Trang chủ / Giải bài tập / Lớp 10 / Vật lí / Bài 17. Động năng và thế năng. Định luật bảo toàn cơ năng
Bài 17. Động năng và thế năng. Định luật bảo toàn cơ năng
Lý thuyết Động năng và thế năng. Định luật bảo toàn cơ năng
<p style="font-weight: 400;"><strong>Lý thuyết Vật lí 10 Bài 17: Động năng và thế năng. Định luật bảo toàn cơ năng</strong></p>
<ol>
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="1"> ĐỘNG NĂNG</span></strong></li>
</ol>
<p><strong><span data-toc-lv="2"> Mối liên hệ giữa động năng và công</span></strong></p>
<ul>
<li style="font-weight: 400;">Động năng của một vật là năng lượng vật có được do chuyển động, có giá trị được tính theo công thức:</li>
</ul>
<p style="text-align: center;"><img class="wscnph" style="max-width: 100%;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/26052023/screenshot_1685091709-oDrqaD.png" width="115" height="39" /></p>
<p style="font-weight: 400;">Với: m là khối lượng của vật</p>
<p style="font-weight: 400;"> v là tốc độ của vật tại thời điểm khảo sát</p>
<p style="font-weight: 400;">Trong hệ SI, động năng có đơn vị là joule (J)</p>
<p style="font-weight: 400;"><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/4-1660193247.png" /></p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Người, sóng biển, báo, cánh quạt chuyển động sẽ có động năng</em></p>
<ul>
<li style="font-weight: 400;"><em>Mỗi liên hệ giữa động năng và công: <img class="wscnph" style="max-width: 100%;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/26052023/screenshot_1685091783-oHkvo7.png" /></em></li>
</ul>
<p style="font-weight: 400;">- <strong>Định lí động năng</strong>: độ biến thiên động năng của một vật trong khoảng thời gian <span data-mathml="<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"><mi>&#x394;</mi><mi>t</mi></math>"><span aria-hidden="true">Δt</span></span> bằng công của lực tác dụng lên vật trong khoảng thời gian đó.</p>
<ol>
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="2"> Đặc điểm của động năng</span></strong></li>
</ol>
<p style="font-weight: 400;">- Động năng của vật phụ thuộc vào khối lượng của vật và tốc độ chuyển động của vật</p>
<ul>
<li style="font-weight: 400;">Động năng là một đại lượng vô hướng, không âm</li>
</ul>
<p style="font-weight: 400;">- Động năng có giá trị phụ thuộc vào hệ quy chiếu</p>
<ol start="2">
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="1"> THẾ NĂNG</span></strong></li>
</ol>
<p><strong><span data-toc-lv="2">Thế năng trong trường trọng lực đều</span></strong></p>
<p style="font-weight: 400;">- Một vật có khối lượng m ở độ cao h so với một vị trí làm gốc dự trữ một dạng năng lượng được gọi là thế năng trọng trường:</p>
<p style="font-weight: 400;">W<sub>t </sub>= m.g.h</p>
<p style="font-weight: 400;">Trong hệ SI, thế năng có đơn vị là joule (J)</p>
<p style="font-weight: 400;"><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/6-1660193316.jpg" /></p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Búa máy đang dự trữ thế năng</em></p>
<p style="font-weight: 400;"><em><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/7-1660193344.jpg" /></em></p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Vận động viên nhảy cầu có thế năng và động năng</em></p>
<p style="font-weight: 400;"><strong>Lưu ý:</strong></p>
<p style="font-weight: 400;">- Để xác định thế năng, ta cần phải chọn gốc thế năng là vị trí mà tại đó thế năng bằng 0.</p>
<p style="font-weight: 400;">- Khi chọn gốc tọa độ trùng với gốc thế năng và chiều dương của trục Oz hướng lên thì vị trí phía trên gốc thế năng có giá trị h > 0, vị trí phía dưới gốc thế năng có giá trị h < 0</p>
<p style="font-weight: 400;">- Độ biến thiên thế năng giữa hai vị trí không phụ thuộc vào việc chọn gốc thế năng.</p>
<ol start="3">
<li style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="1"> CƠ NĂNG</span></strong></li>
</ol>
<p><strong><span data-toc-lv="2">Quá trình chuyển hóa giữa động năng và thế năng</span></strong></p>
<p style="font-weight: 400;">Trong quá trình chuyển động, động năng và thế năng của vật có thể chuyển hóa quá lại với nhau.</p>
<p style="font-weight: 400;"><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/6-1660193373.png" /></p>
<p style="font-weight: 400;"><em>Động năng và thế năng trong quá trình người trượt nước, quả bóng bay vào rổ </em><em>chuyển hóa qua lại với nhau.</em></p>
<p style="font-weight: 400;"><strong><span data-toc-lv="2">Định luật bảo toàn cơ năng</span></strong></p>
<p style="font-weight: 400;">- Tổng động năng và thế năng được gọi là cơ năng của vật:</p>
<p style="font-weight: 400;"><img class="wscnph" style="max-width: 100%;" src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/26052023/screenshot_1685091884-oREUPP.png" /></p>
<p style="font-weight: 400;">Trong hệ SI, cơ năng có đơn vị là jun (J)</p>
<p style="font-weight: 400;"><img src="https://vietjack.me/storage/uploads/images/257/9-1660193405.png" /></p>
<p style="font-weight: 400;">- Khi một vật chuyển động chỉ chịu tác dụng của lực bảo toàn thì cơ năng của vật là một đại lượng bảo toàn.</p>
<p style="font-weight: 400;"><strong>Hệ quả:</strong> Trong trường trọng lực, tại vị trí vật có động năng cực đại thì thế năng cực tiểu và ngược lại.</p>