Bài 25. Một số bệnh do virus và các thành tựu nghiên cứu ứng dụng virus
Dừng lại và Suy ngẫm (Trang 150 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức)
<p><strong>Dừng lại v&agrave; Suy ngẫm (Trang 150 SGK Sinh học 10, Bộ Kết nối tri thức):</strong></p> <p><strong>1. Quan s&aacute;t h&igrave;nh 25.2 v&agrave; h&igrave;nh 25.4, cho biết điểm giống v&agrave; kh&aacute;c nhau giữa virus c&uacute;m v&agrave; HIV.</strong></p> <p><img src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/12122022/hinh-252-trand-147-sdk-sinh-hoc-10-kntt-4KAVpv.jpg" alt="" width="700" height="363" /></p> <p><img src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/12122022/hinh-254-trand-149-sdk-sinh-hoc-10-kntt-twFSM5.jpg" alt="" width="700" height="363" /></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>&bull; Giống nhau:</p> <p>- Đều được cấu tạo gồm 3 th&agrave;nh phần ch&iacute;nh l&agrave;: l&otilde;i nucleic acid, vỏ protein v&agrave; vỏ ngo&agrave;i.</p> <p>- L&otilde;i nucleic acid đều l&agrave; RNA.</p> <p>- Vỏ ngo&agrave;i đều được cấu tạo từ phospholipid k&eacute;p c&oacute; c&aacute;c gai glycoprotein.</p> <p>&bull; Kh&aacute;c nhau:</p> <table style="border-collapse: collapse; width: 100.014%;" border="1"> <tbody> <tr> <td style="width: 50.0395%; text-align: center;"><strong>Virus c&uacute;m A</strong></td> <td style="width: 50.0395%; text-align: center;"><strong>HIV</strong></td> </tr> <tr> <td style="width: 50.0395%;">- C&oacute; vật chất di truyền gồm 7 đến 8 đoạn ph&acirc;n tử RNA ngắn.</td> <td style="width: 50.0395%;">- Chỉ chứa 2 ph&acirc;n tử RNA.</td> </tr> <tr> <td style="width: 50.0395%;">- C&oacute; 2 nh&oacute;m gai glycoprotein được k&iacute; hiệu l&agrave; H v&agrave; N:</td> <td style="width: 50.0395%;" rowspan="3">- Chỉ c&oacute; 1 nh&oacute;m gai glycoprotein gi&uacute;p HIV li&ecirc;n kết được với c&aacute;c thụ thể đặc hiệu tr&ecirc;n c&aacute;c tế b&agrave;o bạch cầu của hệ miễn dịch ở người để x&acirc;m nhập v&agrave;o c&aacute;c tế b&agrave;o.</td> </tr> <tr> <td style="width: 50.0395%;">&nbsp; + H c&oacute; chức năng nhận biết v&agrave; li&ecirc;n kết với c&aacute;c thụ thể đặc hiệu tr&ecirc;n m&agrave;ng tế b&agrave;o.</td> </tr> <tr> <td style="width: 50.0395%;">&nbsp; + N l&agrave; một loại enzyme c&oacute; chức năng ph&aacute; hủy tế b&agrave;o chủ, giải ph&oacute;ng virus ra khỏi tế b&agrave;o khi ch&uacute;ng được nh&acirc;n l&ecirc;n.</td> </tr> <tr> <td style="width: 50.0395%;">- Kh&ocirc;ng c&oacute; enzyme phi&ecirc;n m&atilde; ngược: RNA của virus c&uacute;m khi v&agrave;o trong tế b&agrave;o được sử dụng như mRNA để dịch m&atilde; tạo ra c&aacute;c protein v&agrave; l&agrave;m khu&ocirc;n để tổng hợp n&ecirc;n RNA l&agrave;m vật liệu di truyền của c&aacute;c hạt virus mới.</td> <td style="width: 50.0395%;">- C&oacute; enzyme phi&ecirc;n m&atilde; ngược: RNA của virus HIV sử dụng RNA sợi đơn của virus được phi&ecirc;n m&atilde; th&agrave;nh DNA sợi đ&ocirc;i. Sau đ&oacute; DNA n&agrave;y hợp nhất v&agrave;o nhiễm sắc thể người.</td> </tr> </tbody> </table> <p><strong>2. Một số virus c&uacute;m bị đột biến kh&ocirc;ng c&ograve;n khả năng tiếp cận tế b&agrave;o đường h&ocirc; hấp của người. H&atilde;y cho biết c&aacute;c bộ phận n&agrave;o của virus đột biến n&agrave;y bị hỏng.</strong></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>Một số virus c&uacute;m bị đột biến kh&ocirc;ng c&ograve;n khả năng tiếp cận tế b&agrave;o đường h&ocirc; hấp của người l&agrave; do hỏng ở gai glycoprotein H. Khi hỏng c&aacute;c gai glycoprotein H th&igrave; virus kh&ocirc;ng thể li&ecirc;n kết với thụ thể tr&ecirc;n bề mặt của tế b&agrave;o, khiến cho virus c&uacute;m kh&ocirc;ng hấp phụ v&agrave; x&acirc;m nhập v&agrave;o tế b&agrave;o chủ được.</p> <p><strong>3. Dựa v&agrave;o h&igrave;nh 25.3, h&atilde;y vẽ sơ đồ m&ocirc; tả qu&aacute; tr&igrave;nh nh&acirc;n l&ecirc;n của virus c&uacute;m trong tế b&agrave;o người (lưu &yacute; virus c&uacute;m kh&ocirc;ng th&iacute;ch hợp v&agrave;o hệ gene của tế b&agrave;o người như HIV).</strong></p> <p><img src="https://static.colearn.vn:8413/v1.0/upload/library/12122022/hinh-253-trand-147-sdk-sinh-hoc-10-kntt-9PgthZ.jpg" alt="" width="500" height="576" /></p> <p><span style="text-decoration: underline;"><em><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></em></span></p> <p>Vẽ sơ đồ m&ocirc; tả qu&aacute; tr&igrave;nh nh&acirc;n l&ecirc;n của virus c&uacute;m trong tế b&agrave;o người: Tiếp cận tế b&agrave;o ni&ecirc;m mạc đường h&ocirc; hấp bằng một loại gai glycoprotein H &rarr; X&acirc;m nhập &rarr; Cởi vỏ&nbsp; &rarr;&nbsp; Sử dụng RNA để tổng hợp c&aacute;c bộ phận cấu th&agrave;nh của virus &rarr; Lắp r&aacute;p &rarr; Giải ph&oacute;ng virus mới bằng con đường xuất b&agrave;o.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài