1. Cảm xúc mùa thu
Soạn bài Cảm xúc mùa thu SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Cánh Diều - siêu ngắn
<div id="box-content">
<div id="before_sub_question_nav"></div>
<div id="sub-question-1" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong> Nội dung chính</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Thu hứng là bức tranh mùa thu hiu hắt, thể hiện nỗi lo của tác giả khi ông chứng kiến cảnh đất nước kiệt quệ vì sự tàn phá của chiến tranh. Bài thơ cũng là nỗi lòng của kẻ xa quê, là nỗi ngậm ngùi, xót xa cho thân phận của kẻ tha hương l­ưu lạc</strong></span></p>
</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong> Chuẩn bị</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ phần Kiến thức Ngữ Văn.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Chú ý đọc cả phần dịch nghĩa để hiểu rõ nội dung bài thơ,</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Đọc trước văn bản. Tìm hiểu kĩ những thông tin nổi bật về tác giả Đỗ Phủ và văn bản Cảm xúc mùa thu.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-3" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Trong khi đọc Câu 1</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">Chú ý các chi tiết miêu tả mùa thu.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ toàn bộ bài thơ.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Chú ý những chi tiết miêu tả về mùa thu.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Một số chi tiết miêu tả cảnh mùa thu:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Hình ảnh rừng cây phong.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Hình ảnh núi Vu, kẽm Vu khi vào thu thường âm u, hiu hắt.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Hình ảnh khóm cúc.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-4" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Trong khi đọc Câu 2</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">Hình ảnh và hoạt động gì được nhắc tới ở bốn câu kết?</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ bốn câu kết của bài thơ.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Liệt kê những hình ảnh và hoạt động được nhắc đến ở bốn câu kết.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">Hình ảnh và hoạt động được nhắc tới ở bốn câu kết bao gồm:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Hình ảnh khóm cúc nở hoa.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Hình ảnh con thuyền lẻ loi nhớ nhung nơi vườn cũ.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Rộn ràng công việc may áo rét.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Tiếng chày đập áo nơi thành Bạch Đế về chiều.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-5" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Trong khi đọc Câu 3</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">Đối chiếu các câu trong phần dịch thơ với phần dịch nghĩa để có nhận xét bước đầu về bài thơ dịch.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ phần dịch thơ và phần dịch nghĩa.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Đối chiếu giữa hai phần.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Câu 1:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch nghĩa: “Sương móc trắng xoá làm tiêu điều cả rừng cây phong”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch thơ: “Lác đác rừng phong hạt móc sa”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">→ Phần dịch thơ đã làm giảm mức độ tiêu điều của rừng phong khi thu đến.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Câu 2:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch nghĩa: “Núi Vu, kẽm Vu hơi thu hiu hắt”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch thơ: “Ngàn non hiu hắt, khí thu hòa”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">→ Phần dịch thơ không chỉ rõ hai địa điểm cụ thể là núi Vu và kẽm Vu.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Câu 3:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch nghĩa: “Giữa lòng sông, sóng vọt lên tận lưng trời”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch thơ: “Lưng trời sóng rợn lòng sông thẳm”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">→ Phần dịch thơ dùng từ “rợn” nên chưa làm rõ được mức độ của sóng so với phần dịch nghĩa.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Câu 6:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch nghĩa: “Con thuyền lẻ loi buộc mãi tấm lòng nhớ nơi vườn cũ”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch thơ: “Con thuyền buộc chặt mối tình nhà”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">→ Phần dịch thơ dịch thiếu từ “lẻ loi” → làm mất trạng thái của con thuyền.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">- Câu 7:</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch nghĩa: “Chỗ nào cũng rộn ràng dao thước để may áo rét”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">+ Dịch thơ: “Lạnh lùng giục kẻ tay dao thước”.</span></p>
<p dir="ltr"><span style="color: #000000;">→ Phần dịch thơ dùng từ “lạnh lùng”, khác với từ “rộn ràng” trong phần dịch nghĩa. Từ đó, làm giảm mức độ trạng thái của hoạt động may áo rét.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-6" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Sau khi đọc Câu 1</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">Xác định đề tài, thể loại và bố cục của bài thơ <em>Cảm xúc mùa thu.</em></span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đọc kĩ bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Ôn lại kiến thức về xác định đề tài cũ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Dựa vào các gieo vần, số chữ trong câu, số câu,…</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Áp dụng để tìm ra đề tài, thể loại, bố cục của bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đề tài: Mượn khung cảnh mùa thu để nói lên tâm trạng, cảm xúc của thi nhân</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Thể loại: Thất ngôn bát cú đường luật</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Bố cục: 2 phần</span></p>
<p><span style="color: #000000;">+ Phần 1 (4 cầu đầu): Khung cảnh mùa thu</span></p>
<p><span style="color: #000000;">+ Phần 2 (4 câu sau): Nỗi niềm thi nhân</span></p>
<div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><span style="color: #000000;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></span></div>
</div>
<div id="sub-question-7" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Sau khi đọc Câu 2</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">Từ những thông tin mà em tìm hiểu được, hãy trình bày hoàn cảnh ra đời của bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Tìm đọc các tài liệu liên quan đến bài thơ <em>Cảm xúc mùa thu</em></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Tìm hiểu về cuộc đời, hoàn cảnh sống và sự nghiệp của tác giả để từ đó tìm ra hoàn cảnh ra đời của bài thơ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Mùa thu năm 766, Đỗ Phủ vẫn đang sống những ngày tháng phiêu bạt, ốm đau, khốn khó tại Quỳ Châu (nay thuộc tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc) nên cảm thời thế và viết một chùm tám bài thơ thất ngôn bát cú nổi tiếng <em>Cảm xúc mùa thu</em>.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-8" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Sau khi đọc Câu 3</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Cảnh thu trong hai cầu <em>đề </em>và hai câu <em>thực</em> của bài thơ có gì đặc biệt so với cảnh thu thông thường mà em được biết? Để có thể miêu tả được quang cảnh đó, nhà thơ quan sát từ những vị trí nào?</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Xác định vị trí của 4 câu đề và thực</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đọc hai câu đề và hai câu thực sau đó đọc lại cả bài</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Liên tưởng khung cảnh mùa thu trong bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Liên hệ với khung cảnh màu thu trong thực tế</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Tìm ra điểm khác biệt và đặc biệt về cách miêu tả và vị trí quan sát của nhà thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Cảnh thu trong hai câu đề và hai câu thực gợi nên sắc thu tiêu điều, bi thương, mênh mông, rợn ngợp, xơ xác, ảm đạm -> Cảm xúc buồn, cô đơn, lạnh lẽo, chênh vênh, lo lắng của tác giả trước thời cuộc</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Cảnh mùa thu thông thường rất đẹp, gợi cho ta cảm giác thoải mái, dễ chịu với màu vàng của lá hòa vào với cái se se lạnh.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Để miêu được quang cảnh đó, nhà thơ đã quan sát từ vị trí: Hai câu đề tác giả quan sát từ vị trí trên cao để phóng tầm mắt xuống cảnh vật bên dưới, tầm nhìn từ xa tới gần. Hai câu thực tác giả đứng ở vị trí thượng nguồn sông Trường Giang.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-9" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Sau khi đọc Câu 4</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Nỗi lòng nhà thơ được thể hiện qua những hình ảnh nào trong bốn câu thơ cuối? Theo em hình ảnh nào ấn tượng nhất? Vì sao?</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đọc bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Xác định hình ảnh xuất hiện trong 4 câu thơ cuối</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Liên hệ với hoàn cảnh sáng tác để hiểu được nối lòng của tác giả.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Nỗi lòng nhà thơ thể hiện qua hình ảnh: khóm cúc nở hoa lần hai, con thuyền lẻ loi, hình ảnh mọi người nhộn nhịp may áo rét, giặt quần áo chuẩn bị cho mùa đông.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Theo em hình ảnh ấn tượng nhất là: Con thuyền cô độc, lẻ loi. Vì con thuyền cô độc là hình ảnh biểu tượng khơi gợi sự trôi nổi, lư lạc của con người, đặc biệt là với những con người xa quê hương khao khát được quay trở về.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-10" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Sau khi đọc Câu 5</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">Chỉ ra sự nhất quán giữa chủ đề, nhan đề, nội dung và hình ảnh nghệ thuật trong toàn bộ tác phẩm.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Đọc bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Tìm hiểu ý nghĩa của nhan đề</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Tìm hiểu nội dung của bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Từ ý nghĩa chủ đề và nội dung bài thơ suy ra chủ đề của bài thơ</span></p>
<p><span style="color: #000000;">- Từ đó suy ra sự nhất quán chủ đề, nhan đề, nội dung và hình ảnh nghệ thuật trong toàn bộ tác phẩm</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"> Sự nhất quán giữa chủ đề, nhan đề, nội dung và hình ảnh nghệ thuật trong toàn bộ tác phẩm là khung cảnh mùa thu tiêu điều, xơ xác, ảm đạm, hắt hiu mang tâm trạng buồn, lạnh lẽo, cô đơn, u sầu vì nỗi mong nhớ trở về quê hương.</span></p>
</div>
<div id="sub-question-11" class="box-question top20">
<p><span style="color: #000000;"><strong>Sau khi đọc Câu 6</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 8-10 dòng) nói lên suy nghĩ về tình cảm của Đỗ Phủ với quê hương được thể hiện trong bài thơ. Phải chăng đó chỉ là tâm sự riêng của tác giả.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Phương pháp giải:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Đọc bài thơ</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">- Vận dụng những hiểu biết, suy nghĩ của mình để tìm ra tình cảm của Đỗ Phủ với quê hương được thể hiện trong bài thơ.</span></p>
<p><span style="color: #000000;"><strong>Lời giải chi tiết:</strong></span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;"><em> Cảm xúc mùa thu</em> không chỉ vẽ nên một bức tranh thu giàu chất gợi hình mà còn gợi lên trong ta một nỗi niềm sâu kín. Mượn hình ảnh của thiên nhiên để nói lên tâm trạng của mình, đó là nỗi lo âu thế sự, nỗi nhớ quê hương cùng nỗi cô đơn, lạnh lẽo của tác giả. Tác giả như đang khắc họa bức tranh của xã hội Trung Quốc đương thờ loạn lạc, bất an, chao đảo. Nỗi buồn lạc lõng giữa thiên nhiên phải chăng cũng là nỗi chênh vênh lo lắng của tác giả trước thời cuộc. Nỗi nhớ quê hương tha thiết, dồn nén không thể giải tỏa được, đồng thời vẽ ra những hình ảnh quen thuộc về cuộc sống quê nhà khắc sâu tâm trạng lẻ loi, trầm lắng, u sầu vì nỗi mong nhớ trở về quê hương.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="color: #000000;">CoLearn.vn</span></p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài