3. Sơn Tinh, Thủy Tinh
Soạn bài chi tiết Sơn Tinh, Thủy Tinh SGK Ngữ văn 6 tập 2 KNTT
<div id="box-content"> <div id="before_sub_question_nav"></div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <p><strong>I. Trước khi đọc</strong></p> <p><strong>C&acirc;u 1 (trang 10 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Đối với cuộc sống của con người, tuỳ từng thời điểm cụ thể, c&aacute;c hiện tượng tự nhi&ecirc;n c&oacute; thể bộc lộ một trong hai mặt: &iacute;ch lợi v&agrave; t&aacute;c hại. N&ecirc;u một số &iacute;ch lợi v&agrave; t&aacute;c hại của c&aacute;c hiện tượng đ&oacute;.</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- Một số &iacute;ch lợi v&agrave; t&aacute;c hại của c&aacute;c hiện tượng tự nhi&ecirc;n:</p> <p style="text-align: justify;">+ Nắng l&agrave; một hiện tượng thi&ecirc;n nhi&ecirc;n c&oacute; nhiều lợi &iacute;ch như: đem lại cho con người sự thoải m&aacute;i, dễ chịu, nắng l&agrave;m kh&ocirc; quần &aacute;o, chăn, m&agrave;n, l&agrave;m kh&ocirc; thực phẩm để bảo quản được l&acirc;u như: lạc, vừng, ng&ocirc;, gạo... Nhưng ngược lại nếu như trời qu&aacute; nắng v&agrave; k&eacute;o d&agrave;i sẽ g&acirc;y ra cho con người sự n&oacute;ng bức kh&oacute; chịu v&agrave; dẫn đến thiếu nước cho cuộc sống sinh hoạt, lao động sản xuất, g&acirc;y hạn h&aacute;n, ch&aacute;y rừng...</p> <p style="text-align: justify;">- Mưa l&agrave; hiện tượng thi&ecirc;n nhi&ecirc;n cũng đem lại lợi &iacute;ch cho cuộc sống con người: Cung cấp nước cho ăn, uống, sinh hoạt, lao động sản xuất... l&agrave;m cho c&acirc;y cối xanh tươi, đ&acirc;m chồi nảy lộc. Nhưng nếu mưa nhiều cũng sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghi&ecirc;m trọng: lũ lụt g&acirc;y chết người, vật, ph&aacute; hỏng nhiều c&ocirc;ng tr&igrave;nh...</p> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 2 (trang 10 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>H&atilde;y n&ecirc;u những hoạt động của con người nhằm hạn chế t&aacute;c hại của c&aacute;c hiện tượng tự nhi&ecirc;n m&agrave; em biết.</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Những hoạt động của con người nhằm hạn chế t&aacute;c hại của c&aacute;c hiện tượng tự nhi&ecirc;n m&agrave; em biết: Trồng c&acirc;y g&acirc;y rừng, x&acirc;y đập chống lũ, x&acirc;y đ&ecirc; chống b&atilde;o, kh&ocirc;ng vứt r&aacute;c bừa b&atilde;i, trồng nhiều c&acirc;y xanh&hellip;</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>II. Đọc văn bản</strong></p> <p><strong>C&acirc;u 1 (trang 10 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Theo d&otilde;i, ch&uacute; &yacute; thời gian diễn ra c&acirc;u chuyện.</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p>Truyện diễn ra v&agrave;o đời vua H&ugrave;ng Vương thứ mười t&aacute;m.</p> </div> <div id="sub-question-5" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 2 (trang 11 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>S&iacute;nh lễ ở đ&acirc;y c&oacute; g&igrave; đặc biệt?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">C&aacute;c s&iacute;nh lễ ở đ&acirc;y gồm cơm nếp, b&aacute;nh chưng, voi, g&agrave;, ngựa l&agrave; những sản vật chủ yếu dễ t&igrave;m ở tr&ecirc;n miền n&uacute;i v&agrave; kh&ocirc;ng c&oacute; ở dưới biển. Chi tiết n&agrave;y chứng tỏ Sơn Tinh sẽ dễ t&igrave;m hơn Thủy Tinh.</p> </div> <div id="sub-question-6" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 3 (trang 11 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Điều g&igrave; sẽ xảy ra khi Thủy Tinh tức giận? Sơn Tinh đ&atilde; ngăn chặn d&ograve;ng lũ bằng c&aacute;ch n&agrave;o?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p>- Điều sẽ xảy ra khi Thủy Tinh tức giận:</p> <p>+ Thuỷ Tinh đ&ugrave;ng đ&ugrave;ng nổi giận, đem qu&acirc;n đuổi theo, đ&ograve;i cướp Mị Nương.</p> <p>+ Thần h&ocirc; mưa, gọi gi&oacute;, l&agrave;m th&agrave;nh gi&ocirc;ng b&atilde;o rung chuyển cả đất trời, d&acirc;ng nước s&ocirc;ng l&ecirc;n cuồn cuộn đ&aacute;nh Sơn Tinh.</p> <p>- Sơn Tinh đ&atilde; ngăn chặn d&ograve;ng lũ bằng c&aacute;ch:</p> <p>+ Thần d&ugrave;ng ph&eacute;p lạ bốc từng quả đồi, dời từng d&atilde;y n&uacute;i, dựng th&agrave;nh luỹ đất, ngăn chặn d&ograve;ng nước lũ.</p> <p>+ Nước s&ocirc;ng d&acirc;ng l&ecirc;n bao nhi&ecirc;u, đồi n&uacute;i cao l&ecirc;n bấy nhi&ecirc;u.</p> </div> <div id="sub-question-7" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>III. Sau khi đọc</strong></p> <p><strong>C&acirc;u 1 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">C&aacute;c sự kiện trong một c&acirc;u chuyện d&acirc;n gian thường được kết nối với nhau bởi quan hệ nguy&ecirc;n nh&acirc;n v&agrave; kết quả. H&atilde;y t&oacute;m lược cốt truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh theo chuỗi quan hệ nguy&ecirc;n nh&acirc;n - kết quả&nbsp;v&agrave; thể hiện chuỗi quan hệ đ&oacute; theo mẫu sau:</p> <p style="text-align: justify;">Nguy&ecirc;n nh&acirc;n (Vua H&ugrave;ng tổ chức k&eacute;n rể) &mdash;&gt; Kết quả/ nguy&ecirc;n nh&acirc;n (Hai ch&agrave;ng trai t&agrave;i giỏi c&ugrave;ng đến thi t&agrave;i, kh&ocirc;ng ai chịu thua ai) &mdash;&gt; Kết quả (Vua H&ugrave;ng ra điều kiện ai mang s&iacute;nh lễ đến trước th&igrave; gả con g&aacute;i cho)</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Vua H&ugrave;ng tổ chức k&eacute;n rể &mdash;&gt; Hai ch&agrave;ng trai t&agrave;i giỏi c&ugrave;ng đến thi t&agrave;i, kh&ocirc;ng ai chịu thua ai &mdash;&gt; Vua H&ugrave;ng ra điều kiện ai mang s&iacute;nh lễ đến trước th&igrave; gả con g&aacute;i cho &mdash;&gt; Sơn Tinh mang lễ vật đến truớc, cưới được Mị Nương. Thuỷ Tinh đến sau, kh&ocirc;ng lấy được vợ &mdash;&gt; Thủy Tinh nổi giận, đem qu&acirc;n đuổi theo đ&ograve;i cướp Mị Nương, l&agrave;m cho th&agrave;nh Phong Ch&acirc;u ngập ch&igrave;m trong nước &mdash;&gt; Sơn Tinh kh&ocirc;ng hề nao n&uacute;ng, hai b&ecirc;n đ&aacute;nh nhau kịch liệt &mdash;&gt;Thủy Tinh đuối sức chịu thua &mdash;&gt; o&aacute;n nặng th&ugrave; s&acirc;u, h&agrave;ng năm Thủy Tinh vẫn l&agrave;m mưa gi&oacute;, b&atilde;o lụt, d&acirc;ng nước đ&aacute;nh Sơn Tinh nhưng năm n&agrave;o cũng mang thất bại trở về.&nbsp;</p> </div> <div id="sub-question-8" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 2 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Trong c&acirc;u chuyện n&agrave;y, những nh&acirc;n vật n&agrave;o được gọi l&agrave; thần? H&atilde;y chỉ ra những đặc điểm khiến cho họ được coi l&agrave; những vị thần.</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Trong c&acirc;u chuyện n&agrave;y, nh&acirc;n vật Sơn Tinh v&agrave; Thủy Tinh được gọi l&agrave; thần v&igrave;: Sơn Tinh v&agrave; Thủy Tinh c&oacute; những năng lực si&ecirc;u nhi&ecirc;n, c&oacute; thể h&ocirc; mưa gọi gi&oacute;, dời n&uacute;i, điều khiển được tự nhi&ecirc;n, vũ trụ....</p> </div> <div id="sub-question-9" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 3 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Cuộc thi t&agrave;i k&eacute;n rể trong c&acirc;u chuyện n&agrave;y c&oacute; g&igrave; đặc biệt?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Cuộc thi t&agrave;i k&eacute;n rể trong c&acirc;u chuyện n&agrave;y đặc biệt v&igrave;: nh&agrave; vua kh&ocirc;ng thể chọn ra được người n&agrave;o ph&ugrave; hợp với Mị Nương n&ecirc;n buộc phải đưa ra y&ecirc;u cầu s&iacute;nh lễ c&ugrave;ng thử th&aacute;ch về thời gian. S&iacute;nh lễ trong truyện - thử th&aacute;ch cho cả hai ch&agrave;ng đều chỉ c&oacute; ở tr&ecirc;n cạn. Như vậy, c&aacute;i đặc biệt c&oacute; thể n&oacute;i tới ở đ&acirc;y l&agrave; ngay từ đầu, phần n&agrave;o đ&oacute; vua H&ugrave;ng cũng như nh&acirc;n d&acirc;n ta đ&atilde; nghi&ecirc;ng hẳn về vị thần non cao - Sơn Tinh, người mang đến lợi &iacute;ch tốt đẹp cho cuộc sống con người.</p> </div> <div id="sub-question-10" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 4 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Sơn Tinh phải giao tranh với Thuỷ Tinh v&igrave; l&iacute; do g&igrave;? Ai l&agrave; người thắng cuộc v&agrave; v&igrave; sao người thắng cuộc xứng đ&aacute;ng được xem l&agrave; một anh h&ugrave;ng?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- Sơn Tinh phải giao tranh với Thủy Tinh v&igrave;: Sơn Tinh tới trước n&ecirc;n vua H&ugrave;ng Vương đ&atilde; giữ lời gả con g&aacute;i của m&igrave;nh l&agrave; Mị Nương cho ch&agrave;ng. Thủy Tinh tới chậm hơn, kh&ocirc;ng lấy được vợ n&ecirc;n v&ocirc; c&ugrave;ng tức giận v&agrave; d&acirc;ng nước nhằm cướp lại n&agrave;ng Mị Nương.&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;">- Người thắng cuộc l&agrave; Sơn Tinh.</p> <p style="text-align: justify;">- Người thắng cuộc được xem l&agrave; một anh h&ugrave;ng v&igrave; Sơn Tinh chiến đấu chống lại Thủy Tinh v&agrave; l&agrave; người bảo vệ hạnh ph&uacute;c, b&igrave;nh y&ecirc;n của nh&acirc;n d&acirc;n.&nbsp;</p> </div> <div id="sub-question-11" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 5 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Chủ đề của truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh l&agrave; g&igrave;?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Chủ đề của truyện <em>Sơn Tinh, Thủy Tinh</em>: ước mơ chế ngự thi&ecirc;n tai của người Việt cổ. C&acirc;u chuyện về qu&aacute; tr&igrave;nh dựng nước, giữ nước của c&aacute;c vua H&ugrave;ng.&nbsp;</p> </div> <div id="sub-question-12" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 6 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Truyền thuyết cũng thường l&iacute; giải nguồn gốc c&aacute;c sự vật, hiện tượng hoặc nguy&ecirc;n nh&acirc;n của một hiện tượng thời tiết trong năm. Theo em, truyện <em>Sơn Tinh, Thuỷ Tinh</em> l&iacute; giải hiện tượng tự nhi&ecirc;n n&agrave;o? T&aacute;c giả d&acirc;n gian cho rằng do đ&acirc;u m&agrave; c&oacute; hiện tượng tự nhi&ecirc;n đ&oacute;?</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- Truyền thuyết cũng thường l&iacute; giải nguồn gốc c&aacute;c sự vật, hiện tượng hoặc nguy&ecirc;n nh&acirc;n của một hiện tượng thời tiết trong năm. Truyện <em>Sơn Tinh, Thuỷ Tinh</em> l&iacute; giải hiện tượng mưa gi&oacute;, b&atilde;o lụt ở nước ta hằng năm.</p> <p style="text-align: justify;">- Theo t&aacute;c giả d&acirc;n gian, nguy&ecirc;n nh&acirc;n của hiện tượng mưa gi&oacute;, b&atilde;o lụt ch&iacute;nh l&agrave; sự h&acirc;̣n th&ugrave; của Thủy Tinh sau khi kh&ocirc;ng gi&agrave;nh lại được Mị Nương từ tay Sơn Tinh v&agrave; thất bại trong cuộc cầu h&ocirc;n.&nbsp;</p> </div> <div id="sub-question-13" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 7 (trang 12 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Thử tưởng tượng em l&agrave; Thuỷ Tinh v&agrave; n&ecirc;u những suy nghĩ, cảm x&uacute;c của nh&acirc;n vật sau khi bị thua cuộc.</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Sau khi bị thua cuộc, t&ocirc;i v&ocirc; c&ugrave;ng căm giận. C&oacute; thể kh&ocirc;ng căm giận hay sao khi t&ocirc;i thất bại trong cuộc chiến gi&agrave;nh người đẹp v&agrave; thua trong cuộc chiến với Sơn Tinh sau đ&oacute;. Nh&igrave;n thần d&acirc;n của t&ocirc;i mệt nhọc sau trận đấu, nh&igrave;n bao c&ocirc;ng sức t&ocirc;i đ&atilde; bỏ ra, l&ograve;ng t&ocirc;i lại cay đắng th&ecirc;m mu&ocirc;n phần. Mối th&ugrave; n&agrave;y t&ocirc;i l&agrave;m sao c&oacute; thể rửa hết đ&acirc;y. T&ocirc;i kh&ocirc;ng quan t&acirc;m ruộng đồng, nh&agrave; cửa, t&ocirc;i chỉ cần biết l&ograve;ng tự trọng một khi đ&atilde; bị tổn thương th&igrave; cần phải t&igrave;m c&aacute;ch kh&ocirc;i phục. Hằng năm t&ocirc;i sẽ d&acirc;ng nước đ&aacute;nh Sơn Tinh, đ&aacute;nh để trả th&ugrave; v&agrave; hơn thế l&agrave; rửa nỗi nhục ng&agrave;y h&ocirc;m nay. Kh&ocirc;ng sớm th&igrave; muộn, t&ocirc;i tin với sự ki&ecirc;n tr&igrave; của m&igrave;nh, Sơn Tinh cũng sớm nếm m&ugrave;i thất bại.&nbsp;</p> </div> <div id="sub-question-14" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p><strong>IV. Viết kết nối với đọc</strong></p> </div> <p>Đ&acirc;y l&agrave; tưởng tượng của nh&agrave; thơ Nguyễn Nhược Ph&aacute;p về h&igrave;nh ảnh Sơn Tinh v&agrave; Thuỷ Tinh:</p> <p style="margin-left: 90px;"><em>Sơn Tinh c&oacute; một mắt ở tr&aacute;n</em></p> <p style="margin-left: 90px;"><em>Thuỷ Tinh r&acirc;u ria quăn xanh r&igrave;</em></p> <p style="margin-left: 90px;"><em>Một thần phi bạch hổ tr&ecirc;n cạn</em></p> <p style="margin-left: 90px;"><em>Một thần cưỡi lưng rồng uy nghi.</em></p> <p style="text-align: right;">&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;(Nguyễn Nhược Ph&aacute;p, Sơn Tỉnh, Thuỷ Tinh, tr&iacute;ch trong tập Ng&agrave;y xưa,&nbsp;<span style="text-align: right;">NXB Hội Nh&agrave; văn, H&agrave; Nội, 1996, tr. 9)</span></p> <p style="text-align: justify;">Điều n&agrave;y cho thấy, từ những th&ocirc;ng tin về nh&acirc;n vật trong c&acirc;u chuyện, mỗi ch&uacute;ng ta đều c&oacute; thể tưởng tượng ra ngoại h&igrave;nh của nh&acirc;n vật Sơn Tinh, Thuỷ Tinh theo c&aacute;ch ri&ecirc;ng. H&atilde;y ghi lại tưởng tượng của em bằng một đoạn văn (khoảng 5 - 7 c&acirc;u).</p> <p><strong>Hướng dẫn chi tiết:</strong></p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Ngoại h&igrave;nh của nh&acirc;n vật Sơn Tinh v&agrave; Thủy Tinh - hai vị thần lu&ocirc;n g&acirc;y t&ograve; m&ograve; cho bạn đọc. Vị thần n&uacute;i Sơn Tinh th&igrave; c&oacute; ba mắt. Mắt thứ ba kia như nh&igrave;n thấy mọi thứ để c&oacute; thể thấy cảnh nh&acirc;n d&acirc;n lầm than trong d&ograve;ng nước lũ&nbsp;v&agrave; quyết t&acirc;m chiến thắng kẻ th&ugrave; Thủy Tinh. Thần Sơn Tinh phi bạch hổ, oai phong lẫm liệt. C&ograve;n thần Thủy Tinh th&igrave; mang theo d&aacute;ng vẻ phong trần với r&acirc;u ria quăn xanh r&igrave;. M&agrave;u xanh của biển cả nhuốm tr&ecirc;n m&igrave;nh ch&agrave;ng. Cưỡi rồng uy nghi c&agrave;ng t&ocirc; điểm th&ecirc;m cho vẻ đẹp Thủy Tinh - vẻ đẹp của quyền lực, b&atilde;o tố. Hai ch&agrave;ng trai l&agrave; hai vẻ đẹp, hai bức họa sống động về tự nhi&ecirc;n mu&ocirc;n m&agrave;u.&nbsp;</p> <p style="text-align: right;">&nbsp;</p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài