Hướng dẫn giải Bài 5 (Trang 77 SGK Vật lý 10, Bộ Cánh diều)
<p>Người ta thả một quả cầu kim loại vào một ống hình trụ chứa đầy dầu. Lúc đầu, quả cầu chuyển động nhanh dần.</p>
<p>Sau một khoảng thời gian thì nó chuyển động với tốc độ không đổi. Hãy giải thích:</p>
<p>a) Tại sao lúc đầu quả cầu tăng tốc?</p>
<p>b) Tại sao sau một thời gian thì quả cầu chuyển động đều?</p>
<p>c) Tại sao nói nếu ống đủ cao thì vận tốc khi quả cầu chuyển động đều là vận tốc cuối của nó?</p>
<p><strong>Lời giải:</strong></p>
<p>a) Các lực tác dụng lên quả cầu gồm trọng lực và lực đẩy Ác si mét, áp lực của dầu.</p>
<p>Do ban đầu trọng lực có độ lớn lớn hơn lực đẩy Ác si mét và áp lực của dầu nên vật sẽ chuyển động nhanh.</p>
<p>b) Sau một thời gian quả cầu càng xuống sâu, nên áp suất càng tăng dẫn đến áp lực của dầu tác dụng lên quả</p>
<p>cầu tăng, đến khi áp lực và lực đẩy Ác si mét cân bằng với trọng lực nên quả cầu chuyển động đều.</p>
<p>c) Nếu ống đủ cao khi đó quả cầu sẽ có đủ thời gian để duy trì trạng thái chuyển động. Theo định luật I Newton,</p>
<p>vật đang chuyển động đều mà hợp lực tác dụng lên vật bằng không thì vật có xu hướng bảo toàn chuyển động</p>
<p>tức là sẽ giữ nguyên trạng thái chuyển động đều đó, vận tốc của chuyển động đều là vận tốc cuối của nó.</p>