4. Thực hành tiếng Việt bài 1
Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 1 SGK Ngữ Văn 7 tập 1 CTST chi tiết
<div id="box-content">
<div id="before_sub_question_nav"></div>
<div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><strong>Câu 1 (trang 18, SGK Ngữ văn 7, tập 1)</strong></div>
<div id="sub-question-1" class="box-question top20">
<p dir="ltr">Tìm phó từ trong những trường hợp sau. Các phó từ ấy bổ sung ý nghĩa cho danh từ, động từ, tính từ nào?</p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;">a. <em>Chưa gieo xuống đất</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Hạt nằm lặng thinh</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Trần Hữu Thung, Lời của cây)</p>
<p dir="ltr">b. <em>Mầm đã thì thầm</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Ghé tai nghe rõ</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Trần Hữu Thung, Lời của cây)</p>
<p dir="ltr">c. <em>Vẫn còn bao nhiêu nắng</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Đã vơi dần cơn mưa</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Sấm cũng bớt bất ngờ</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Trên hàng cây đứng tuổi</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Hữu Thỉnh, Sang thu)</p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;">d. Những buổi chiều tôi hay nhắm mắt sờ những bông hoa rồi tập đoán. Tôi đoán được hai loại hoa: hoa mồng gà và hoa hướng dương. Bố cười khà khà khen tiến bộ lắm! Một hôm khác, tôi đoán được ba loại hoa.</p>
<p align="right">(Nguyễn Ngọc Thuần, <em>Vừa nhắm măt vừa mở cửa sổ</em>)</p>
<p dir="ltr">đ. <em>Nó vẫn giúp người quả tượng phá rẫy, kéo gỗ, nhưng chỉ khuây khỏa những lúc làm việc rồi sau đó lại đứng buồn thiu</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Vũ Hùng, Phía tây Trường Sơn)</p>
<p dir="ltr">e. <em>Khi biết mọi tiếng rống gọi đều vô ích, con voi lồng chạy vào nhà.</em></p>
<p style="text-align: right;"><span id="docs-internal-guid-a45d6f21-7fff-ac1e-0134-392393370b02">(Vũ Hùng, Phía tây Trường Sơn)</span></p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p dir="ltr">a. Phó từ <em>chưa</em> bổ sung ý nghĩa phủ định cho động từ<em> gieo</em></p>
<p dir="ltr">b. Phó từ <em>đã </em>bổ sung ý nghĩa thời gian cho động từ <em>thì thầm</em></p>
<p dir="ltr">c. </p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>Vẫn </em>bổ sung ý nghĩa tiếp tục, tiếp diễn, không có gì thay đổi vào thời điểm được nói đến của trạng thái cho động từ <em>còn</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>Đã </em>bổ sung ý nghĩa thời gian cho động từ <em>vơi</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>cũng</em> bổ sung ý nghĩa khẳng định về một sự giống nhau của hiện tượng, trạng thái cho động từ <em>bớt</em></p>
<p dir="ltr">d. </p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>hay</em> bổ sung ý nghĩa thường xuyên cho động từ <em>nhắm</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>được</em> bổ sung ý nghĩa biểu thị việc vừa nói đến đã đạt được kết quả cho động từ <em>đoán</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>lắm</em> bổ sung ý nghĩa mức độ cho tính từ <em>tiến bộ</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>Những</em> bổ sung ý nghĩa số lượng cho danh từ <em>buổi chiều, bông hoa</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>một</em> bổ sung ý nghĩa số lượng cho danh từ <em>hôm</em></p>
<p dir="ltr">đ. </p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>vẫn </em>bổ sung ý nghĩa tiếp tục, tiếp diễn cho động từ <em>giúp</em> </p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>những </em>bổ sung ý nghĩa số lượng cho danh từ <em>lúc</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>chỉ</em> bổ sung ý nghĩa giới hạn phạm vi cho động từ <em>khuây khỏa</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>lại </em>bổ sung ý nghĩa lặp lại, tái diễn cho động từ <em>đứng</em></p>
<p dir="ltr">e. </p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>mọi </em>bổ sung ý nghĩa số lượng cho danh từ <em>tiếng</em></p>
<p><span id="docs-internal-guid-eb89f75b-7fff-281c-8753-974040bfd7fd">Phó từ <em>đều</em> bổ sung ý nghĩa đồng nhất về tính chất của nhiều đối tượng cho tính từ <em>vô ích</em></span></p>
</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<p> </p>
<p dir="ltr"><strong>Câu 2 (trang 19, SGK Ngữ văn 7, tập 1)</strong></p>
<p dir="ltr">Trong những trường hợp sau, phó từ được in đậm bổ sung ý nghĩa cho động từ hoặc tính từ nào? Xác định ý nghĩa bổ sung trong từng trường hợp.</p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;">a. <em>Rằng các bạn ơi</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Cây chính là tôi</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Nay mai <strong>sẽ </strong>lớn</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: left;"><em> Góp xanh đất trời</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Trần Hữu Thung, Lời của cây)</p>
<p dir="ltr">b. <em>Sương chùng chình qua ngõ</em></p>
<p dir="ltr"><em> Hình như thu </em><em><strong>đã</strong> về</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Hữu Thỉnh, Sang thu)</p>
<p dir="ltr">c. <em>Ngày nào ông <strong>cũng</strong> cho nó ăn thêm hai vác mía to, hai thùng cháo</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: right;">(Vũ Hùng, Phía tây Trường Sơn)</p>
<p dir="ltr">d. <em>Ông quen nó <strong>quá</strong>, khó xa rời nó <strong>được</strong></em></p>
<p style="text-align: right;"><span id="docs-internal-guid-d90f0084-7fff-df1d-1850-d52bb45c16ab">(Vũ Hùng, Phía tây Trường Sơn)</span></p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p dir="ltr">a. Phó từ <em>sẽ</em> bổ sung ý nghĩa về thời gian cho động từ <em>lớn</em></p>
<p dir="ltr">b. Phó từ <em>đã</em> bổ sung ý nghĩa thời gian cho động từ <em>về</em> </p>
<p dir="ltr">c. Phó từ <em>cũng</em> bổ sung ý nghĩa khẳng định về một sự giống nhau của hoạt động cho động từ <em>cho</em></p>
<p dir="ltr">d. </p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>quá </em>bổ sung ý nghĩa mức độ được đánh giá là cao hơn hẳn mức bình thường cho động từ <em>quen</em></p>
<p dir="ltr">Phó từ <em>được </em>bổ sung ý nghĩa biểu thị việc vừa nói đến đã kết quả cho động từ <em>xa rời</em></p>
</div>
<div id="sub-question-3" class="box-question top20">
<p> </p>
<p dir="ltr"><strong>Câu 3 (trang 20, SGK Ngữ văn 7, tập 1)</strong></p>
<p dir="ltr">Cho 2 câu sau:</p>
<p dir="ltr">a. Trời tối</p>
<p dir="ltr">b. Bọn trẻ đá bóng ngoài sân</p>
<p dir="ltr">Dùng phó từ để mở rộng các câu trên. Nhận xét sự khác nhau về nghĩa giữa câu đã cho và câu mở rộng trong từng trương hợp.</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p dir="ltr">Mở rộng câu:</p>
<p dir="ltr">a. </p>
<p dir="ltr">Trời <strong>vẫn</strong> tối => bổ sung ý nghĩa tiếp diễn</p>
<p dir="ltr">Trời <strong>sắp</strong> tối => bổ sung ý nghĩa thời gian</p>
<p dir="ltr">Trời <strong>tối </strong>quá => bổ sung ý nghĩa mức độ</p>
<p dir="ltr">Trời <strong>rất</strong> tối => bổ sung ý nghĩa mức độ</p>
<p dir="ltr">b. </p>
<p dir="ltr">Bọn trẻ <strong>thường</strong> đá bóng ngoài sân => bổ sung ý nghĩa tiếp diễn</p>
<p dir="ltr">Bọn trẻ <strong>đã</strong> đá bóng ngoài sân => bổ sung ý nghĩa thời gian</p>
<p dir="ltr">Bọn trẻ <strong>vẫn </strong>đá bóng ngoài sân => bổ sung ý nghĩa tiếp diễn</p>
<p><span id="docs-internal-guid-c58e627c-7fff-1e80-90df-387ee11eb4cf">Bọn trẻ <strong>còn</strong> đá bóng ngoài sân => bổ sung ý nghĩa thời gian</span></p>
<div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></div>
</div>
<div id="sub-question-4" class="box-question top20">
<p> </p>
<p dir="ltr"><strong>Câu 4 (trang 20, SGK Ngữ văn 7, tập 1)</strong></p>
<p dir="ltr">Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ.</p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Khi hạt nảy mầm</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Nhú lên giọt sữa</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Mầm đã thì thầm</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Ghé tai nghe rõ</em></p>
<p style="text-align: right;"><span id="docs-internal-guid-e42b6892-7fff-afd2-0ee0-e20d0acccb6a"> (Trần Hữu Thung, Lời của cây)</span></p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p dir="ltr">- Khổ thơ trên sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa: “mầm đã thì thầm”</p>
<p dir="ltr">- Tác dụng: làm cho hạt mầm trở nên có hồn, gần gũi và sinh động hơn đồng thời thể hiện trong cảm nhận của tác giả, hạt mầm được xem như một con người</p>
</div>
<div id="sub-question-5" class="box-question top20">
<p> </p>
<p dir="ltr"><strong>Câu 5 (trang 20, SGK Ngữ văn 7, tập 1)</strong></p>
<p dir="ltr">Trong đoạn thơ sau, nếu thay từ “phả” bằng từ “tỏa” hay “quyện” thì nội dung câu thơ thay đổi như thế nào? Vì sao?</p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"> <em>Bỗng nhận ra hương ổi</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em> Phả vào trong gió se</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em> Sương chùng chình qua ngõ</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Hình như thu đã về</em></p>
<p style="text-align: right;"><span id="docs-internal-guid-d0e820cc-7fff-2909-7876-865aae092a2c"> (Hữu Thỉnh, Sang thu)</span></p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p dir="ltr">Không thể thay thế từ “phả” bằng từ “tỏa” hay “quyện” vì:</p>
<p dir="ltr">- Từ “phả” là động từ gợi được sự lan tỏa thành luồng của làn hơi</p>
<p dir="ltr">- Từ “tỏa” gợi sự lan truyền trong không gian</p>
<p dir="ltr">- Từ “quyện” là bện chặt vào không gian, xoắn lại thành một khối không thể tách rời</p>
</div>
<div id="sub-question-6" class="box-question top20">
<p> </p>
<p dir="ltr"><strong>Câu 6 (trang 20, SGK Ngữ văn 7, tập 1)</strong></p>
<p dir="ltr">Trong <em>Từ điển tiếng Việt</em>, từ <em>dềnh dàng</em> có 2 nghĩa sau: (1) chậm chạp, không khẩn trương, để mất nhiều thì giờ vào những việc phụ hoặc không cần thiết; (2) to lớn và gây cảm giác cồng kềnh. Theo em, từ <em>dềnh dàng</em> trong đoạn thơ sau nên được hiểu theo nghĩa nào? Dựa vào đâu em có thể xác định được như vậy?</p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"> <em>Bỗng nhận ra hương ổi</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Phả vào trong gió se</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em> Sương chùng chình qua ngõ</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Hình như thu đã về</em></p>
<p style="text-align: center;"><em> </em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em> Sông được lúc dềnh dàng</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Chim bắt đầu vội vã</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em>Có đám mây mùa hạ</em></p>
<p dir="ltr" style="text-align: center;"><em> Vắt nửa mình sang thu</em></p>
<p style="text-align: right;"><span id="docs-internal-guid-994ac352-7fff-997b-5a51-4e201516a34e">(Hữu Thỉnh, Sang thu)</span></p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p dir="ltr">- Theo em, từ dềnh dàng trong đoạn thơ sau nên được hiểu theo nghĩa thứ (1).</p>
<p dir="ltr">- Em có thể xác định như vậy vì: </p>
<p dir="ltr">+ Trước câu thơ <em>Sông được lúc dềnh dàng</em> có từ <em>chùng chình </em>vốn là từ diễn tả hành động cố ý làm chậm chạp để kéo dài thời gian</p>
<p><span id="docs-internal-guid-4c9d6189-7fff-e2ef-4fc2-c279aef5b3c1">+ Sau câu thơ <em>Sông được lúc dềnh dàng</em> có từ <em>vội vã</em>, là từ miêu tả trạng thái rất vội, hết sức muốn tranh thủ thời gian cho kịp</span></p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài