Em tham khảo nhé 


Trong quá trình sáng tác, mỗi người nghệ sĩ đều có một không gian nghệ thuật để đi về. Ấy vậy mà đến với Nguyễn Tuân, ta dường như có cả một tấm bản đồ của Việt Nam trong những chuyến hành trình không mỏi. Trên hành trình khám phá thẩm mỹ ấy, cảm quan thiên nhiên, đất nước thiết tha, mạnh mẽ hiếm có đã giúp Nguyễn Tuân vẽ nên một “bản đồ Việt Nam” bằng ngôn từ thật đặc sắc. Đất nước như trải dài theo mỗi bước chân của nhà văn. Từ Mũi Lũng Cú tột Bắc tới Huyện đảo nơi biển khơi. Nghe Gió Than Uyên và Vẫn nghe tiếng dội Cà Mau ấy. Có Nhật ký lên Mèo, lại có trang viết Về thăm đất lửa Quảng Trị. Cảnh vật hiện ra với vẻ đẹp hiền hoà, thơ mộng, cùng với vẻ khắc nghiệt, dữ dội, có những nét hiện thực trần trụi và cả những nét mơ màng, hư ảo. Ấn tượng nhất với bạn đọc có lẽ chính là mảnh đất Tây Bắc được tái hiệu qua tuỳ bút “Người lái đò sông Đà”. Đặc biệt, cuộc vượt thác đã được Nguyễn Tuân tái hiện sinh động quan trích đoạn: “Tới cái thác rồi…

 Qua đó, ta thấy được vẻ đẹp ngôn ngữ của Nguyễn Tuân được thể hiện qua trích đoạn.Cá tính và mạnh mẽ, lối tự do phóng túng và sự ý thức sâu sắc về “cái tôi” cá nhân đã khiến Nguyễn Tuân tìm đến nghệ thuật tùy bút như một điều tất yếu. Các sáng tác giai đoạn sau cách mạng, Nguyễn Tuân chú ý nhiều đến khách quan, cái tôi đã hòa nhập với cái ta, với nhân dân và chiến sĩ. Tác phẩm của ông đã phục vụ kịp thời công cuộc chiến đấu và xây dựng Tổ quốc.
Hình tượng sông Đà và người lái đò sông Đà chính là minh chứng rõ nét cho sự thay đổi ấy.Với trích đoạn tái hiện về cuộc vượt thác trên sông Đà cụ thể khi con thuyền và người lái đò đối mặt với trùng vi thứ nhất. Người đọc hình dung ra một tương quan lực lượng đối lập giữa thiên nhiên và con người. Một bên là thiên nhiên với con sông Đà hung bạo, mang trong mình sức mạnh ghê gớm của đá, nước cùng gào réo, lồng lộn nơi thác dữ. Nó có mục đích tàn bạo rằng nhất định phải ăn chết cái thuyền, hạ gục người lái đò.
Và con thuỷ quái ấy đã thể hiện ra tính tính cách hiểm độc của mình bằng cách bày thạch trận với sự biến ảo khôn lường của cách bố trí cửa sinh, cửa tử. Đối lập với thiên nhiên hũng vĩ, dữ tợn là một người lái đò bình thường, không có phép màu hay sức mạnh phi thường trong tay. Chỉ có con thuyền là chiến mã, mái chèo là thanh gươm, cùng với những người đồng hành trên chuyến đò lao thẳng vào trận địa. [Nhận xét] Tương quan vốn dĩ không cân sức để thấy rằng nếu đem sức lực mà đấu chọi thì phần thua chắc chắn sẽ về phía người lái đò. Qua tương quan đó để khẳng định với bạn đọc về chiến thắng của người lái đò không phải chỉ do sức mạnh thể chất mà còn do sức mạnh của trí tuệ và tâm hồn con người.
Từ đó khiến bạn đọc thấy được hình ảnh con người lao động đẹp lồng lộng giữa trang viết tài hoa của Nguyễn Tuân.Hình tượng sông Đà được xây dựng trên trang văn với bộ mặt của một loài thuỷ quái, vừa hung dữ, tâm địa lại hiểm độc. Nơi thác nước hiểm nguy, dữ dội, sông Đà đã bày binh, bố trận với mục đích chính nhằm dụ con thuyền vào, ăn chết con thuyền và người lái đò đi ngang qua đây. Thạch trận được dàn bày với lực lượng tham gia chủ yếu là đá và nước trên sông Đà. Đá trên sông không phải sự xuất hiện ngẫu nhiên, cũng không còn là thiên nhiên vô tri mà được mô tả như những chiến binh hung tợn và thiện chiến. Với diện mạo: cổ quái, “nhăn nhúm, méo mó”.
Hành động của chúng thể hiện sự ngỗ ngược, ra oai, liều lĩnh, hung hăng: “hất hàm hỏi cái thuyền phải xưng tên tuổi trước khi giao chiến”, “lùi lại thách thức cái thuyền”, “nhổm cả dậy” sẵn sàng lôi thuyền vào tập đoàn cửa tử. Viết về đá trên sông Đà, ngôn ngữ của Nguyễn Tuân linh hoạt vô cùng, ông thổi hồn cho những hòn đá vô tri, bất động để rồi ta thấy dưới ngòi bút của Nguyễn Tuân, những hòn đá lại sống động như có một linh hồn, một khả năng và sức mạnh của con người. Xem cách đá trên sông dàn bày thạch trận có thể thấy vị trí của từng hòn đá giống như cá thể trong đội quân có kỉ luật.
Mỗi hòn đã có vai trò, nhiệm vụ riêng, những hòn đá tiền vệ - hậu vệ, có những hòn đá trấn cửa sinh – giữ cửa tử, chia thành tướng đá, quân đá. Không thể phủ nhận sức mạnh cũng như sự linh hoạt trong khả năng của những đá hòn, đá tảng nơi đây. Đó là khả năng quân sự tuyệt vời: biết dàn thạch trận với sự bố trí đầy ảo diệu của cửa sinh và cửa tử. Có thể thấy, cách mà Nguyễn Tuân miêu tả về những hòn đá trên sông Đà chính là cách nhìn sự vật ở con người nghệ sĩ: Những hòn đá bây giờ không chỉ là chính nó mà biến nó thành 1 hình tượng mới mẻ để kí thác cảm xúc, tư tưởng, quan niệm.Sức mạnh của đá – cách sông Đà nghênh đón ông lái đó bắt đầu cuộc chiến:
Ở trùng vi thạch trận thứ nhất, đá được chi viện, cổ vũ bởi âm thanh của nước thác “reo hò làm thanh viện”, đá và nước thác đã có sự phối hợp hết sức nhịp nhàng, ăn ý. Ở chi tiết này, phép nhân hóa được sử dụng đắc địa để tạo nên cảm nhận hết sức sinh động về cặp đôi đá – thác nước từ đó tạo ra ấn tượng về không khí, âm thanh náo động mở màn cho cuộc chiến. Đá được miêu tả ở nhiều hình dáng và góc nhìn khác nhau: Hòn thì trông bệ vệ, oai phong, lẫm liệt thể hiện thái độ hống hách, tự tin, thị uy khi nghênh đón con thuyền bước vào cuộc chiến. Nguyễn Tuân đã tả chi tiết hình ảnh của hai hòn đá được giao nhiệm vụ dụ con thuyền vào rất sinh động. Hòn trông nghiêng, hất hàm hỏi con thuyền, đòi xưng tên tuổi giao chiến. Vẫn là biện pháp tu từ nhân hóa kết hợp sinh động với nghệ thuật so sánh cho người đọc hình dung ra sự kiêu ngạo, coi thường, xấc xược, thách thức, kẻ cả của đội quân đá nơi đây. Một hòn đá khác lùi lại một chút có vẻ đề phòng, cẩn trọng, soi xét đối thủ sau đó thách thức cái thuyền tiến gần. Có thể thấy, đá đang dùng chiêu khiêu khích, dụ con thuyền tiến sâu vào một trận địa đã được bố trí sẵn. Chúng đã làm rất tốt nhiệm vụ được sông Đà đã giao cho.
Dựa vào các chi tiết, người cảm nhận sự chuẩn bị công phu, có thống nhất, đầy mưu mẹo, gian xảo của đá. Với những câu văn ngắn, ngắt nhịp linh hoạt kết hợp với so sánh, nhân hoá đã làm nên thứ ngôn ngữ giàu chất tạo hình khiến cho độc giả hình dung một cách sinh động màn khởi đầu của cuộc chiến với những chi tiết sắc nét, chân thực, thú vị trong hình ảnh, thái độ của đá đón ông lái đò.
Chỉ bằng những câu chữ được đặt để trên trang giấy, Nguyễn Tuân đã giúp người đọc có thể tưởng tượng hình ảnh cuộc chiến như đang diễn ra trước mắt mình.