1. Hương Sơn phong cảnh
Soạn bài Hương Sơn phong cảnh SGK Ngữ Văn 10 tập 1 CTST chi tiết
<div id="box-content">
<div id="before_sub_question_nav"></div>
<div data-id="sp-target-div-outstream"> </div>
<div id="sub-question-1">
<p><strong> Nội dung chính</strong></p>
</div>
<div>Bài thơ là bức tranh miêu tả vẻ đẹp chùa Hương và thể hiện cảm xúc yêu mến của tác giả với phong cảnh nơi đây.</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<p> </p>
<p><strong>I. Trước khi đọc</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hãy giới thiệu và chia sẻ cảm nhận về một cảnh đẹp của quê hương, đất nước mà bạn đã có dịp đến thăm hoặc biết qua sách vở.</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Chùa là một địa điểm linh thiêng nhưng ở đó cũng quy tụ những nét đẹp vừa cổ kính, vừa hiện đại. Ngôi chùa mình muốn giới thiệu hôm nay là chùa Hương.</p>
<p style="text-align: justify;">Chùa Hương thuộc huyện Mỹ Đức, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Vẻ đẹp nơi chùa Hương có thể nói là được tạo nên từ bàn tay khéo léo, kì công của con người và sự ban tặng của mẹ thiên nhiên. Các chùa được xây rải rác trên triền núi đá vôi, thấp thoáng bên dưới là những hàng cây xanh thẳm. Văng vẳng trong không gian là tiếng chim ríu rít, tiếng suối róc rách lúc gần lúc xa. Hình ảnh và âm thanh hòa quyện với nhau tạo nên một không gina tuyệt diệu. Từ bên ngoài, cửa động như miệng một con rồng khổng lồ ăn sâu vào trong lòng núi. Ánh đèn nến lung linh, huyền ảo cùng nhưng nhũ đá, cột muôn hình vạn trạng, lấp lánh bảy sắc cầu vồng. Không hổ danh nơi này được mệnh danh là “Nam Thiên đệ nhất động”.</p>
<p style="text-align: justify;">Đến với chùa Hương, bạn không chỉ cảm nhận được sự thiêng liêng, huyền bí mà còn được thưởng trọn sự giao hòa của thiên nhiên đất trời.</p>
<div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></div>
</div>
<div id="sub-question-3" class="box-question top20">
<p> </p>
<p><strong>II. Đọc văn bản</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 1 (Trang 66 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Lưu ý những từ ngữ diễn tả cảm xúc của chủ thể trữ tình khi đến Hương Sơn.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Những từ ngữ diễn tả cảm xúc của chủ thể trữ tình: <em>Đệ nhất động, ao ước</em>.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 2 (Trang 66 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Bạn hình dung thế nào về phong cảnh Hương Sơn qua đoạn thơ này?</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hình dung của bản thân về phong cảnh Hương Sơn qua đoạn thơ: Hương Sơn với nhiều động khác nhau, mỗi động mang một nét đẹp riêng. Khung cảnh nơi đây tuyệt đẹp, thơ mộng, trữ tình và đa sắc màu. (Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt, hang lồng bóng nguyệt, lối uốn thang mây).</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 3 (Trang 66 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Chú ý số tiếng trong mỗi dòng, cách gieo vần, ngắt nhịp và cách kết thúc bài thơ.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>- </strong>Số tiếng trong mỗi dòng không đồng nhất: câu 15 (7 tiếng), câu 16 (8 tiếng), câu 17 (7 tiếng), câu 18 (8 tiếng), câu 19 (6 tiếng) à có sự xen kẽ số tiếng ở câu 15 – 18.</p>
<p style="text-align: justify;">- Cách gieo vần không có định, tự do, có gieo vần “ay” ở “đây” và “tay”.</p>
<p style="text-align: justify;">- Cách ngắt nhịp tự do.</p>
<p style="text-align: justify;">- Cách kết thúc bài thơ sử dụng cấu trúc “càng...càng” à chủ thể trữ tình muốn bộc lộ trực tiếp tình cảm của mình trước phong cảnh Hương Sơn.</p>
</div>
<div id="sub-question-4" class="box-question top20">
<p> </p>
<p><strong>III. Sau khi đọc</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 1 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Xác định bố cục bài thơ.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">- Phần 1 (4 câu thơ đầu): Sự ngạc nhiên của chủ thể trữ tình khi lần đầu đặt chân đến Hương Sơn.</p>
<p style="text-align: justify;">- Phần 2 (14 câu thơ tiếp): Vẻ đẹp của khung cảnh Hương Sơn qua cái nhìn của chủ thể trữ tình.</p>
<p style="text-align: justify;">- Phần 3 (còn lại): Cảm xúc của chủ thể trữ tình sau khi tham quan cảnh đẹp Hương Sơn.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 2 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Nêu một số từ ngữ để khái quát vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn được gợi tả qua các đoạn thơ.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Một số từ ngữ khái quát vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn dược gợi tả qua các đoạn thơ: <em>họa hình, long lanh, thăm thẳm, lối uống thang mây, đệ nhất động.</em></p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 3 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Chủ thể trữ tình của bài thơ là ai? Đó là chủ thể ẩn, chủ thể xuất hiện trực tiếp với một đại từ nhân xưng, hay chủ thể nhập vai vào một nhân vật trong bài thơ?</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Chủ thể trữ tình của bài thơ là tác giả và đó là chủ thể ẩn.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 4 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Phân tích diễn biến tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình trong bài thơ</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">- Bốn câu thơ đầu:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Sự ngạc nhiên, thích thú, thỏa mãn của chủ thể trữ tình khi đã được đặt chân đến Hương Sơn phong cảnh, nơi mà người đã ao ước bấy lâu nay, nơi được mệnh danh là “Đệ nhất động” (<em>Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay/”Đệ nhất động” hỏi nơi đây có phải?</em>”).</p>
<p style="text-align: justify;">- 14 câu thơ tiếp:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Chủ thể trữ tình cảm nhận cảnh vật một cách thực tế nhất.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Chủ thể trữ tình liệt kê và miêu tả chi tiết những cảnh đẹp nơi Hương Sơn, so sánh với những hình ảnh mĩ lệ (<em>long lanh như gấm dệt; lối uốn thang mây</em>;...) => sự quan sát tỉ mỉ từng nét đẹp, từng ngóc ngách của chủ thể trữ tình.</p>
<p style="text-align: justify;">- 5 câu thơ cuối:</p>
<p style="text-align: justify;">+ “Chừng giang sơn còn đợi ai đây”: “giang sơn” chính là đất nước. Ngoài việc muốn nói đến vẻ đẹp của Hương Sơn, chủ thể trữ tình cũng muốn bày tỏ tình yêu nước thầm kín của mình.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Chủ thể trữ tình bộc lộ trực tiếp tình yêu của mình tước vẻ đẹp của Hương Sơn, sự khóng khoáng, lãng tử qua câu thơ cuối “Càng trông phong cảnh càng yêu”.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 5 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ. Phân tích hiệu quả của cách xây dựng hình ảnh, sử dụng từ ngữ, biện pháp tu từ đối với việc thể hiện cảm hứng ấy.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">- Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: tình yêu thiên nhiên, sự say mê cảnh đẹp và tình yêu đất nước.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Tác giả sử dụng những từ ngữ giàu giá trị tạo hình (<em>thăm thẳm, long lanh, lối uốn thang mây</em>).</p>
<p style="text-align: justify;">+ Sử dụng biện pháp tu từ so sánh (<em>Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt</em>).</p>
<p style="text-align: justify;">+ Sử dụng liên tiếp ba cặp từ láy (<em>non non, nước nước, mây mây</em>).</p>
<p style="text-align: justify;">+ Sử dụng câu thơ bộc lộ trực tiếp tâm trạng của chủ thể trữ tình (<em>Càng trông phong cảnh càng yêu</em>).</p>
<p style="text-align: justify;">=> Tất cả góp phần miêu tả vẻ đẹp nơi Hương Sơn phong cảnh hiện lên trước mắt người đọc cụ thể, rõ rệt. Từ đó góp phần thể hiện cảm hứng chủ đạo của bài thơ và tình cảm của chủ thể trữ tình khi được đặt chân đến nơi đây.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 6 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Nhận xét về vai trò của vần và nhịp trong bài thơ.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Khi đọc toàn bộ bài thơ, ta có thể thấy vần và nhịp trong bài khá tự do, không theo một quy tắc nhất định. Chính sự tự do trong cách ngắt nhịp và gieo vần ấy giúp bài thơ thêm phần sáng tạo, giúp chủ thể trữ tình bộc lộ trực tiếp những tình cảm tha thiết của mình trước vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn nói riêng và vẻ đẹp của đất nước mình nói chung.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 7 (Trang 67 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ CTST)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hãy chia sẻ cảm nhận của bạn về một cảnh đẹp khác trên đất nước ta mà bạn có dịp đến tìm hiểu qua sách báo hoặc đến thăm.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Thiên nhiên đã ưu ái ban cho đất nước Việt Nam biết bao cảnh đẹp, trong đó có sự hùng vĩ và nên thơ của núi rừng Tây Bắc tại Bản Lác, Hòa Bình. Với đồng lúa xanh rì, trời xanh và mây trắng, tiếng hát cô gái Thái trên con đường đầy hoa dại, Bản Lác Mai Châu làm quyến luyến tất cả những tâm hồn khoáng đạt. Nếu lần đầu tiên ghé thăm mảnh đất này, bạn chắc chắn sẽ bị choáng ngợp ngay từ khi ngồi trên xe để leo lên những con đèo khúc khuỷu, quanh co, hai bên là dãy núi đá sừng sững và vực dốc thăm thẳm. Đặc biệt là Dốc Cun chia làm nhiều đoạn, mới thấy ánh nắng vàng chan hòa nhưng chỉ qua một khúc ngoặt, sương mù đã bao phủ toàn con đường. Vào đến bản Lác, cảnh vật sẽ có những đường nét êm dịu và thơ mộng hơn. Những cánh đồng lúa trải dài tít tắp một màu xanh mướt đến ngợp trời, những đỉnh núi xa xa ẩn hiện trong màn sương mờ đục trong cái lạnh se se của núi rừng đại ngàn đem lại những xúc cảm không thể nào quên được. Trong những căn nhà gỗ đơn sơ, nhìn xuống vách đá dựng đứng đầy sương, tai nghe câu chuyện của những người phụ nữ Mông duyên dáng sẽ cho tâm hồn ta như quên mất nhịp sống ồn ào.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài