3. Thực hành tiếng Việt bài 9
Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 9 SGK Ngữ Văn 7 tập 2 CTST chi tiết
<div id="box-content"> <div id="before_sub_question_nav"></div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><strong>C&acirc;u 1 (Trang 83 SGK Ngữ văn 7, Ch&acirc;n trời s&aacute;ng tạo, Tập 2)</strong></div> <div id="sub-question-1" class="box-question top20"> <p>So s&aacute;nh c&aacute;c cặp c&acirc;u dưới đ&acirc;y v&agrave; nhận x&eacute;t về t&aacute;c dụng của việc mở rộng c&aacute;c th&agrave;nh phần ch&iacute;nh v&agrave; trạng ngữ của c&acirc;u bằng cụm từ:</p> <p>a<sub>1</sub>. Đan-k&ocirc; đưa mắt nh&igrave;n thảo nguy&ecirc;n bao la trước mặt, sung sướng nh&igrave;n khoảng đất tự do v&agrave; bật l&ecirc;n tiếng cười tự h&agrave;o.</p> <p>a<sub>2</sub>. Ch&agrave;ng Đan-k&ocirc; can trường v&agrave; ki&ecirc;u h&atilde;nh đưa mắt nh&igrave;n thảo nguy&ecirc;n bao la trước mặt, sung sướng nh&igrave;n khoảng đất trời tự do v&agrave; bật l&ecirc;n tiếng cười tự h&agrave;o.</p> <p align="right">(Mác-xim Go-rơ-ki, <em>Trái tim Đan-k&ocirc;</em>)</p> <p>b<sub>1</sub>. Đến cửa sổ, c&ocirc; dừng lại một gi&acirc;y rồi từ từ thổi hơi m&aacute;t v&agrave;o giường b&agrave;.</p> <p>b<sub>2</sub>. Đến cửa sổ nhỏ nh&agrave; Đ&agrave;o, c&ocirc; dừng lại một gi&acirc;y rồi từ từ thổi hơi m&aacute;t v&agrave;o giường b&agrave;.</p> <p align="right">(Xu&acirc;n Quỳnh, <em>C&ocirc; gió m&acirc;́t t&ecirc;n</em>)</p> <p>c<sub>1</sub>. Họ dừng lại v&agrave; giữa tiếng gầm g&agrave;o, trong b&oacute;ng tối, những con người ấy bắt đầu kết tội Đan-k&ocirc;.</p> <p>c<sub>2</sub>. Họ dừng lại, v&agrave; giữa tiếng gầm g&agrave;o đắc thắng của rừng r&uacute;, trong b&oacute;ng tối run rẩy, những con người mệt mỏi v&agrave; dữ tợn ấy bắt đầu kết tội Đan-k&ocirc;.</p> <p align="right">(Mác-xim Go-rơ-ki, <em>Trái tim Đan-k&ocirc;</em>)</p> <p>d<sub>1</sub>. Họ đang nh&igrave;n xuống một thung lũng.</p> <p>d<sub>2</sub>. Họ đang nh&igrave;n xuống một thung lũng rất đẹp với những đồng cỏ xanh rờn hai b&ecirc;n.</p> <p align="right">(R&ocirc;-a Đan, <em>Xưởng S&ocirc;-c&ocirc;-la</em>)</p> <p>đ<sub>1</sub>.Chợt c&ocirc; nghĩ đến ch&uacute; ong lạc đường.</p> <p>đ<sub>2</sub>. Chợt c&ocirc; nghĩ đến ch&uacute; ong lạc đường m&agrave; c&ocirc; đ&atilde; bỏ qu&ecirc;n ở ngo&agrave;i cửa, khi c&ocirc; v&agrave;o trong nh&agrave;.</p> <p align="right">(Xu&acirc;n Quỳnh, <em>C&ocirc; gió m&acirc;́t t&ecirc;n</em>)</p> <p><strong>Trả lời:</strong></p> <table style="border-collapse: collapse; width: 99.9817%;" border="1"> <tbody> <tr> <td style="width: 7.92796%; text-align: center;"><strong>Cặp c&acirc;u</strong></td> <td style="width: 7.66888%; text-align: center;"><strong>C&acirc;u (1)</strong></td> <td style="width: 15.1044%; text-align: center;"><strong>C&acirc;u (2)</strong></td> <td style="width: 69.2533%; text-align: center;"><strong>So s&aacute;nh sự kh&aacute;c nhau</strong></td> </tr> <tr> <td style="width: 7.92796%;">a<sub>1</sub> v&agrave; a<sub>2</sub></td> <td style="width: 7.66888%;">Đan-k&ocirc;</td> <td style="width: 15.1044%;">Chàng Đan-k&ocirc; can trường và ki&ecirc;u hãnh</td> <td style="width: 69.2533%;"> <p>- Chủ ngữ trong c&acirc;u <em>a<sub>1</sub></em> là m&ocirc;̣t từ</p> <p>- Chủ ngữ trong c&acirc;u <em>a<sub>2</sub></em> là m&ocirc;̣t cụm danh từ</p> </td> </tr> <tr> <td style="width: 7.92796%;">b<sub>1</sub> v&agrave; b<sub>2</sub></td> <td style="width: 7.66888%;"><em>Đ&ecirc;́n cửa s&ocirc;̉</em></td> <td style="width: 15.1044%;">Đ&ecirc;́n cửa s&ocirc;̉ nhỏ nhà Đào</td> <td style="width: 69.2533%;"> <p>- Trạng ngữ trong c&acirc;u <em>b<sub>1&nbsp; </sub></em>là m&ocirc;̣t cụm đ&ocirc;̣ng từ đơn giản</p> <p>- Trạng ngữ trong c&acirc;u <em>b<sub>2&nbsp; </sub></em>là m&ocirc;̣t cụm đ&ocirc;̣ng từ có c&acirc;́u tạo phức tạp hơn cụm đ&ocirc;̣ng từ làm trạng ngữ trong c&acirc;u <em>b<sub>1 </sub></em></p> </td> </tr> <tr> <td style="width: 7.92796%;">c<sub>1</sub> v&agrave; c<sub>2</sub></td> <td style="width: 7.66888%;"> <p><em>những con người &acirc;́y</em></p> <p><em>giữa ti&ecirc;́ng g&acirc;̀m gào, trong bóng t&ocirc;́i</em></p> </td> <td style="width: 15.1044%;"> <p>những con người m&ecirc;̣t mỏi và dữ tợn &acirc;́y</p> <p>giữa ti&ecirc;́ng g&acirc;̀m gào đắc thắng của rừng, trong bóng t&ocirc;́i run r&acirc;̉y</p> </td> <td style="width: 69.2533%;"> <p>- Chủ ngữ của v&ecirc;́ c&acirc;u thứ hai trong c&acirc;u <em>c<sub>2 </sub></em>là m&ocirc;̣t cụm từ có c&acirc;́u tạo phức tạp hơn cụm từ làm chủ ngữ v&ecirc;́ thứ 2 trong c&acirc;u <em>c<sub>1</sub></em></p> <p><em>- Hai trạng ngữ của v&ecirc;́ c&acirc;u thứ hai trong c&acirc;u c<sub>2 </sub>đ&ecirc;̀u có c&acirc;́u tạo phức tạp hơn hai trạng ngữ của v&ecirc;́ c&acirc;u thứ hai trong c&acirc;u c<sub>1</sub></em></p> </td> </tr> <tr> <td style="width: 7.92796%;">d<sub>1</sub> v&agrave; d<sub>2</sub></td> <td style="width: 7.66888%;"><em>đang nhìn xu&ocirc;́ng m&ocirc;̣t thung lũng</em></td> <td style="width: 15.1044%;">đang nhìn xu&ocirc;́ng m&ocirc;̣t thung lũng r&acirc;́t đẹp với những cánh đ&ocirc;̀ng cỏ xanh rờn hai b&ecirc;n</td> <td style="width: 69.2533%;"> <p>- Vị ngữ trong c&acirc;u <em>d<sub>1</sub></em> là m&ocirc;̣t cụm đ&ocirc;̣ng từ đơn giản</p> <p>- Vị ngữ trong c&acirc;u <em>d<sub>2</sub></em> là m&ocirc;̣t cụm đ&ocirc;̣ng từ có c&acirc;́u tạo phức tạp hơn cụm đ&ocirc;̣ng từ làm vị ngữ trong c&acirc;u <em>d<sub>1</sub></em></p> </td> </tr> <tr> <td style="width: 7.92796%;">đ<sub>1</sub> v&agrave; đ<sub>2</sub></td> <td style="width: 7.66888%;"><em>nghĩ đ&ecirc;́n chú ong lạc đường</em></td> <td style="width: 15.1044%;">nghĩ đ&ecirc;́n chú ong lạc đường mà c&ocirc; đã bỏ qu&ecirc;n ở ngoài cửa, khi c&ocirc; vào trong nhà</td> <td style="width: 69.2533%;"> <p>- Vị ngữ trong c&acirc;u <em>đ<sub>1</sub></em> là m&ocirc;̣t cụm đ&ocirc;̣ng từ đơn giản</p> <p>- Vị ngữ trong c&acirc;u <em>đ<sub>2</sub></em> là m&ocirc;̣t cụm đ&ocirc;̣ng từ có c&acirc;́u tạo phức tạp hơn cụm đ&ocirc;̣ng từ làm vị ngữ trong c&acirc;u <em>đ<sub>1</sub></em></p> </td> </tr> </tbody> </table> <p>Tác dụng: Vi&ecirc;̣c mở r&ocirc;̣ng các thành ph&acirc;̀n chính và trạng ngữ bằng cụm từ các tác dụng làm cho vi&ecirc;̣c mi&ecirc;u tả chi ti&ecirc;́t, rõ ràng hơn. Chẳng hạn, so với vi&ecirc;̣c dùng m&ocirc;̣t danh từ làm chủ ngữ trong c&acirc;u <em>&nbsp;a<sub>1 </sub></em>thì vi&ecirc;̣c dùng m&ocirc;̣t cụm danh từ làm chủ ngữ trong c&acirc;u<em> a<sub>2 </sub></em>giúp mi&ecirc;u tả chi ti&ecirc;́t, cụ th&ecirc;̉ ph&acirc;̉m ch&acirc;́t của nh&acirc;n v&acirc;̣t Đan-k&ocirc; &ldquo;can trường và ki&ecirc;u hãnh&rdquo;</p> </div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 2 (Trang 83 SGK Ngữ văn 7, Ch&acirc;n trời s&aacute;ng tạo, Tập 2)</strong></p> <p>X&aacute;c định chủ ngữ, vị ngữ v&agrave; trạng ngữ (nếu c&oacute;) trong c&aacute;c c&acirc;u sau:</p> <p>a. Nh&igrave;n qua &ocirc; cửa, ta c&oacute; cảm tưởng như đứng trước một bể nu&ocirc;i c&aacute; khổng lồ.</p> <p align="right">(Giuyn Véc-nơ, <em>Dòng &ldquo;S&ocirc;ng Đen&rdquo;</em>)</p> <p>b. Tr&aacute;i tim ch&aacute;y s&aacute;ng rực như mặt trời, s&aacute;ng hơn mặt trời, v&agrave; cả khu rừng im lặng, s&aacute;ng l&ecirc;n dưới ngọn đuốc của l&ograve;ng thương y&ecirc;u vĩ đại đối với mọi người.</p> <p align="right">(Mác-xim Go-rơ-ki, <em>Trái tim Đan-k&ocirc;</em>)<em> </em></p> <p>c. Trời đ&atilde; về chiều v&agrave; dưới &aacute;nh ho&agrave;ng h&ocirc;n, s&ocirc;ng đỏ như d&ograve;ng m&aacute;u n&oacute;ng hổi phụt ra từ bộ ngực bị x&eacute; r&aacute;ch của Đan-k&ocirc;.</p> <p align="right">(Mác-xim Go-rơ-ki, <em>Trái tim Đan-k&ocirc;</em>)</p> <p>Nếu ch&uacute;ng ta bỏ bớt c&aacute;c cụm từ &ldquo;khổng lồ&rdquo; ở c&acirc;u a, &ldquo;dưới ngọn đuốc của l&ograve;ng thường y&ecirc;u vĩ đại đối với mọi người&rdquo; ở c&acirc;u b, &ldquo;phụt ra từ bộ ngực bị x&eacute; r&aacute;ch của Đan-k&ocirc;&rdquo; ở c&acirc;u c th&igrave; &yacute; nghĩa của c&aacute;c c&acirc;u tr&ecirc;n sẽ thay đổi như thế n&agrave;o?</p> <p><strong>Trả lời:</strong></p> <p>a<u>. Nh&igrave;n qua &ocirc; cửa</u>, <u>ta</u> / <u>c&oacute; cảm tưởng như đứng trước một bể nu&ocirc;i c&aacute; khổng lồ.</u></p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; TN&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; CN&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; VN</p> <p>b. <u>Tr&aacute;i tim</u> / <u>ch&aacute;y s&aacute;ng rực như mặt trời, s&aacute;ng hơn mặt trời, </u></p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; CN1&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; VN1</p> <p>v&agrave; <u>cả khu rừng</u>/ <u>im lặng, s&aacute;ng l&ecirc;n dưới ngọn đuốc của l&ograve;ng thương&nbsp; y&ecirc;u vĩ đại đối với mọi người.</u></p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; CN2&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; VN2&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;</p> <p>&nbsp; c. <u>Trời</u>/ <u>đ&atilde; về chiều</u> v&agrave; <u>dưới &aacute;nh ho&agrave;ng h&ocirc;n</u>, <u>s&ocirc;ng</u>/ <u>đỏ như d&ograve;ng m&aacute;u</u> <u>n&oacute;ng hổi phụt ra từ bộ ngực </u></p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; CN1&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; VN1&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; TN&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; CN2&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; VN2</p> <p><u>bị x&eacute; r&aacute;ch của Đan-k&ocirc;.</u></p> <p>Nếu ch&uacute;ng ta bỏ bớt c&aacute;c cụm từ &ldquo;khổng lồ&rdquo; ở c&acirc;u a, &ldquo;dưới ngọn đuốc của l&ograve;ng thường y&ecirc;u vĩ đại đối với mọi người&rdquo; ở c&acirc;u b, &ldquo;phụt ra từ bộ ngực bị x&eacute; r&aacute;ch của Đan-k&ocirc;&rdquo; ở c&acirc;u c th&igrave; &yacute; nghĩa của c&aacute;c c&acirc;u tr&ecirc;n sẽ thay đổi:</p> <p>&Yacute; nghĩa của c&acirc;u bị giảm bớt, kh&ocirc;ng đầy đủ, mi&ecirc;u tả một c&aacute;ch thiếu chi tiết v&agrave; kh&ocirc;ng r&otilde; r&agrave;ng, hiệu quả diễn đạt sẽ k&eacute;m đi.</p> <div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></div> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 3 (Trang 84 SGK Ngữ văn 7, Ch&acirc;n trời s&aacute;ng tạo, Tập 2)</strong></p> <p>Mở rộng c&aacute;c th&agrave;nh phần được gạch ch&acirc;n trong c&aacute;c c&acirc;u sau bằng cụm từ, sau đ&oacute; so s&aacute;nh để l&agrave;m r&otilde; sự kh&aacute;c biệt về nghĩa giữa c&acirc;u vừa mở rộng v&agrave; c&acirc;u trước khi mở rộng:</p> <p>a. Trời <u>mưa.</u></p> <p>b<u>. Ch&uacute; m&egrave;o</u> đang nằm ngủ ngon l&agrave;nh.</p> <p>c. <u>Dưới &aacute;nh trăng</u>, cảnh vật tr&ocirc;ng thật đẹp.</p> <p><strong>Trả lời:</strong></p> <p>a. Trời mưa: Chỉ đơn thuần kể lại, nhắc đến trời mưa.</p> <p>- Trời mưa rả r&iacute;ch, từ đ&ecirc;m qua ng&agrave;y: Mi&ecirc;u tả được mức độ v&agrave; thời điểm diễn ra của trời mưa.</p> <p>b. Ch&uacute; m&egrave;o đang nằm ngủ ngon l&agrave;nh: mi&ecirc;u tả h&igrave;nh ảnh ch&uacute; m&egrave;o đang ngủ.</p> <p>- Ch&uacute; m&egrave;o mướp xinh xắn đang nằm ngủ ngon l&agrave;nh: mi&ecirc;u tả được về đặc điểm của ch&uacute; m&egrave;o v&agrave; h&igrave;nh ảnh ch&uacute; m&egrave;o đang ngủ.</p> <p>c. Dưới &aacute;nh trăng, cảnh vật tr&ocirc;ng thật đẹp: C&acirc;u trần thuật mi&ecirc;u tả mức độ của cảnh vật v&agrave; địa điểm, nơi chốn.</p> <p>- Dưới &aacute;nh trăng lung linh, huyền diệu cảnh vật tr&ocirc;ng thật đẹp: Mi&ecirc;u tả một c&aacute;ch r&otilde; n&eacute;t về địa điểm, nơi chốn v&agrave; đặc điểm của n&oacute;.</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 4 (Trang 84 SGK Ngữ văn 7, Ch&acirc;n trời s&aacute;ng tạo, Tập 2)</strong></p> <p>X&aacute;c định v&agrave; n&ecirc;u t&aacute;c dụng của biện ph&aacute;p tu từ được sử dụng trong c&acirc;u sau:</p> <p>a. Trước &aacute;nh s&aacute;ng của tr&aacute;i tim Đan-k&ocirc;, b&oacute;ng tối tan t&aacute;c v&agrave; run lẩy bẩy, nh&agrave;o xuống c&aacute;i m&otilde;m h&ocirc;i thối của đầm lầy nơi rừng s&acirc;u n&uacute;i thẳm.</p> <p align="right">(Mác-xim Go-rơ-ki, <em>Trái tim Đan-k&ocirc;</em>)</p> <p>b. C&acirc;y cối được &aacute;nh chớp lạnh lẽo rọi s&aacute;ng, nom như những vật sống, đang dang rộng những c&aacute;nh tay d&agrave;i ngoằn ngo&egrave;o, đan th&agrave;nh một mạng lưới d&agrave;y xung quanh đo&agrave;n người, c&oacute; ngăn chặn họ.</p> <p align="right">(Mác-xim Go-rơ-ki, <em>Trái tim Đan-k&ocirc;</em>)</p> <p><strong>Trả lời:</strong></p> <p>a. Bi&ecirc;̣n pháp nh&acirc;n hóa (<em>bóng t&ocirc;́i tan tác và run l&acirc;̉y b&acirc;̉y, nhào xu&ocirc;́ng cái mõm h&ocirc;i th&ocirc;́i của đ&acirc;̀m l&acirc;̀y nơi rừng s&acirc;u núi thẳm</em>).</p> <p>=&gt; Tác dụng: làm cho thi&ecirc;n nhi&ecirc;n (bóng t&ocirc;́i, đ&acirc;̀m l&acirc;̀y) trở n&ecirc;n sinh đ&ocirc;̣ng, tăng sức bi&ecirc;̉u cảm cho sự di&ecirc;̃n đạt</p> <p>b. Bi&ecirc;̣n pháp so sánh (<em>C&acirc;y c&ocirc;́i được ánh chớp lạnh lẽo rọi sáng, nom như những v&acirc;̣t s&ocirc;́ng, dang r&ocirc;̣ng những cánh tay dài ngoằn ngoèo, đan thành m&ocirc;̣t mạng lưới dày xung quanh đoàn người, c&ocirc;́ ngăn chặn họ</em>)</p> <p>=&gt; Tác dụng: làm cho di&ecirc;̃n đạt giàu hình ảnh, tăng sức bi&ecirc;̉u cảm</p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài