style="text-align: justify;">Cũng trong năm 1972, hai si&ecirc;u cường Li&ecirc;n X&ocirc; v&agrave; MĨ đ&atilde; thỏa thuận việc hạn chế vũ kh&iacute; chiến lược v&agrave; k&iacute; <em>Hiệp ước về việc hạn chế hệ thống ph&ograve;ng chống t&ecirc;n lửa</em> (ABM) ng&agrave;y 26-5, sau đ&oacute; l&agrave; <em>Hiệp định hạn chế vũ kh&iacute; tiến c&ocirc;ng chiến lược</em><sup> (1)</sup></p> <p style="text-align: justify;">(gọi tắt l&agrave; SALT-1).</p> <p style="text-align: justify;">Đầu th&aacute;ng 8-1975, 33 nước ch&acirc;u &Acirc;u c&ugrave;ng với Mĩ v&agrave; Canada k&iacute; kết <em>Định ước Henxinki</em>. Định ước tuy&ecirc;n bố: khẳng định những nguy&ecirc;n tắc trong quan hệ giữa c&aacute;c quốc gia (như b&igrave;nh đẳng, chủ quyền, sự bền vững của đường bi&ecirc;n giới, giải quyết bằng biện ph&aacute;p h&ograve;a b&igrave;nh c&aacute;c cuộc tranh chấp&hellip;nhằm bảo đảm an ninh ch&acirc;u &Acirc;u) v&agrave; sự hợp t&aacute;c giữa c&aacute;c nước (về kinh tế, khoa học-kĩ thuật, bảo vệ m&ocirc;i trường v.v..).<em> </em>Định ước Henxinki (1975) đ&atilde; tạo n&ecirc;n một cơ chế giải quyết c&aacute;c vấn đề li&ecirc;n quan đến h&ograve;a b&igrave;nh, an ninh ở ch&acirc;u lục n&agrave;y. <!-- Quick Adsense WordPress Plugin: http://quickadsense.com/ --></p> <p style="text-align: justify;"><img title="L&yacute; thuyết Xu thế h&ograve;a ho&atilde;n Đ&ocirc;ng T&acirc;y v&agrave; chiến tranh lạnh chấm dứt" src="https://baitapsachgiaokhoa.com/imgs/24.9.jpg" alt="L&yacute; thuyết Xu thế h&ograve;a ho&atilde;n Đ&ocirc;ng T&acirc;y v&agrave; chiến tranh lạnh chấm dứt" width="265" height="153" /></p> <p style="text-align: justify;">H&igrave;nh 24.&nbsp;M. Goocbachốp v&agrave; r. Rig&acirc;n&nbsp;k&iacute;&nbsp;Hiệp định hạn chế vũ kh&iacute; tiến c&ocirc;ng chiến lược</p> <p style="text-align: justify;">C&ugrave;ng với việc sự kiện tr&ecirc;n, từ đầu những năm 70, hai si&ecirc;u cường X&ocirc;-Mĩ đ&atilde; tiến h&agrave;nh những cuộc gặp cấp cao, nhất l&agrave; từ khi M. Goocbachốp l&ecirc;n cầm quyền ở Li&ecirc;n X&ocirc; năm 1985. Nhiều văn kiện hợp t&aacute;c về kinh tế v&agrave; khoa học-kĩ thuật đ&atilde; được k&iacute; kết giữa hai nước, nhưng trọng t&acirc;m l&agrave; những thỏa thuận về việc thủ ti&ecirc;u c&aacute;c t&ecirc;n lửa tầm trung ở ch&acirc;u &Acirc;u, cắt giả vũ kh&iacute; chiến lược cũng như hạn chế cuộc chạy đua vũ trang giữa hai nước.</p> <p style="text-align: justify;">Th&aacute;ng 12-1989, trong cuộc gặp kh&ocirc;ng ch&iacute;nh thức tại đảo Manta (Địa Trung Hải), hai nh&agrave; l&atilde;nh đạo M. Goocbachốp v&agrave; GBusơ (cha) đ&atilde; ch&iacute;nh thức c&ugrave;ng tuy&ecirc;n bố chấm dứt Chiến tranh lạnh.</p> <p style="text-align: justify;">Sở dĩ hai si&ecirc;u cường X&ocirc;-Mĩ tuy&ecirc;n bố chấm dứt Chiến tranh lạnh v&igrave;: một l&agrave;, cuộc chạy đua vũ trang k&eacute;o d&agrave;i hơn bốn thập ni&ecirc;n đ&atilde; l&agrave;m cho cả hai nước qu&aacute; tốn k&eacute;m v&agrave; suy giảm &ldquo;thế mạnh&rdquo; của họ tr&ecirc;n nhiều mặt so với c&aacute;c quốc gia kh&aacute;c; hai l&agrave;, nhiều kh&oacute; khăn v&agrave; th&aacute;ch thức to lớn đ&atilde; đặt ra trước hai nước do sự vươn l&ecirc;n mạnh mẽ của Nhật Bản v&agrave; c&aacute;c nước T&acirc;y &Acirc;u v.v.. C&ograve;n nền kinh tế Li&ecirc;n X&ocirc; l&uacute;c n&agrave;y ng&agrave;y c&agrave;ng l&acirc;m v&agrave;o t&igrave;nh trạng tr&igrave; trệ, khủng hoảng.</p> <p style="text-align: justify;">Hai cường quốc X&ocirc;-Mĩ đều cần phải tho&aacute;t khỏi thế &ldquo;đối đầu&rdquo; để ổn định v&agrave; củng cố vị thế của m&igrave;nh.</p> <p style="text-align: justify;">Chiế tranh lạnh chấm dứt đ&atilde; mở ra chiều hướng v&agrave; những điều kiện để giải quyết h&ograve;a b&igrave;nh c&aacute;c vụ tranh chấp, xung đột đang diễn ra ở nhiều khu vực tr&ecirc;n thế giới như &Aacute;pganixtan, Campuchia, Namibia v.v..</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài