Bài 20: Cân bằng nội môi
Trình bày cơ chế điều hòa nước và muối khoáng của thận.
<p><strong>Đề b&agrave;i</strong></p> <p>Tr&igrave;nh b&agrave;y cơ chế điều h&ograve;a nước v&agrave; muối kho&aacute;ng của thận.</p> <p><strong>Lời giải chi tiết</strong></p> <p>Cơ chế điều h&ograve;a nước v&agrave; muối kho&aacute;ng của thận:</p> <p>* Điều h&ograve;a lượng nước:</p> <p>Sự điều h&ograve;a lượng nước trong cơ thể phụ thuộc v&agrave;o hai yếu tố chủ yếu: &aacute;p suất thẩm thấu v&agrave; huyết &aacute;p.</p> <p>- Khi &aacute;p suất thẩm thấu tăng, huyết &aacute;p giảm, do khối lượng nước trong cơ thể giảm, sẽ k&iacute;ch th&iacute;ch trung khu điều h&ograve;a trao đổi nước nằm ở v&ugrave;ng dưới đồi thị g&acirc;y cảm gi&aacute;c kh&aacute;t, đồng thời k&iacute;ch th&iacute;ch th&ugrave;y sau tuyến y&ecirc;n tăng cường tiết hoocm&ocirc;n chống đa niệu (ADH), mặt kh&aacute;c g&acirc;y co c&aacute;c động mạch thận. Kết quả l&agrave; cần cung cấp th&ecirc;m nước cho cơ thể (qua uống để giải kh&aacute;t) v&agrave; giảm lượng nước tiểu b&agrave;i xuất.</p> <p>- Tr&aacute;i lại, khi lượng nước trong cơ thể tăng l&agrave;m giảm &aacute;p suất thẩm thấu v&agrave; tăng huyết &aacute;p, một cơ chế ngược lại sẽ l&agrave;m tăng b&agrave;i tiết nước tiểu để gi&uacute;p c&acirc;n bằng nước trong cơ thể.</p> <p>* Điều h&ograve;a muối kho&aacute;ng:</p> <p>NaCl l&agrave; th&agrave;nh phần chủ yếu tạo n&ecirc;n &aacute;p suất thẩm thấu của m&aacute;u. V&igrave; vậy. điều h&ograve;a muối ch&iacute;nh l&agrave; điều h&ograve;a h&agrave;m lượng Na+ trong m&aacute;u. Khi h&agrave;m lượng Na+ giảm, hoocm&ocirc;n anđost&ecirc;ron của vỏ tuyến tr&ecirc;n thận sẽ tiết ra, c&oacute; t&aacute;c dụng tăng khả năng t&aacute;i hấp thu Na+ của c&aacute;c ống thận. Ngược lại, khi lượng muối NaCl được lấy v&agrave;o qu&aacute; nhiều l&agrave;m &aacute;p suất thẩm thấu tăng sẽ g&acirc;y cảm gi&aacute;c kh&aacute;t, uống nhiều nước. Lượng nước v&agrave; muối dư thừa sẽ được thải loại qua nước tiểu để bảo đảm c&acirc;n bằng nội m&ocirc;i</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài