9. Ôn tập bài 1
Câu 5 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
<p>Chọn một bài thơ tự do mà em yêu thích và viết đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ của em về bài thơ đó.</p>
<p><strong>Phương pháp giải:</strong></p>
<p>Vận dụng kĩ năng làm văn</p>
<p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p>
<p><strong>Dục Thúy sơn- Nguyễn Trãi</strong></p>
<p><strong>Phiên âm:</strong></p>
<p>Hải Khẩu hữu tiên san,</p>
<p>Tiền niên lũ vãng hoàn.</p>
<p>Liên hoa phù thuỷ thượng,</p>
<p>Tiên cảnh trụy trần gian</p>
<p>Tháp ảnh trâm thanh ngọc</p>
<p>Ba quang kính thuý hoàn.</p>
<p>Hữu hoài Trương Thiếu bảo.</p>
<p>Bi khắc tiển hoa han.</p>
<p><strong>Dịch thơ:</strong></p>
<p>Cửa biển có non tiên</p>
<p>Từng qua lại mấy phen.</p>
<p>Cảnh tiên rơi cõi Tục.</p>
<p>Mặt nước nổi hoa sen,</p>
<p>Bóng tháp hình trâm ngọc</p>
<p>Gương sông ánh tóc huyền</p>
<p>Nhớ xưa Trương Thiếu bảo</p>
<p>Bia khắc dấu rêu hoen.</p>
<p>(Khương Hữu Dụng dịch)</p>
<p><strong><em>Đoạn văn cảm nghĩ:</em></strong></p>
<p>“Dục Thúy Sơn” có thể được sáng tác vào thời điểm sau cuộc kháng chiến chống giặc Minh và trước khi Nguyễn Trãi lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Bài thơ được sưu tầm và xếp vào Ức Trai thi tập. Thể thơ ngũ ngôn luật thi (ngũ luật) - một thể của thơ Đường luật với bố cục, sáu câu đầu thiên về tả cảnh, bức tranh núi Dục Thuý; hai câu kết thể hiện cảm xúc hoài niệm của tác giả. Hai câu thơ đầu tác giả giới thiệu chung về cảnh vật trong mối quan hệ với tác giả. Nhà thơ đã mấy lần đến chơi núi. Cảnh tuy đã quen, nhưng lần này đến không khỏi ngạc nhiên vẻ đẹp “non tiên” hiện lên trước cửa biển. Bốn câu thơ sau: Bức tranh sơn thủy hữu tình. Bức tranh toàn cảnh núi Dục Thuý được thể hiện rõ nét trong hai câu 3 - 4, từ điểm nhìn xa, có tầm bao quát rộng. Núi Dục Thuý được tác giả ví như đoá sen nổi trên mặt nước, hình ảnh và bút pháp mới lạ, độc đáo. Hình ảnh đóa sen có ý nghĩa biểu tượng, gợi ý niệm thoát tục, như là cõi tiên rơi xuống trần gian. Ngôn từ được sử dụng tinh xác, tạo ấn tượng, trong nguyên văn, từ phù có nghĩa là nổi, nhưng lay động tại chỗ; từ truỵ có nghĩa là rơi, rớt từ trên cao xuống, thể hiện sự sống động trong miêu tả. Dấu ấn riêng của tâm hồn Nguyễn Trãi thể hiện rõ nhất qua những liên tưởng xuất hiện ở cái nhìn cận cảnh (hai câu 5 - 6). Các chi tiết đặc sắc được thể hiện khi so sánh bóng tháp hiện trên mặt nước như chiếc trâm ngọc xanh; ánh sáng sóng nước như đang soi chiếu mái tóc biếc. Trâm ngọc xanh và mái tóc biếc gợi hình ảnh trẻ trung, trong sáng, trữ tình, nên thơ, giúp liên tưởng đến hình ảnh người con gái. Vẻ đẹp của thiên nhiên được so sánh với vẻ đẹp của con người; lấy nét đẹp của người con gái để hình dung bóng núi trên sóng biếc. Sự liên tưởng này rất hiện đại, đặc biệt, hiếm thấy trong thơ cổ. Thơ cổ thường lấy chuẩn mực vẻ đẹp tự nhiên để so sánh với con người. Sự liên tưởng và bút pháp mới lạ này cho thấy tâm hồn trong sáng, nhạy cảm, tinh tế của nhà thơ. Hai câu thơ cuối thể hiện tâm sự hoài niệm của nhà thơ, cũng giống như các bài thơ khác cùng chủ đề của Nguyễn Trãi, lại thường là sự bộc lộ những suy tư về con người, về lịch sử, về dân tộc. Ý thơ thể hiện rõ sự hoài niệm, nhớ tiếc. Điều này cho thấy tâm hồn hướng nội, sâu sắc của Nguyễn Trãi. “Dục Thúy Sơn” là bài thơ tả cảnh ngụ tình đặc sắc. Bài thơ ngũ ngôn bát cú bằng chữ Hán. Hình tượng thơ mĩ lệ, cảnh sắc đượm vẻ thần tiên. Trong phần luận, bốn hình ảnh ẩn dụ sóng nhau, đối nhau, hình ảnh này làm đẹp thêm hình ảnh kia, thể hiện cách cảm, cách tả của nhà thơ mang tâm hồn thơ mộng, tài hoa. Ức Trai, trong cảm nhận cái đẹp của thiên nhiên, sông núi, ngòi bút tài hoa của ông rất tinh tế và nhạy cảm trong gợi tả và biểu cảm</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài
Câu 1 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xem lời giải
Câu 2 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xem lời giải
Câu 3 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xem lời giải
Câu 4 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xem lời giải
Câu 6 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xem lời giải
Câu 7 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xem lời giải