Bài 7. Tế bào nhân sơ
Dừng lại và suy ngẫm (Trang 46 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức)
<p><strong>Dừng lại v&agrave; suy ngẫm (Trang 46 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức):</strong></p> <p><strong>1. Tế b&agrave;o chất v&agrave; v&ugrave;ng nh&acirc;n của tế b&agrave;o nh&acirc;n sơ c&oacute; cấu tr&uacute;c v&agrave; chức năng như thế n&agrave;o?.</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p><strong>Cấu tr&uacute;c v&agrave; chức năng của tế b&agrave;o chất:</strong></p> <p><strong><em>- Cấu tr&uacute;c:</em></strong></p> <p>+ L&agrave; v&ugrave;ng nằm giữa m&agrave;ng sinh chất v&agrave; v&ugrave;ng nh&acirc;n hoặc nh&acirc;n.</p> <p>+ Th&agrave;nh phần ch&iacute;nh của tế b&agrave;o chất l&agrave; b&agrave;o tương &ndash; dạng keo lỏng c&oacute; th&agrave;nh phần chủ yếu l&agrave; nước, c&aacute;c hợp chất hữu cơ v&agrave; v&ocirc; cơ kh&aacute;c nhau.</p> <p>+ Kh&ocirc;ng c&oacute; hệ thống nội m&agrave;ng, khung xương tế b&agrave;o, c&aacute;c b&agrave;o quan c&oacute; m&agrave;ng bao bọc chỉ c&oacute; c&aacute;c hạt dự trữ (đường, lipid) v&agrave; nhiều ribosome.</p> <p><strong><em>- Chức năng:</em></strong> l&agrave; nơi diễn ra c&aacute;c phản ứng h&oacute;a sinh, đảm bảo duy tr&igrave; c&aacute;c hoạt động sống của tế b&agrave;o.</p> <p><strong>Cấu tr&uacute;c v&agrave; chức năng của v&ugrave;ng nh&acirc;n:</strong></p> <p><strong><em>- Cấu tr&uacute;c:</em></strong></p> <p>+ Kh&ocirc;ng được bao bọc bởi c&aacute;c lớp m&agrave;ng nh&acirc;n.</p> <p>+ Thường chỉ chứa một ph&acirc;n tử ADN dạng v&ograve;ng, mạch k&eacute;p.</p> <p><strong><em>- Chức năng:</em></strong> mang th&ocirc;ng tin di truyền điều khiển mọi hoạt động sống của tế b&agrave;o vi khuẩn.</p> <p><strong>2. Tại sao lại gọi l&agrave; v&ugrave;ng nh&acirc;n m&agrave; kh&ocirc;ng phải l&agrave; nh&acirc;n tế b&agrave;o?</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>Ở tế b&agrave;o nh&acirc;n sơ, nh&acirc;n chưa c&oacute; m&agrave;ng nh&acirc;n bao bọc, vật chất di truyền chưa được bao bọc bởi m&agrave;ng ngăn c&aacute;ch với tế b&agrave;o chất m&agrave; nằm lẫn trong tế b&agrave;o chất. Vậy n&ecirc;n, v&ugrave;ng chứa vật chất di truyền ở loại tế b&agrave;o n&agrave;y được gọi l&agrave; v&ugrave;ng nh&acirc;n chứ chưa phải nh&acirc;n.</p> <p><strong>3. Ph&acirc;n biệt DNA v&ugrave;ng nh&acirc;n v&agrave; plasmid.</strong></p> <p><strong><span style="text-decoration: underline;"><em>Hướng dẫn trả lời:</em></span></strong></p> <p>Ph&acirc;n biệt DNA v&ugrave;ng nh&acirc;n v&agrave; plasmid:</p> <table style="border-collapse: collapse; width: 100.035%;" border="1"> <tbody> <tr> <td style="width: 48.8601%; text-align: center;"><strong>DNA v&ugrave;ng nh&acirc;n</strong></td> <td style="width: 48.8601%; text-align: center;"><strong>Plasmid</strong></td> </tr> <tr> <td style="width: 48.8601%;">- C&oacute; k&iacute;ch thước lớn hơn.</td> <td style="width: 48.8601%;">- C&oacute; k&iacute;ch thước nhỏ&nbsp;hơn.</td> </tr> <tr> <td style="width: 48.8601%;">- Thường chỉ c&oacute; 1 ph&acirc;n tử DNA v&ugrave;ng nh&acirc;n trong 1 tế b&agrave;o.</td> <td style="width: 48.8601%;">- Thường c&oacute; nhi&ecirc;u plasmid trong 1 tế b&agrave;o.</td> </tr> <tr> <td style="width: 48.8601%;">- L&agrave; th&agrave;nh phần bắt buộc phải c&oacute; đối với tế b&agrave;o vi khuẩn.</td> <td style="width: 48.8601%;">- L&agrave; th&agrave;nh phần kh&ocirc;ng bắt buộc phải c&oacute; đối với vi khuẩn.</td> </tr> <tr> <td style="width: 48.8601%;">- Vai tr&ograve;: mang th&ocirc;ng tin di truyền quy định to&agrave;n bộ c&aacute;c hoạt động sống của tế b&agrave;o.</td> <td style="width: 48.8601%;">- Vai tr&ograve;: thường mang th&ocirc;ng tin quy định t&iacute;nh một số đặc t&iacute;nh của vi khuẩn như t&iacute;nh kh&aacute;ng thuốc kh&aacute;ng sinh.</td> </tr> </tbody> </table>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài