Hoạt động ngữ văn: Làm thơ bảy chữ
Soạn bài Hoạt động ngữ văn: Làm thơ bảy chữ SGK Ngữ văn 8 tập 1 chi tiết
<p style="text-align: justify;"><br /><!-- Quick Adsense WordPress Plugin: http://quickadsense.com/ --></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>I. Chuẩn bị ở nhà</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>II. Hoạt động trên lớp</strong></p>
<p style="text-align: justify;">1. Nhận diện luật thơ</p>
<p style="text-align: justify;">+ Thơ bảy chữ cổ thể (thơ cổ phong)- thất ngôn có hình thức đối tự do</p>
<p style="text-align: justify;">+ Thất ngôn Đường luật ( 8 câu 7 chữ) và thất ngôn tứ tuyệt ( bốn câu 7 chữ) có niêm luật chặt chẽ</p>
<p style="text-align: justify;">+ Thơ bảy chữ hiện đại tự do, linh hoạt</p>
<p style="text-align: justify;">2. Nhịp trong thơ thường là 4/3 hoặc 2/2/3</p>
<p style="text-align: justify;">3. Vần trong thơ bảy chữ</p>
<p style="text-align: justify;">+ Có thể các vần chính trùng hoàn toàn nhau</p>
<p style="text-align: center;">Thân em vừa trắng lại vừa tròn</p>
<p style="text-align: center;">Bảy nổi ba chìm với nước non</p>
<p style="text-align: center;">Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn</p>
<p style="text-align: center;">Mà em vấn giữ tấm lòng son.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Vần thông, có thể không trùng nhau hoàn toàn</p>
<p style="text-align: center;">Đi, bạn ơi, đi! Sống đủ đầy</p>
<p style="text-align: center;">Sống trào sinh lực, bốc men say.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Vần có thể bằng, cũng có thể trắc.</p>
<p style="text-align: center;">Mẹ ơi! Chiếc áo con đã rách</p>
<p style="text-align: center;">Con biết làm sao trở lại nhà</p>
<p style="text-align: center;">Để mẹ và giùm? Con thấy lạnh</p>
<p style="text-align: center;">Gió lùa nỗi nhớ thấm vào da.</p>
<p style="text-align: justify;">4. Sưu tập một số bài thơ 7 chữ để chép vào vở</p>
<p style="text-align: justify;">– Những bài thơ bảy chữ như Cảnh khuya ( Hồ Chí Minh), Qua Đèo Ngang ( Bà Huyện Thanh Quan), bạn đến chơi nhà ( Nguyễn Khuyến)…</p>
<p style="text-align: center;"><strong>Bạn đến chơi nhà</strong></p>
<p style="text-align: center;">Đã bấy lâu nay bác tới nhà</p>
<p style="text-align: center;">Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.</p>
<p style="text-align: center;">Ao sâu nước cả, khôn chài cá, </p>
<p style="text-align: center;">Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.</p>
<p style="text-align: center;">Cải chửa ra cây, cà mới nụ,</p>
<p style="text-align: center;">Bầu vừa rụng rốn mướp đương hoa <!-- Quick Adsense WordPress Plugin: http://quickadsense.com/ --></p>
<p style="text-align: center;">Đầu trò tiếp khách trầu không có</p>
<p style="text-align: center;">Bác đến chơi đây ta với ta.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>II Hoạt động trên lớp</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>1. Nhận diện luật thơ</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>a. Hãy đọc, gạch nhịp và chỉ ra các tiếng gieo vần cũng như mối quan hệ bằng trắc của hai câu thơ kề nhau trong bài thơ.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: center;"><strong>Chiều</strong></p>
<p style="text-align: center;">Chiều hôm/ thằng bé/ cưỡi trâu về</p>
<p style="text-align: center;">Nó ngẩng đầu lên/ hớn hở nghe</p>
<p style="text-align: center;">Tiếng sáo/ diều cao/ vòi vọi rót,</p>
<p style="text-align: center;">Vòm trời trong vắt/ ánh pha lê</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>b. Sửa lại bài thơ Tối của Đoàn Văn Cừ</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: center;">Trong túp lều tranh cánh liếp che</p>
<p style="text-align: center;">Ngọn đèn mờ, tỏa ánh sáng xanh lè</p>
<p style="text-align: center;">Tiếng chày nhịp một trong đêm vắng</p>
<p style="text-align: center;">Như bước thời gian đếm quãng khuya.</p>
<p style="text-align: justify;">– Từ “xanh xanh” được sửa thành “ xanh lè” bởi tiếng cuối cùng câu thứ hai phải vần với tiếng cuối cùng thứ nhất.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>2. Tập làm thơ</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>a. Hãy viết tiếp hai câu cuối theo ý mình trong bài thơ của Tú Xương mà người biên soạn đã giấu đi.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: center;">Tôi thấy người ta có bảo rằng:</p>
<p style="text-align: center;">Bảo rằng thằng Cuội ở cung trăng!</p>
<p style="text-align: center;">Một mình buồn bã trông với ngóng</p>
<p style="text-align: center;">Hướng xuống dương gian nỗi nhớ nhà.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>b. Làm tiếp bài thơ dang dở dưới đây cho trọn vẹn theo ý của mình.</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: center;">Vui sao ngày đã chuyển sang hè,</p>
<p style="text-align: center;">Phượng đỏ sân trường rộn tiếng ve</p>
<p style="text-align: center;">Nét mực tím giấu bàn tay mùa hạ</p>
<p style="text-align: center;">Lướt ngang trời bầy chim sẻ vừa qua</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài