4. Thực hành Tiếng Việt trang 61
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 61 SGK Ngữ văn 6 tập 2 KNTT
<div id="box-content"> <div id="before_sub_question_nav"></div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><strong style="text-align: justify;">I. LỰA CHỌN TỪ NGỮ</strong></div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 1 (trang 61 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;"><strong>Trả lời c&aacute;c c&acirc;u hỏi sau:</strong></p> <p style="text-align: justify;">a. Với c&acirc;u &ldquo;Nhờ c&aacute;c bạn trong lớp t&ocirc;i ng&agrave;y trước, mỗi người một vẻ, sinh động biết bao<em>"</em> c&oacute; thể d&ugrave;ng từ<em> kiểu</em> để thay cho từ <em>vẻ</em> được kh&ocirc;ng? V&igrave; sao?</p> <p style="text-align: justify;">b. Từ <em>khuất</em> được d&ugrave;ng trong c&acirc;u &ldquo;Giờ đ&acirc;y, mẹ t&ocirc;i đ&atilde; khuất v&agrave; t&ocirc;i cũng đ&atilde; lớn.<em>"</em> c&oacute; ph&ugrave; hợp hơn so với một số từ kh&aacute;c cũng c&oacute; nghĩa l&agrave; chết như: mất, từ trần, hi sinh?</p> <p style="text-align: justify;">C. V&igrave; sao trong c&acirc;u &ldquo;T&ocirc;i lu&ocirc;n nhớ về mẹ với niềm x&uacute;c động kh&ocirc;n ngu&ocirc;i.&rdquo;, từ <em>x&uacute;c động</em> được chọn hợp l&iacute; hơn c&aacute;c từ kh&aacute;c như <em>cảm động</em> hay <em>x&uacute;c cảm</em>?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">a. Kh&ocirc;ng n&ecirc;n d&ugrave;ng từ &ldquo;kiểu&rdquo; để thay cho từ &ldquo;vẻ&rdquo; v&igrave; từ &ldquo;vẻ&rdquo; lột tả đầy đủ v&agrave; đ&uacute;ng nhất vẻ ri&ecirc;ng của mỗi người trong phong c&aacute;ch. C&ograve;n từ &ldquo;kiểu&rdquo; chỉ để n&oacute;i một kiểu loại n&agrave;o đ&oacute;, kh&ocirc;ng c&oacute; gi&aacute; trị nhiều trong c&aacute;ch diễn đạt.</p> <p style="text-align: justify;">b. Từ khuất được d&ugrave;ng trong c&acirc;u &ldquo;Giờ đ&acirc;y, mẹ t&ocirc;i đ&atilde; khuất v&agrave; t&ocirc;i cũng đ&atilde; lớn.<em>"</em> ph&ugrave; hợp hơn so với một số từ kh&aacute;c cũng c&oacute; nghĩa l&agrave; chết như: mất, từ trần, hi sinh v&igrave; so với từ &ldquo;mất&rdquo; v&agrave; &ldquo;chết&rdquo; th&igrave; từ &ldquo;khuất&rdquo; thể hiện c&aacute;ch n&oacute;i giảm, n&oacute;i tr&aacute;nh, bớt đi sự đau đớn, buồn b&atilde;. C&ograve;n từ &ldquo;hi sinh&rdquo; chỉ d&ugrave;ng cho những người c&oacute; c&ocirc;ng trạng n&agrave;o đ&oacute; với cộng đồng. Từ &ldquo;từ trần&rdquo; d&ugrave;ng khi người đ&oacute; vừa mất, c&ograve;n ở đ&acirc;y b&agrave; mẹ đ&atilde; khuất từ nhiều năm trước n&ecirc;n d&ugrave;ng từ &ldquo;khuất&rdquo; l&agrave; hợp l&iacute; nhất.</p> <p style="text-align: justify;">c. Trong c&acirc;u &ldquo;T&ocirc;i lu&ocirc;n nhớ về mẹ với niềm x&uacute;c động kh&ocirc;n ngu&ocirc;i.&rdquo;, từ x&uacute;c động được chọn hợp l&iacute; hơn c&aacute;c từ kh&aacute;c như cảm động hay x&uacute;c cảm v&igrave; x&uacute;c động l&agrave; từ ngữ gi&agrave;u gi&aacute; trị tạo h&igrave;nh, thể hiện r&otilde; v&agrave; đẹp nhất trạng th&aacute;i của con người.</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 2 (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Chọn từ ph&ugrave; hợp nhất trong ngoặc đơn để đặt v&agrave;o khoảng trống ở c&aacute;c c&acirc;u sau v&agrave; giải th&iacute;ch l&iacute; do lựa chọn:</p> <p>a. Bị cười, kh&ocirc;ng phải mọi người đều &hellip; giống nhau.</p> <p>(phản ứng, phản xạ, phản đối, phản b&aacute;c)</p> <p>b. Tr&ecirc;n đời, kh&ocirc;ng ai ... cả.</p> <p>(ho&agrave;n tất, ho&agrave;n to&agrave;n, ho&agrave;n hảo, ho&agrave;n chỉnh)</p> <p>c. Đi đường phải lu&ocirc;n lu&ocirc;n ... để tr&aacute;nh xảy ra tai nạn.</p> <p>(nh&igrave;n ngó, d&ograve;m ng&oacute;, quan s&aacute;t, ng&oacute; nghi&ecirc;ng)</p> <p>d. Ngo&agrave;i ... của bản th&acirc;n, t&ocirc;i c&ograve;n được bạn b&egrave;, thầy c&ocirc; thường xuy&ecirc;n động vi&ecirc;n, kh&iacute;ch lệ.</p> <p>(sức lực, tiềm lực, nỗ lực)</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p>a. Bị cười, kh&ocirc;ng phải mọi người đều <strong>phản ứng</strong> giống nhau. =&gt; Chọn <em>phản ứng</em> vì đó là hoạt đ&ocirc;̣ng, trạng thái, quá trình nảy sinh ra đ&ecirc;̉ đáp lại m&ocirc;̣t tác đ&ocirc;̣ng nào đó.</p> <p>b. Tr&ecirc;n đời, kh&ocirc;ng ai <strong>ho&agrave;n hảo</strong> cả. =&gt; Chọn <em>hoàn hảo</em> vì <em>hoàn hảo</em> chỉ m&ocirc;̣t đi&ecirc;̀u kh&ocirc;ng gì có th&ecirc;̉ ch&ecirc; được</p> <p>c. Đi đường phải lu&ocirc;n lu&ocirc;n <strong>quan s&aacute;t</strong> để tr&aacute;nh xảy ra tai nạn. =&gt; Chọn <em>quan sát</em> vì <em>quan sát</em> là vi&ecirc;̣c thu lại hoạt đ&ocirc;̣ng của các th&ocirc;ng tin từ m&ocirc;̣t ngu&ocirc;̀n chính</p> <p>d. Ngo&agrave;i <strong>nỗ lực</strong> của bản th&acirc;n, t&ocirc;i c&ograve;n được bạn b&egrave;, thầy c&ocirc; thường xuy&ecirc;n động vi&ecirc;n, kh&iacute;ch lệ. =&gt; Chọn <em>n&ocirc;̃ lực</em> vì n&ocirc;̃ lực chỉ sự chăm chỉ, c&ocirc;́ng hi&ecirc;́n, gắng h&ecirc;́t sức mình đ&ecirc;̉ làm m&ocirc;̣t vi&ecirc;̣c gì đó</p> </div> <div id="sub-question-5" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>II. LỰA CHỌN C&Acirc;́U TRÚC C&Acirc;U</strong></p> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 3 (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Thực hiện c&aacute;c y&ecirc;u cầu sau:</p> <p style="text-align: justify;">a. Chỉ ra &yacute; nghĩa của cụm từ in đậm trong c&acirc;u sau v&agrave; cho biết, nếu bỏ th&agrave;nh phần đ&oacute;, c&acirc;u thay đổi như thế n&agrave;o về cấu tr&uacute;c v&agrave; &yacute; nghĩa.</p> <p style="text-align: justify;">Giờ đ&acirc;y khi hồi tưởng lại, t&ocirc;i đo&aacute;n bạn c&oacute; thể n&oacute;i rằng b&agrave;i tập l&agrave; một kỉ niệm kh&oacute; qu&ecirc;n.</p> <p style="text-align: justify;">b. Văn bản <em>Hai loại kh&aacute;c biệt</em> c&oacute; c&acirc;u: "Cậu đ&atilde; đứng l&ecirc;n trả lời c&acirc;u hỏi.". Nếu c&acirc;u n&agrave;y được viết lại th&agrave;nh "Cậu đ&atilde; trả lời c&acirc;u hỏi v&agrave; đứng l&ecirc;n." th&igrave; c&oacute; ph&ugrave; hợp kh&ocirc;ng? V&igrave; sao?</p> <p style="text-align: justify;">c. C&acirc;u "Đến cuối tiết học, cậu tiến l&ecirc;n ph&iacute;a trước v&agrave; bắt tay thầy gi&aacute;o như một lời cảm ơn thầm lặng" c&oacute; thể đổi cấu tr&uacute;c: "Đến cuối tiết học, cậu bắt tay thầy gi&aacute;o như một lời cảm ơn thầm lặng v&agrave; tiến l&ecirc;n ph&iacute;a trước.". V&igrave; sao kh&ocirc;ng thể sử dụng c&acirc;u biến đổi để thay cho c&acirc;u gốc trong văn bản?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">a. Giờ đ&acirc;y khi hồi tưởng lại, t&ocirc;i đo&aacute;n bạn c&oacute; thể n&oacute;i rằng b&agrave;i tập l&agrave; một kỉ niệm kh&oacute; qu&ecirc;n.</p> <p style="text-align: justify;">- &Yacute; nghĩa cụm từ in đậm: Giờ đ&acirc;y khi hồi tưởng lại đ&acirc;y l&agrave; trạng ngữ x&aacute;c định thời gian v&agrave; phương tiện được n&oacute;i đến trong c&acirc;u.</p> <p style="text-align: justify;">- Nếu bỏ cụm từ in đậm, c&acirc;u tr&ecirc;n sẽ l&agrave;:</p> <p style="text-align: justify;">T&ocirc;i đo&aacute;n bạn c&oacute; thể n&oacute;i rằng b&agrave;i tập l&agrave; một kỉ niệm kh&oacute; qu&ecirc;n.</p> <p style="text-align: justify;">=&gt; &Yacute; nghĩa c&acirc;u n&agrave;y kh&aacute;c với c&acirc;u tr&ecirc;n v&igrave; c&acirc;u tr&ecirc;n khi chưa bỏ th&agrave;nh phần in đậm, người đọc hiểu rằng người viết đang n&oacute;i về những điều đ&atilde; xảy ra trong qu&aacute; khứ.</p> <p style="text-align: justify;">b.</p> <p style="text-align: justify;">- C&acirc;u tr&ecirc;n nếu đổi lại sẽ kh&ocirc;ng ph&ugrave; hợp v&igrave; n&oacute; l&agrave;m thay đổi &yacute; nghĩa của c&acirc;u.</p> <p style="text-align: justify;">- Bởi v&igrave;:</p> <p style="text-align: justify;">+ Cậu đ&atilde; đứng l&ecirc;n trả lời c&acirc;u hỏi: chỉ cậu b&eacute; học sinh đứng dạy v&agrave; sau đ&oacute; trả lời c&acirc;u hỏi của thầy c&ocirc;.</p> <p style="text-align: justify;">+ Cậu đ&atilde; trả lời c&acirc;u hỏi v&agrave; đứng l&ecirc;n: &yacute; chỉ cậu trả lời c&acirc;u hỏi xong xu&ocirc;i mới đứng l&ecirc;n.</p> <p style="text-align: justify;">c.</p> <p style="text-align: justify;">- Kh&ocirc;ng thể sử dụng c&acirc;u tr&ecirc;n để thay thế v&igrave; n&oacute; l&agrave;m thay đổi &yacute; nghĩa của c&acirc;u.</p> <p style="text-align: justify;">- &Yacute; nghĩa:</p> <p style="text-align: justify;">+ "Đến cuối tiết học, cậu tiến l&ecirc;n ph&iacute;a trước v&agrave; bắt tay thầy gi&aacute;o như một lời cảm ơn thầm lặng": cậu b&eacute; tiến l&ecirc;n trước để gần thầy gi&aacute;o hơn rồi bắt tay thầy.</p> <p style="text-align: justify;">+ "Đến cuối tiết học, cậu bắt tay thầy gi&aacute;o như một lời cảm ơn thầm lặng v&agrave; tiến l&ecirc;n ph&iacute;a trước.": cậu b&eacute; bắt tay thầy gi&aacute;o rồi tiến l&ecirc;n ph&iacute;a trước để l&agrave;m một việc g&igrave; đ&oacute; kh&aacute;c.</p> </div> <div id="sub-question-6" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 4 (trang 62 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Sau đ&acirc;y l&agrave; những c&acirc;u thay đổi cấu tr&uacute;c so với c&acirc;u gốc trong c&aacute;c văn bản c&oacute; trong b&agrave;i học n&agrave;y. Nghĩa của c&acirc;u thay đổi cấu tr&uacute;c kh&aacute;c như thế n&agrave;o so với c&acirc;u gốc?</p> <p style="text-align: justify;">a.</p> <p style="text-align: justify;">- C&acirc;u gốc: T&ocirc;i kh&ocirc;ng r&otilde; tại sao cậu lại l&agrave;m thể c&oacute; lẽ cậu thực sự c&oacute; điều g&igrave; đ&oacute; muốn nhắn nhủ với ch&uacute;ng t&ocirc;i.</p> <p style="text-align: justify;">- C&acirc;u thay đổi: C&oacute; lẽ cậu thực sự c&oacute; điều g&igrave; đ&oacute; muốn nhắn nhủ với ch&uacute;ng t&ocirc;i, t&ocirc;i kh&ocirc;ng r&otilde; tại sao cậu lại l&agrave;m thế.</p> <p style="text-align: justify;">b.</p> <p style="text-align: justify;">- C&acirc;u gốc: Tuy nhi&ecirc;n, đ&acirc;y kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều qu&aacute; nghi&ecirc;m trọng, v&agrave; c&agrave;ng kh&ocirc;ng phải l&agrave; căn bệnh&rdquo; hết c&aacute;ch chữa.</p> <p style="text-align: justify;">- C&acirc;u thay đổi: Tuy nhi&ecirc;n, đ&acirc;y kh&ocirc;ng phải l&agrave; &ldquo;căn bệnh&rdquo; hết c&aacute;ch chữa v&agrave; c&agrave;ng kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều qu&aacute; nghi&ecirc;m trọng.</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p>a.</p> <p>- C&acirc;u gốc: T&ocirc;i kh&ocirc;ng r&otilde; tại sao cậu lại l&agrave;m thế; c&oacute; lẽ cậu thực sự c&oacute; điều g&igrave; đ&oacute; muốn nhắn nhủ với ch&uacute;ng t&ocirc;i.</p> <p>=&gt; Nhấn mạnh thắc mắc của người viết kh&ocirc;ng hiểu v&igrave; sao cậu bạn m&igrave;nh lại l&agrave;m việc như vậy.</p> <p>- C&acirc;u thay đổi: C&oacute; lẽ cậu thực sự c&oacute; điều g&igrave; đ&oacute; muốn nhắn nhủ với ch&uacute;ng t&ocirc;i, t&ocirc;i kh&ocirc;ng r&otilde; tại sao cậu lại l&agrave;m thế.</p> <p>=&gt; Nhấn mạnh suy đo&aacute;n của người viết về cậu bạn của m&igrave;nh về việc cậu c&oacute; g&igrave; đ&oacute; muốn nhắn nhủ.</p> <p>b.</p> <p>- C&acirc;u gốc: Tuy nhi&ecirc;n, đ&acirc;y kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều qu&aacute; nghi&ecirc;m trọng, v&agrave; c&agrave;ng kh&ocirc;ng phải l&agrave; căn bệnh&rdquo; hết c&aacute;ch chữa.</p> <p>=&gt; Nhấn mạnh c&aacute;ch nh&igrave;n nhận của người viết, đ&acirc;y kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều nghi&ecirc;m trọng.</p> <p>- C&acirc;u thay đổi: Tuy nhi&ecirc;n, đ&acirc;y kh&ocirc;ng phải l&agrave; &ldquo;căn bệnh&rdquo; hết c&aacute;ch chữa v&agrave; c&agrave;ng kh&ocirc;ng phải l&agrave; điều qu&aacute; nghi&ecirc;m trọng.</p> <p>=&gt; Nhấn mạnh mức độ nghi&ecirc;m trọng của sự vật được n&oacute;i đến trong c&acirc;u.</p> <p style="text-align: right;">&nbsp;</p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài