5. Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học
Soạn bài Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức - siêu ngắn
<div id="box-content"> <div id="before_sub_question_nav"></div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><span style="color: #000000;"><strong>C&acirc;u 1</strong></span></div> <div id="sub-question-1" class="box-question top20"> <p><span style="color: #000000;">Chủ đề của&nbsp;<em>Chữ người tử t&ugrave;</em>&nbsp;đ&atilde; được t&aacute;c giả b&agrave;i viết kh&aacute;i qu&aacute;t qua những c&acirc;u n&agrave;o?</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Phương ph&aacute;p giải:</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ b&agrave;i viết&nbsp;<em>Lại đọc Chữ người tử t&ugrave; của Nguyễn Tu&acirc;n.</em></span></p> <p><span style="color: #000000;">- Ch&uacute; &yacute; v&agrave;o những c&acirc;u văn n&oacute;i về nội dung của b&agrave;i viết để trả lời c&acirc;u hỏi.</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Chủ đề của&nbsp;<em>Chữ người tử từ</em>&nbsp;được t&aacute;c giả kh&aacute;i qu&aacute;t qua những c&acirc;u:</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">-&nbsp;<em>Chữ người tử t&ugrave;</em>&nbsp;dựng l&ecirc;n một thế giới tăm tối, t&ugrave; ngục, trong đ&oacute;, kẻ tiểu nh&acirc;n, bọn độc &aacute;c bất lương l&agrave;m chủ. Tr&ecirc;n c&aacute;i tăm tối ấy, hiện l&ecirc;n ba đốm s&aacute;ng lẻ loi, c&ocirc; đơn: Huấn Cao, vi&ecirc;n quản ngục v&agrave; vi&ecirc;n thơ lại- những con người c&oacute; t&agrave;i v&agrave; biết trọng t&agrave;i, c&oacute; nghĩa kh&iacute; v&agrave; biết trọng nghĩa kh&iacute;.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Ba đốm s&aacute;ng c&ocirc; đơn ấy cuối c&ugrave;ng cũng tụ lại, tạo th&agrave;nh ngọn lửa ng&ugrave;n ngụt rực s&aacute;ng giữa chốn ngục t&ugrave; &ndash; một cảnh tượng xưa nay chưa từng c&oacute;.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- C&aacute;i đẹp, c&aacute;i t&agrave;i, sự trong sạch của t&acirc;m hồn đ&atilde; tập hợp họ lại giữa c&aacute;i nơi xưa nay chỉ c&oacute; gian &aacute;c, th&ocirc; bỉ v&agrave; h&ocirc;i h&aacute;m.</span></p> </div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <p><span style="color: #000000;"><strong> C&acirc;u 2</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">Để t&ocirc; đậm &yacute; tưởng của b&agrave;i viết, t&aacute;c giả đ&atilde; chọn c&aacute;ch dẫn dắt như thế n&agrave;o?</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Phương ph&aacute;p giải:</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ b&agrave;i viết tham khảo.</span></p> <p><span style="color: #000000;">- Chỉ ra c&aacute;ch dẫn dắt trong b&agrave;i được t&aacute;c giả sử dụng.</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- T&aacute;c giả đ&atilde; giới thiệu kh&aacute;i qu&aacute;t về thế giới nh&acirc;n vật trong những t&aacute;c phẩm của Nguyễn Tu&acirc;n, từ đ&oacute; định hướng nh&igrave;n nhận vai tr&ograve; của nh&acirc;n vật trong việc thể hiện chủ đề, v&agrave; sau đ&oacute; mới kh&aacute;i qu&aacute;t chủ đề của c&acirc;u chuyện.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Người viết đ&atilde; khẳng định sự nh&igrave;n nhận sự chi phối của chủ đề với nh&acirc;n vật, v&agrave; r&uacute;t ra kết luận l&agrave; khẳng định lại &yacute; nghĩa của chủ đề.</span></p> <div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><span style="color: #000000;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></span></div> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <p><span style="color: #000000;"><strong> C&acirc;u 3</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">&Yacute; nghĩa của chủ đề v&agrave; nh&acirc;n vật được khẳng định như thế n&agrave;o qua b&agrave;i viết?</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Phương ph&aacute;p giải:</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ b&agrave;i viết tham khảo.</span></p> <p><span style="color: #000000;">- Chỉ ra ỹ nghĩa của chủ đề v&agrave; nhận vật được khẳng định qua b&agrave;i viết.</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;&Yacute; nghĩa của chủ đề v&agrave; nhận vật được t&aacute;c giả khẳng định l&agrave; v&ocirc; c&ugrave;ng quan trọng, c&oacute; mối quan hệ mật thiết với nhau tạo n&ecirc;n sự hấp dẫn của t&aacute;c phẩm.</span></p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <p><span style="color: #000000;"><strong> Thực h&agrave;nh viết</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">Thực h&agrave;nh viết b&agrave;i nghị luận đ&aacute;nh gi&aacute; t&aacute;c phẩm truyện (Chủ đề v&agrave; nh&acirc;n vật trong t&aacute;c phẩm truyện)</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Phương ph&aacute;p giải:</strong></span></p> <p><span style="color: #000000;">- &Ocirc;n lại những kiến thức về văn nghị luận.</span></p> <p><span style="color: #000000;">- Giới thiệu về t&aacute;c giả v&agrave; t&aacute;c phẩm đ&atilde; lựa chọn: Nguyễn Quang S&aacute;ng v&agrave; t&aacute;c phẩm&nbsp;<em>Chiếc lược ng&agrave;.</em></span></p> <p><span style="color: #000000;">- Triển khai luận điểm, luận cứ một c&aacute;ch r&otilde; r&agrave;ng v&agrave; logic.</span></p> <p><span style="color: #000000;">- Ch&uacute; &yacute; ng&ocirc;n ngữ, giọng điệu, lời văn cần c&oacute; sự li&ecirc;n kết v&agrave; mạch lạc.</span></p> <p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p> <p style="text-align: center;" align="center"><span style="color: #000000;"><strong>B&agrave;i văn mẫu</strong></span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;Nguyễn Quang S&aacute;ng l&agrave; nh&agrave; văn trưởng th&agrave;nh trong hai cuộc kh&aacute;ng chiến chống Ph&aacute;p v&agrave; chống Mĩ. C&aacute;c s&aacute;ng t&aacute;c của &ocirc;ng tập trung chủ yếu về cuộc sống v&agrave; con người Nam Bộ trong hai cuộc chiến cũng như sau h&ograve;a b&igrave;nh.&nbsp;<em>Chiếc lược ng&agrave;</em>&nbsp;l&agrave; một trong những t&aacute;c phẩm nổi tiếng của &ocirc;ng được s&aacute;ng t&aacute;c năm 1966. T&aacute;c phẩm để lại ấn tượng s&acirc;u sắc trong l&ograve;ng người đọc về t&igrave;nh cảm cha con s&acirc;u nặng trong ho&agrave;n cảnh chiến tranh khốc liệt.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;T&aacute;c phẩm x&acirc;y dựng t&igrave;nh huống truyện &eacute;o le: &Ocirc;ng S&aacute;u sau t&aacute;m năm xa nh&agrave; đi kh&aacute;ng chiến, &ocirc;ng được nghỉ ba ng&agrave;y ph&eacute;p về thăm nh&agrave;, thăm con. Trước nỗi x&uacute;c động v&agrave; t&igrave;nh cảm y&ecirc;u mến của &ocirc;ng, b&eacute; Thu &ndash; đứa con g&aacute;i &ocirc;ng y&ecirc;u qu&yacute;, mong nhớ suốt t&aacute;m năm trời đ&atilde; kh&ocirc;ng nhận ra &ocirc;ng l&agrave; ba. Ng&agrave;y &ocirc;ng phải trả ph&eacute;p về đơn vị cũng ch&iacute;nh l&agrave; ng&agrave;y con b&eacute; nhận &ocirc;ng l&agrave; ba. Ở đơn vị, &ocirc;ng S&aacute;u dồn tất cả t&igrave;nh y&ecirc;u, nỗi nhớ, nỗi &acirc;n hận v&agrave;o việc l&agrave;m chiếc lược ng&agrave; để tặng con. Nhưng chưa kịp trao c&acirc;y lược cho con th&igrave; &ocirc;ng đ&atilde; hi sinh trong một trận c&agrave;n lớn của Mỹ. Từ t&igrave;nh huống truyện, t&aacute;c phẩm đề cao, ngợi ca t&igrave;nh ca t&igrave;nh cha con s&acirc;u nặng, đồng thời tố c&aacute;o tội &aacute;c chiến tranh.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;Truyện xoay quanh hai nh&acirc;n vật ch&iacute;nh l&agrave; b&eacute; Thu v&agrave; &ocirc;ng S&aacute;u, th&ocirc;ng qua t&igrave;nh huống truyện &eacute;o le, mỗi nh&acirc;n vật bộc lộ t&iacute;nh c&aacute;ch, phẩm chất của m&igrave;nh. Trước hết về b&eacute; Thu, em l&agrave; con của &ocirc;ng S&aacute;u nhưng từ nhỏ đ&atilde; phải xa cha do ba v&agrave;o chiến trường. Sau t&aacute;m năm xa c&aacute;ch, Thu được gặp lại ba, những tưởng đ&oacute; sẽ l&agrave; cuộc đo&agrave;n vi&ecirc;n đầy hạnh ph&uacute;c, nhưng tr&aacute;i ngược với &ocirc;ng S&aacute;u mừng rỡ lao về ph&iacute;a em th&igrave; Thu dửng dưng, thậm ch&iacute; hốt hoảng gọi &ldquo;M&aacute;! M&aacute;!&rdquo;. Những ng&agrave;y sau đ&oacute;, d&ugrave; &ocirc;ng S&aacute;u hết l&ograve;ng chăm s&oacute;c nhưng b&eacute; Thu vẫn lạnh nhạt, thậm ch&iacute; xa l&aacute;nh, ngang ngạnh cự tuyệt &ocirc;ng S&aacute;u. D&ugrave; &ocirc;ng đ&atilde; l&agrave;m hết c&aacute;ch nhưng b&eacute; Thu vẫn kh&ocirc;ng gọi &ocirc;ng l&agrave; ba. Những l&uacute;c gặp kh&oacute; khăn, nguy cấp Thu chỉ gọi trống kh&ocirc;ng, kh&ocirc;ng nhận được sự trợ gi&uacute;p của &ocirc;ng S&aacute;u, n&oacute; cũng loay hoay tự l&agrave;m một m&igrave;nh.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;Trong bữa cơm, &ocirc;ng S&aacute;u gắp cho n&oacute; c&aacute;i trứng c&aacute;, Thu gạt ra, bị &ocirc;ng S&aacute;u đ&aacute;nh, c&ocirc; b&eacute; lập tức bỏ về nh&agrave; b&agrave; ngoại. Nguyễn Quang S&aacute;ng đ&atilde; mi&ecirc;u tả thật ch&iacute;nh x&aacute;c th&aacute;i độ, h&agrave;nh động kh&aacute;c thường của b&eacute; Thu. Bởi trong ho&agrave;n cảnh chiến tranh khốc liệt em kh&ocirc;ng hiểu những &eacute;o le m&agrave; chiến tranh g&acirc;y ra, n&ecirc;n chỉ v&igrave; một vết thẹo tr&ecirc;n mặt &ocirc;ng S&aacute;u em ki&ecirc;n quyết kh&ocirc;ng nhận ba. Điều đ&oacute; cũng cho thấy Thu l&agrave; đứa trẻ bướng bỉnh, c&aacute; t&iacute;nh nhưng đằng sau sự từ chối đến cứng đầu đ&oacute; l&agrave; t&igrave;nh y&ecirc;u thương thắm thiết Thu d&agrave;nh cho ba m&igrave;nh.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;B&eacute; Thu cứng đầu chối từ sự &acirc;n cần của cha bao nhi&ecirc;u th&igrave; gi&acirc;y ph&uacute;t nhận ra cha lại m&atilde;nh liệt, x&uacute;c động bấy nhi&ecirc;u. Sau khi nghe b&agrave; ngoại giải th&iacute;ch, b&eacute; Thu đ&atilde; trở về nh&agrave; trong s&aacute;ng ng&agrave;y &ocirc;ng S&aacute;u l&ecirc;n đường về đơn vị. Con b&eacute; đ&atilde; thay đổi ho&agrave;n to&agrave;n th&aacute;i độ trong sự ngỡ ng&agrave;ng của &ocirc;ng S&aacute;u v&agrave; mọi người, tiếng gọi ba của Thu l&agrave; tiếng gọi k&igrave;m n&eacute;n suốt t&aacute;m năm, t&aacute;m năm y&ecirc;u thương, đợi chờ ng&agrave;y ba về. Kh&ocirc;ng chỉ gọi, con b&eacute; con lao tới, nhảy l&ecirc;n người ba v&agrave; h&ocirc;n khắp c&ugrave;ng, h&ocirc;n mặt, h&ocirc;n m&aacute;, v&agrave; h&ocirc;n cả vết thẹo d&agrave;i tr&ecirc;n mặt ba, vết thẹo đ&atilde; khiến con b&eacute; bướng bỉnh kh&ocirc;ng nhận ba. Thu &ocirc;m chặt anh, qu&agrave;ng cả ch&acirc;n v&agrave;o người anh S&aacute;u, bởi n&oacute; sợ bu&ocirc;ng lơi anh S&aacute;u sẽ đi mất, c&aacute;i &ocirc;m c&aacute;i h&ocirc;n ấy c&ograve;n như muốn b&agrave;y tỏ tất cả t&igrave;nh cảm Thu d&agrave;nh cho ba. Trong khoảnh khắc đ&oacute;, ai cũng như lặng người đi v&igrave; x&uacute;c động. Với lối mi&ecirc;u tả ch&acirc;n thực, gi&agrave;u cảm x&uacute;c t&aacute;c giả đ&atilde; cho thấy t&igrave;nh y&ecirc;u thương s&acirc;u nặng Thu d&agrave;nh cho ba, d&ugrave; c&oacute; những l&uacute;c gan g&oacute;c, bướng bỉnh nhưng em rất gi&agrave;u t&igrave;nh cảm v&agrave; dễ x&uacute;c động.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;Về ph&iacute;a &ocirc;ng S&aacute;u, trong ba ng&agrave;y về nghỉ ph&eacute;p, &ocirc;ng d&agrave;nh trọn y&ecirc;u thương cho đứa con g&aacute;i b&eacute; bỏng. Thuyền chưa cập bến &ocirc;ng đ&atilde; vội v&agrave;ng nhảy l&ecirc;n bờ, chạy về ph&iacute;a con, đ&ocirc;i b&agrave;n tay sẵn s&agrave;ng dang ra chờ đợi đứa con s&agrave; v&agrave;o l&ograve;ng. Nhưng tr&aacute;i ngược với điều &ocirc;ng tưởng tượng, b&eacute; Thu cự tuyệt, lảng tr&aacute;nh, điều đ&oacute; l&agrave;m &ocirc;ng hết sức đau l&ograve;ng, hai tay &ocirc;ng bu&ocirc;ng th&otilde;ng như bị g&atilde;y. Khu&ocirc;n mặt ấy thật đ&aacute;ng thương biết bao, &ocirc;ng kh&ocirc;ng biết l&agrave;m thế n&agrave;o để c&oacute; thể x&oacute;a nh&ograve;a khoảng c&aacute;ch thời gian v&agrave; kh&ocirc;ng gian ấy. Để b&ugrave; đắp cho con, ba ng&agrave;y nghỉ ph&eacute;p &ocirc;ng kh&ocirc;ng đi đ&acirc;u, chỉ quanh quẩn b&ecirc;n con, y&ecirc;u thương, &acirc;n cần b&ecirc;n con mong Thu sẽ thay đổi. Trước sự cứng đầu của Thu, &ocirc;ng chỉ khẽ lắc đầu, chứ kh&ocirc;ng hề tr&aacute;ch mắng con. Chỉ đến khi &ocirc;ng gắp thức ăn cho n&oacute; bị Thu bỏ ra, bao nhiều buồn đau dồn n&eacute;n bấy l&acirc;u &ocirc;ng đ&atilde; đ&aacute;nh Thu, điều ấy đ&atilde; l&agrave;m &ocirc;ng &acirc;n hận m&atilde;i về sau. Khoảnh khắc hạnh ph&uacute;c nhất m&agrave; cũng đau l&ograve;ng nhất của &ocirc;ng ch&iacute;nh l&agrave; được nghe tiếng gọi ba thi&ecirc;ng li&ecirc;ng, nhưng đ&oacute; cũng l&agrave; l&uacute;c &ocirc;ng phải chia tay con trở về đơn vị.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;Một người l&iacute;nh từng trải, gan g&oacute;c tr&ecirc;n chiến trường lại kh&oacute;c bởi tiếng gọi đầy th&acirc;n thương. Những giọt nước mắt kh&ocirc;ng thể kiềm chế, cứ thế tr&agrave;o ra. Trong những ng&agrave;y ở chiến trường &ocirc;ng &acirc;n hận v&igrave; đ&aacute;nh con, kh&ocirc;ng qu&ecirc;n lời hứa, &ocirc;ng dồn t&acirc;m huyết v&agrave;o l&agrave;m chiếc lược ng&agrave;. &Ocirc;ng chi ch&uacute;t, tỉ mẩn m&agrave;i từng chiếc răng lược cho nhẵn b&oacute;ng. Thậm ch&iacute;, c&aacute;i chết cũng kh&ocirc;ng cướp đi được t&igrave;nh y&ecirc;u thương con của &ocirc;ng S&aacute;u. Vết thương nặng trong một trận c&agrave;n khiến &ocirc;ng kiệt sức, kh&ocirc;ng trăng trối được điều g&igrave; nhưng &ocirc;ng vẫn dồn hết t&agrave;n lực m&oacute;c c&acirc;y lược trao cho đồng đội v&agrave; gửi gắm đồng đội m&igrave;nh qua &aacute;nh mắt đ&acirc;y y&ecirc;u thương. C&acirc;y lược ấy đ&atilde; được người đồng đội trao lại cho b&eacute; Thu. T&igrave;nh cha con đ&atilde; kh&ocirc;ng chết, n&acirc;ng đỡ c&ocirc; b&eacute; trưởng th&agrave;nh, vượt l&ecirc;n mọi đau thương mất m&aacute;t. &Ocirc;ng S&aacute;u l&agrave; biểu tượng cho t&igrave;nh y&ecirc;u thương, sự &acirc;n cần v&agrave; che chở của người cha d&agrave;nh cho con m&igrave;nh. Qua đ&oacute; ta thấy được sự bất tử của t&igrave;nh cảm cha con trong ho&agrave;n cảnh chiến tranh.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">&nbsp; &nbsp; &nbsp;T&aacute;c phẩm đ&atilde; x&acirc;y dựng được t&igrave;nh huống truyện độc đ&aacute;o, bất ngờ qua đ&oacute; thể hiện chủ đề của t&aacute;c phẩm cũng như c&aacute;ch sử dụng nghệ thuật ph&acirc;n t&iacute;ch t&acirc;m l&iacute; nh&acirc;n vật tinh tế, s&acirc;u sắc, ph&ugrave; hợp với lứa tuổi của Nguyễn Quang S&aacute;ng. C&ugrave;ng với đ&oacute;, truyện ngắn c&oacute; lối kể chuyện ch&acirc;n thực, tự nhi&ecirc;n, gi&agrave;u cảm x&uacute;c kết hợp với h&igrave;nh ảnh giản dị, m&agrave; gi&agrave;u gi&aacute; trị, &yacute; nghĩa biểu tượng, kết tinh trong h&igrave;nh tượng chiếc lược ng&agrave; với ng&ocirc;n ngữ đậm giản dị v&agrave; đậm chất Nam Bộ.&nbsp;<em>Chiếc lược ng&agrave;</em>&nbsp;đ&atilde; t&aacute;i hiện th&agrave;nh c&ocirc;ng bức tranh về t&igrave;nh cha con s&acirc;u nặng của b&eacute; Thu v&agrave; &ocirc;ng S&aacute;u. Từ đ&oacute;, t&aacute;c giả cũng thể hiện ho&agrave;n hảo sự t&agrave;n bạo của chiến tranh; những bi kịch c&ugrave;ng t&igrave;nh cảm gia đ&igrave;nh đẹp đẽ trong thời chiến v&agrave; đồng thời t&aacute;c phẩm cũng ca ngợi t&igrave;nh cảm phụ tử thi&ecirc;ng li&ecirc;ng trong ho&agrave;n cảnh chiến tranh khốc liệt.</span></p> <p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">CoLearn.vn</span></p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài