Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Soạn bài Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự SGK Ngữ văn 9 tập 1 chi tiết
<div id="box-content">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p><strong style="text-align: justify;">I. TÌM HIỂU YẾU TỐ MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ </strong></p>
</div>
<div id="sub-question-1" class="box-question top20">
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời câu 1 (Trang 117 SGK Ngữ văn 9, Tập 1)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Đọc lại đoạn trích <em>Kiều ở lầu Ngưng Bích</em>, tr. 93 - 94 và thực hiện các yêu cầu sau:</p>
<p style="text-align: justify;">a. Tìm những câu thơ tả cảnh và những câu thơ miêu tả tâm trạng của Thuý Kiều.</p>
<p style="text-align: justify;">b. Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ như thế nào với việc thế hiện nội tâm nhân vật?</p>
<p style="text-align: justify;">c. Miêu tả nội tâm có tác dụng như thế nào đối với việc khắc hoạ nhân vật trong văn bản tự sự?</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">a.</p>
<p style="text-align: justify;">- Những câu thơ tả cảnh trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích:</p>
<p style="text-align: center;"><em>Bốn bề bát ngát xa trông</em></p>
<p style="text-align: center;"><em>Cát vàng còn nọ bụi hồng dặm kia</em></p>
<p style="text-align: justify;">- Những câu thơ miêu tả tâm trạng:</p>
<p style="text-align: center;"> <em>Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,</em></p>
<p style="text-align: center;"><em> Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng</em></p>
<p style="text-align: justify;">- Những câu thơ vừa tả cảnh, vừa miêu tả tâm trạng:</p>
<p style="text-align: justify;"> + <em>Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung.</em></p>
<p style="text-align: justify;"> +<em> Buồn trông cửa bể chiều hôm</em></p>
<p style="text-align: justify;"><em> ....Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi</em></p>
<p style="text-align: justify;">b. Những câu thơ miêu tả cảnh sắc bên ngoài có mối liên hệ mật thiết với việc miêu tả nội tâm nhân vật. Cảnh rộng, xa tạo ra sự mênh mang, đối lập với tâm trạng cô đơn của Kiều đến nỗi nàng phải lấy trăng, lấy núi để ở chung. Những câu thơ tả cảnh, nhưng cũng chính là để tả tình, cái tình cảnh buồn bã, cô đơn, thân phận như hoa trôi nước chảy, không biết đi đâu về đâu trước một tương lai mịt mờ.</p>
<p style="text-align: justify;">c. Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự có tác dụng khắc họa sinh động, chân thật hình tượng nhân vật. Từ đó thể hiện được chiều sâu những suy tưởng của nhân vật.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời câu 2 (Trang 117 SGK Ngữ văn 9, Tập 1)</strong></p>
<div>Đọc đoạn văn sau và nhận xét cách miêu tả nội tâm nhân vật của tác giả:</div>
<div> </div>
<div><em> Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về </em><em>một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít.</em></div>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> Tác giả Nam Cao khi miêu tả Lão Hạc tập trung vào những hành động cử chỉ của lão Hạc (co rúm, những vết nhăn xô lại, ép cho nước mắt chảy ra, đầu ngoẹo, miệng mếu, bật khóc) để làm nổi bật lên tâm trạng xót xa, ăn năn, hối hận của mình khi bán cậu Vàng. Lão giống như một đứa trẻ khi phải rời xa người mà mình yêu mến nhất.</p>
</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<p> </p>
<p><strong>LUYỆN TẬP</strong></p>
</div>
<div id="sub-question-3" class="box-question top20">
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời câu 1 (Trang 117 SGK Ngữ văn 9, Tập 1)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Thuật lại đoạn trích <em>Mã Giám Sinh mua Kiều</em>, tr. 97 - 98 bằng văn xuôi, chú ý miêu tả nội tâm của nàng Kiều.</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> Mụ mối gần nhà Kiều ngỏ ý giới thiệu viễn khách đến vấn danh Thúy Kiều. Hỏi tên rằng Mã Giám Sinh, học sinh trường Quốc Tử Giám, quê huyện Lâm Thanh, tuổi ngoài 40 nhưng tên họ Mã bề ngoài trông chải chuốt, áo quần bảnh bao, mày râu nhẵn nhụi làm ra vẻ thư sinh nhưng thực chất bản chất “sỗ sàng”, lố bịch được bộc lộ. Mã Giám Sinh bộc lộ bản chất con buôn khi thúc giục Kiều xem mặt, thử tài đàn hát. Kiều xuất thân là con nhà gia giáo, nay lâm vào cảnh ngộ này, Kiều đau đớn, xót xa cho số kiếp của mình. Mỗi bước đi lệ tuôn vì tủi nhục, xấu hổ. Kiều thấy tủi nhục hơn trước sự sỗ sàng như kẻ vô học, bản chất con buôn của Mã Giám Sinh bộc lộ khi ngã giá mua Thúy Kiều như món hàng với giá ngoài bốn trăm.</p>
</div>
<div id="sub-question-4" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời câu 2 (Trang 117 SGK Ngữ văn 9, Tập 1)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hãy đóng vai nàng Kiều viết đoạn văn kể lại việc báo ân báo oán, trong đó bộc lộ trực tiếp tâm trạng của Kiều lúc gặp lại Hoạn Thư.</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Vào vai nhân vật Kiều trong đoạn trích <em>Thúy Kiều báo ân báo oán</em>:</p>
<p style="text-align: justify;"> Sau khi chàng Từ Hảo cứu tôi thoát khỏi chốn lầu xanh ô uế khiến tôi chịu bao tủi hờn, tôi cho mời Thúc Sinh tới để báo ân chàng. Khi xưa lúc tôi ở trong lầu xanh, chính Thúc Sinh đã chuộc tôi ra, nghĩa ấy tôi không quên. Dù tôi và chàng không nên nghĩa vợ chồng nhưng tôi vẫn nhớ ơn chàng, nên tôi gửi chàng chút bổng lộc để bày tỏ sự biết ơn lòng thành của mình. Ngược lại, vợ chàng tai quái, ác độc, những điều Hoạn Thư đã gây ra cho tôi, tôi phải khiến ả bị trừng phạt. Khi lính áp giải Hoạn Thư tới, tôi tôn trọng chào thưa “tiểu thư”. Nhưng tôi không quên nhắc nhở rằng: Thói hồng nhan càng cay nghiệt lắm càng nhận về nhiều oan trái. Hoạn Thư có nét sợ hãi nhưng đây đúng là một người đàn bà khôn ngoan. Hoạn Thư nói với tôi, thói ghen tuông là thói thường tình, ả nhắc lại ngày xưa ả khoan nhượng để tôi ở gác viết kinh, khi tôi bỏ trốn ả không cho người đuổi theo. Lúc này, tôi thực sự đã nguôi đi sự tức giận nên đã tha bổng thay vì trừng phạt thật nặng như ý định ban đầu.</p>
</div>
<div id="sub-question-5" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời câu 3 (Trang 117 SGK Ngữ văn 9, Tập 1)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một chuyện có lỗi đối với bạn.</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Tâm trạng của em sau khi gây ra lỗi lầm với bạn:</p>
<p style="text-align: justify;">- Ân hận, day dứt vì đã làm bạn buồn</p>
<p style="text-align: justify;">- Hối hận, vì đã gây ra làm tổn thương bạn</p>
<p style="text-align: justify;">- Muốn sửa lại lỗi lầm của mình</p>
<p style="text-align: center;"><strong>Bài tham khảo:</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò, tôi hiểu câu nói nhắc đến sự nghịch ngợm của tuổi học sinh. Nhưng không phải sự nghịch ngợm nào cũng mang lại niềm vui. Sự việc hôm nay đã khiến tôi hối hận khôn nguôi. Tôi cùng mấy thằng con trai trong lớp đã rủ nhau đi hái đầy quả dại mọc ở vườn sau của trường để trêu đám con gái. Giờ ra chơi, chúng tôi chọn lúc mấy đứa đang chơi nhảy dây và cố tình chạy lướt qua và thực hiện "tấn công". Tôi đã hí hửng khi nghĩ đến cảnh mấy đứa phải cặm cụi gỡ đám cỏ dai ấy ra. Đến khi hết giờ ra chơi, tôi thấy Mai ngồi khóc nức nở, quả dại dính đầy áo, cô giáo phải hỏi mãi Mai mới trả lời rằng đây là chiếc áo kỷ niệm mà bà đã may tặng cho bạn ấy. Một niềm day dứt dâng trào trong tôi. Tôi giận bản thân vì đã hành động thiếu suy nghĩ và làm tổn thương bạn như vậy. Cả buổi học, tôi cứ lén nhìn sang chỗ Mai để xem nét mặt bạn còn buồn không. Cái tuổi chúng tôi đang lúc dở dở ương ương, rất coi trọng thể diện nên tôi cứ đắn đo mãi có nên xin lỗi Mai hay không và xin lỗi như thế nào. Nhưng sự hối hận trong tôi đã thôi thúc tôi gặp Mai vào buổi học hôm sau để nói lời xin lỗi chính thức. Vào khoảnh khắc được Mai tha thứ, tôi thực sự đã cảm thấy nhẹ lòng hơn rất nhiều. Tôi tự nhủ sẽ suy nghĩ cẩn thận hơn trước mỗi quyết định của mình sau này để tránh làm tổn thương các bạn khác.</p>
<p style="text-align: right;"> </p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài