Dấu ngoặc kép
Soạn bài Dấu ngoặc kép SGK Ngữ văn tập 1 chi tiết
<p style="text-align: justify;"><br /><!-- Quick Adsense WordPress Plugin: http://quickadsense.com/ --></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>I. CÔNG DỤNG</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu hỏi: </strong>Dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau dùng để làm gì?</p>
<p style="text-align: justify;">a) Thánh Găng-đi có một phương châm: “Chinh phục được mọi người ai cũng cho là khó, nhưng tạo được tình thương, lòng nhân đạo, sự thông cảm giữa con người với con người lại càng khó hơn”.</p>
<p style="text-align: justify;">(Theo Lâm Ngữ Đường, Tinh hoa xử thế)</p>
<p style="text-align: justify;">b) Nhìn từ xa, cầu Long Biên như một dải lụa uốn lượn vắt ngang sông Hồng, nhưng thực ra “dải lụa” ấy nặng tới 17 nghìn tấn!</p>
<p style="text-align: justify;">(Thúy Lan, Cầu Long Biên – chứng nhân lịch sử)</p>
<p style="text-align: justify;"> c) Tre với người như thế đã mấy nghìn năm. Một thế kỉ “văn minh”, “khai hóa” của thực dân cũng không làm ra được một tấc sắt. Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người.</p>
<p style="text-align: justify;">(Thép mới, Cây tre Việt Nam)</p>
<p style="text-align: justify;">d) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, “Giác ngộ”. “Bên kia sông Đuống”,… ra đời.</p>
<p style="text-align: justify;">(Ngữ văn 7, tập hai)</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời: </strong></p>
<p style="text-align: justify;">a) Lời dẫn trực tiếp (một câu nói của thánh Găng-đi).</p>
<p style="text-align: justify;">b) Từ ngữ được hiểu theo một nghĩa đặc biệt: dùng từ ngữ “dải lụa” để chỉ chiếc cầu (ẩn dụ)</p>
<p style="text-align: justify;">c) Từ ngữ có hàm ý mỉa mai. Dùng lại chính những từ ngữ mà thực dân Pháp thường dùng khi nói về sự cai trị của chúng đối với nước ta: khai hóa văn minh cho một dân tộc lạc hậu với hàm ý mỉa mai. Ở đây cũng có xem dấu ngoặc kép trong đoạn trích được dùng để đánh dấu từ ngữ dẫn trực tiếp.</p>
<p style="text-align: justify;">d) Tên của các vở kịch.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>II. LUYỆN TẬP</strong></p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 1: </strong>Giải thích công dụng của dấu ngoặc kép trong những đoạn trích (trang 142, 143 SGK Ngữ văn 8 tập 1).</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời: </strong></p>
<p style="text-align: justify;">Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu:</p>
<p style="text-align: justify;">a) Câu nói được dẫn trực tiếp (những câu nói mà lão Hạc tưởng như là con chó vàng muốn nói với lão).</p>
<p style="text-align: justify;">b) Từ ngữ được dùng với hàm ý mỉa mai.</p>
<p style="text-align: justify;">c) Từ ngữ được dẫn trực tiếp, dẫn lại lời của người khác.</p>
<p style="text-align: justify;">d) Từ ngữ được dẫn trực tiếp và cũng có hàm ý mỉa mai.</p>
<p style="text-align: justify;">e) Từ ngữ được dẫn trực tiếp “Mặt sắt”, “ngây vì tình” được dẫn lại từ hai câu thơ của Nguyễn Du (Truyện Kiều). Hai câu thơ này cũng được dẫn trực tiếp, nhưng khi dẫn thơ, người ta ít đặt phần dẫn vào trong dấu ngoặc kép.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 2: </strong>Hãy đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp trong những đoạn trích (trang 143 SGK Ngữ văn 8 tập 1) và giải thích lí do.</p>
<!-- Quick Adsense WordPress Plugin: http://quickadsense.com/ -->
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời: </strong></p>
<p style="text-align: justify;">Đặt dấu hai chấm và dấu ngoặc kép vào chỗ thích hợp, giải thích lí do:</p>
<p style="text-align: justify;">a) Đặt dấu hai chấm sau “cười bảo” đánh dấu báo trước lời đối thoại, dấu ngoặc kép ở “cá tươi” và “tươi”, đánh dấu từ ngừ được dẫn lại.</p>
<p style="text-align: justify;">b) Đặt dấu hai chấm sau “chú Tiến Lê”, đánh dấu báo trước lời dẫn trực tiếp, đặt dấu ngoặc kép cho phần còn lại: “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu” đánh dấu trực tiếp.</p>
<p style="text-align: justify;">c) Đặt dấu hai chấm sau “bảo hắn” đánh dấu báo trước lời dẫn trực tiếp, đặt dấu ngoặc kép cho phần còn lại. “Đây là cái vườn mà ông cụ thân sinh ra anh đã cố để lại cho anh trọn vẹn; cụ thà chết chứ không chịu bán đi một sào” đánh dấu lời dẫn trực tiếp. Từ “Đây” viết hoa.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 3: </strong>Vì sao hai câu (trang 143, 144 SGK Ngữ văn 8 tập 1) đây có ý nghĩa giống nhau mà dùng những dấu câu khác nhau?</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời: </strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hai câu có ý nghĩa giống nhau, nhưng dùng dấu câu khác nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">a) Dừng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép để đánh dấu lời dẫn trực tiếp, dẫn nguyên văn lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh.</p>
<p style="text-align: justify;">b) Không dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép như ở trên vì câu nói không được dẫn nguyên văn (lời dẫn gián tiếp).</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 4: </strong>Viết đoạn văn thuyết minh ngắn có dùng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép. Giải thích công dụng của các loại dấu câu đó trong đoạn trích.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời: </strong></p>
<p> Tuổi thơ của nhiều người Việt gắn với đồng quê và công việc chăn trâu. Nhà thơ Giang Nam viết về tuổi thơ chăn trâu rất hay:</p>
<p>"Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường</p>
<p>Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ:</p>
<p>“Ai bảo chăn trâu là khổ ?”</p>
<p>Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao"</p>
<p style="text-align: justify;">Trâu có màu xám đen (hoặc màu xám đậm) đặc trưng, khác hẳn với bò là màu vàng nâu dù cả hai là họ hàng với nhau. Trâu có một thân hình vạm vỡ như một thanh niên trai tráng nhưng chiều cao lại thấp. Chiếc bụng của nó phình ra to hơn cả thân hình. Lúc nó đi cái bụng cứ ngúc nga ngúc nguẩy. Trên đầu của nó có một chiếc sừng ngắn, hình lưỡi liềm. Điều đặc biệt là trâu không có hàm răng trên. Nó gắn với câu chuyện của dân gian "Trí khôn của ta đây", vì trâu mải lăn ra cười mà va phải tảng đá nên gãy hết răng. Đó chỉ là cách lý giải vui nhộn còn theo sự nghiên cứu khoa học, hàm trên của trâu đã được thay bằng một tấm nệm để thuận tiện hơn trong quá trình xử lí thức ăn. </p>
<p style="text-align: justify;">– Dấu ngoặc đơn: Để ghi chú thêm.</p>
<p style="text-align: justify;">– Dấu hai chấm: Trước một lời dẫn nguyên văn.</p>
<p style="text-align: justify;">– Dấu ngoặc kép: Đánh dấu đoạn trích dẫn nguyên văn hoặc tên văn bản</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 5: </strong>Tìm những trường hợp có sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép trong một bài học Ngữ văn 8, tập 1, giải thích công dụng của chúng.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời: </strong></p>
<p style="text-align: justify;">– Có người cho rằng: Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại.</p>
<p style="text-align: justify;">– Thế mà nghe xong câu chuyện này, qua một thoáng liên tưởng, tôi bỗng “sáng mắt ra”…</p>
<p style="text-align: justify;">– Theo thống kê của Hội nghị Cai-rô (Ai Cập) họp ngày 5-9- 1994 thì tỉ lệ sinh con của một phụ nữ Ấn Độ là 4,5; Nê- pan: 6,3; Ru-an-đa: 8,1</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài