Soạn bài Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Cánh Diều - siêu ngắn
<div id="box-content">
<div id="before_sub_question_nav"></div>
<div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><span style="color: #000000;"><strong>Định hướng</strong></span></div>
<div id="sub-question-1" class="box-question top20">
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Yếu tố hình thức nghệ thuật nào đã được xác định để phân tích, đánh giá trong từng đoạn trích trên?</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Mỗi tác giả đã chỉ ra tác dụng của yếu tố hình thức ấy trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa như thế nào?</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Đoạn nào chủ yếu sử dụng thao tác phân tích và đoạn nào tập trung nêu cảm nhận, đánh giá của người viết? Hãy chỉ ra sự khác nhau giữa phân tích và đánh giá trong hai đoạn trích trên.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ hai đoạn trích.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đánh dấu yếu tố hình thức nghệ thuật được xác định để phân tích, đánh giá trong từng đoạn trích.</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Chỉ ra sự khác nhau giữa phân tích và đánh giá trong hai đoạn trích trên.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">* Đoạn 1:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Yếu tố hình thức nghệ thuật đã được xác định để phân tích, đánh giá trong đoạn trích số 1 là: Bút pháp hiện thực</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Tác giả đã chỉ ra tác dụng của yếu tố hình thức ấy trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa là:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">+ Điều đó được thể hiện trong việc xây dựng các nhân vật, chia thành hai phe: chính thống và phản nghịch, đều rất thực</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Đoạn từ đầu đến “đều thực” là đoạn tập trung nêu cảm nhận, đánh giá của người viết và phần còn lại chủ yếu sử dụng thao tác phân tích.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">* Đoạn 2:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Yếu tố hình thức nghệ thuật đã được xác định để phân tích, đánh giá trong đoạn trích số 2 là: dùng cái động để gợi cái tĩnh</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Tác giả đã chỉ ra tác dụng của yếu tố hình thức ấy trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa là:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">+ Giúp cảm xúc của Nguyễn Khuyến được tiết chế, giấu kín</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">+ Lối thể hiện ấy giữ cho tình nồng mà lời vẫn đạm.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Từ đầu đến “bao nhiêu xa vắng của thiên không” chủ yếu sử dụng thao tác phân tích và đoạn còn lại tập trung nêu cảm nhận, đánh giá của người viết.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Sự khác nhau giữa phân tích và đánh giá trong hai đoạn trích trên là:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">+ Ở đoạn 1 thì người viết tập trung nêu cảm nhận, đánh giá trước rồi mới đi vào phân tích</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">+ Còn ở đoạn 2 thì người viết phân tích xong mới nêu cảm nhận, đánh giá của mình.</span></p>
<div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><span style="color: #000000;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></span></div>
</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong> Thực hành viết</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Viết bài văn phân tích, đánh giá nét đặc sắc về nội dung hoặc hình thức nghệ thuật của một tác phẩm văn học mà em đã học hoặc đã đọc.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ yêu cầu của một bài viết phân tích nội dung và nghệ thuật tác phẩm trữ tình.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Tìm ý và lập dàn ý chi tiết.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Tham khảo ngữ liệu.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Viết bài.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Sửa lỗi (nếu có).</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: center;"><span style="color: #000000;"><strong>Bài viết chi tiết</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Một mùa thu đầy lãng mạn và trữ tình đã trở thành đề tài quen thuộc trong những trang thi ca. Hữu Thỉnh – một cây bút trưởng thành từ quân đội, với những lời thơ nhẹ nhàng, sâu lắng đã mang đến cho độc giả bao cảm xúc bâng khuâng, vấn vương trước đất trời. Bằng sự sáng tạo, tâm hồn nhạy cảm trước sự vật, sự tinh tế trong cách sử dụng từ ngữ, tác giả đã vẽ nên một bức tranh <em>Sang thu</em> thật quen thuộc và cũng thật mới lạ.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em> Sang thu </em>với chủ đề về thiên nhiên mùa thu kết hợp cùng cảm hứng chủ đạo là những cảm xúc, những rung động tâm hồn trước cảnh vật thiên nhiên trong những ngày hạ mạt thô sơ giữa thời khói lửa. Bên cạnh đó, là những nét độc đáo trong nghệ thuật, cách sử dụng từ ngữ sáng tạo, hình ảnh ẩn dụ, nhân hóa để làm nổi bật lên chủ thể trữ tình được nói đến trong bài – mùa thu.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Nếu Xuân Diệu lấy sắc “<em>mơ phai</em>” của lá để báo hiệu thu tới thì Hữu Thỉnh cảm nhận qua “<em>hương ổi</em>”, một mùi hương quen thuộc với miền quê Việt Nam: <em>Bỗng nhận ra hương ổi/ Phả vào trong gió se. </em>Động từ mạnh “<em>phả</em>” mang nghĩa bốc mạnh, tỏa ra thành luồng. Người nghệ sĩ ấy không tả mà chỉ gợi liên tưởng cho người đọc về màu vàng ươm, hương thơm nồng nàn của “<em>hương ổi</em>” tỏa ra những cuối hạ, đầu thu đang phả vào trong “<em>gió se</em>”.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Dấu hiệu tiếp theo là hình ảnh sương thu khi <em>Sương chùng chình qua ngõ/ Hình như thu đã về. </em>Sương thu đã được nhân hóa qua từ láy tượng hình “<em>chùng chình</em>” diễn tả những bước đi rất thơ, rất chầm chậm để mang mùa thu đến với nước nhà. Chữ “<em>se</em>” hiệp vần với “<em>về</em>” tạo nên những nhịp thơ nhẹ nhàng, thơ mộng, gợi cảm như chính cảm giác mà mùa thu mang đến vậy. Khổ thơ đầu được Hữu Thỉnh cảm nhận ở đa giác quan, thể hiện một cách sáng tạo những đặc trưng, dấu hiệu thu đến nơi quê nhà thanh bình.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Không gian nghệ thuật của bức tranh “Sang thu'" được mở rộng, ở chiều cao, độ rộng của bầu trời với cánh chim bay và đám mây trôi, ở chiều dài của dòng sông qua khổ thơ thứ hai:</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Sóng được lúc dềnh dàng</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Chim bắt đầu vội vã</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Có đám mây màu hạ</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Vắt nửa mình sang thu</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Nước sông màu thu trên miền đất Bắc trong xanh, êm đềm, tràn đầy nên mới “<em>dềnh dàng</em>”, nhẹ trôi mãi như đang cố tình chảy chậm lại để được cảm nhận rõ nhất những nét đẹp của thiên nhiên tiết trời khi vào thu. Đối lập với sự “<em>dềnh dàng</em>” ấy là sự “<em>vội vã</em>” của những đàn chim đang bay về phương Nam tránh rét. Những đàn chim ấy khiến ta liên tưởng đến đàn ngỗng trời mà thi sĩ Nguyễn Khuyến đã nhắc đến trong <em>Thu vịnh</em>: <em>Một tiếng trên không ngỗng nước nào? </em>Dòng sông, cánh chim, đám mây mùa thu đều được nhân hóa. Tác giả sử dụng động từ “vắt” để miêu tả cho mây. Đám mây như được đặt ngang trên bầu trời, buông thõng xuống, gợi sự tinh nghịch, dí dỏm, chủ động. Bốn câu thơ đã khắc họa những biến chuyển tinh tế của cảnh vật từ mùa hè sang mùa thu. Mỗi cảnh vật lại có một đặc trưng riêng nhưng tất cả đã làm cho bức tranh mùa thu thêm thi vị hơn.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Những dư âm của mùa hạ vẫn còn: đó là ánh nắng, là những cơn mưa, là tiếng sấm giòn. Tuy nhiên, tất cả đã trở nên dịu dàng hơn, hiền hòa hơn, không còn bất ngờ và gắt gỏng nữa. Đồng thời, những suy ngẫm của tác giả về cuộc đời cũng được gửi gắm qua những câu từ nhẹ nhàng ấy.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Vẫn còn bao nhiêu nắng</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Đã vơi dần cơn mưa</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Sấm cũng bớt bất ngờ</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em>Trên hàng cây đứng tuổi.</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em> Nắng, mưa, sấm</em>, những hiện tượng của thiên nhiên trong thời điểm giao mùa: mùa hạ - mùa thu được Hữu Thỉnh cảm nhận một cách tinh tế. Các từ ngữ “<em>vẫn còn, đã vơi dần, bớt bất ngờ</em>” gợi tả rất hay thời lượng và sự hiện hữu của sự vật, của thiên nhiên như nắng thu, mưa thu, tiếng sấm buổi đầu thu. Mùa hạ như còn níu giữ. Nắng, mưa, sấm mùa hạ như còn vương vấn hàng cây và đất trời. Nhìn cảnh vật sang thu buổi giao mùa, từ ngoại cảnh ấy mà nhà thơ suy ngẫm về cuộc đời. “Sấm" và “hàng cây đứng tuổi" là những ẩn dụ tạo nên tính hàm nghĩa của bài " Sang thu”. Nắng, mưa, sấm là những biến động của thiên nhiên, còn mang ý nghĩa tượng trưng cho những thay đổi, biến đổi, những khó khăn thử thách trong cuộc đời. Hình ảnh ‘‘hàng cây đứng tuổi'' là một ẩn dụ nói về lớp người đã từng trải, được tôi luyện trong nhiều gian khổ, khó khăn.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em> Sang thu</em> Là một bài thơ hay của Hữu Thỉnh. Bao cảm xúc dâng đầy trong những vần thơ đẹp, hữu tình, nên thơ. Nhà thơ không sử dụng bút màu vẽ nên những cảnh thu, sắc thu rực rỡ. Chỉ là một số nét chấm phá, tả ít mà gợi nhiều nhưng tác giả đã làm hiện lên cái hồn thu thanh nhẹ, trong sáng, êm đềm, mênh mang... đầy thi vị.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">CoLearn.vn</span></p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>