4. Thực hành Tiếng Việt bài 7
Soạn bài chi tiết Thực hành Tiếng Việt bài 7 Ngữ văn 6 tập 2 Chân trời sáng tạo
<div id="box-content"> <div id="before_sub_question_nav"></div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <p><strong>C&acirc;u 1 (trang 36 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Đọc c&aacute;c c&acirc;u sau:</p> <p>-<em>&nbsp;Sau trận mưa đ&ecirc;m rả r&iacute;ch</em></p> <p><em>C&aacute;t c&agrave;ng mịn, biển c&agrave;ng trong.</em></p> <p><em>- Trong lớp n&agrave;y, Lan l&agrave; học sinh giỏi nhất.</em></p> <p>a) Giải th&iacute;ch nghĩa của c&aacute;c từ "trong&rdquo; ở hai v&iacute; dụ tr&ecirc;n.</p> <p>b) Nghĩa của c&aacute;c từ &ldquo;trong&rdquo; ở hai v&iacute; dụ tr&ecirc;n c&oacute; li&ecirc;n quan với nhau kh&ocirc;ng?</p> <p>c) Từ &ldquo;trong&rdquo; ở hai v&iacute; dụ tr&ecirc;n l&agrave; hai từ đồng &acirc;m hay một tử đa nghĩa?</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>a)</p> <p>- Từ "trong" ở c&acirc;u thơ thứ nhất mang nghĩa l&agrave; trong veo, trong vắt c&oacute; thể nh&igrave;n thấy vật ở kh&aacute;c.</p> <p>- Từ "trong" ở c&acirc;u thơ thứ hai nghĩa l&agrave; ở trong một tập thể, một cộng đồng.</p> <p>b) Nghĩa của c&aacute;c từ "trong" ở hai c&acirc;u thơ tr&ecirc;n kh&ocirc;ng li&ecirc;n quan đến nhau.</p> <p>c) Từ "trong" ở hai c&acirc;u thơ tr&ecirc;n l&agrave; từ đồng &acirc;m.</p> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 2 (trang 36 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Đọc c&aacute;c từ ngữ &ldquo;c&aacute;nh buồm&rdquo;, &ldquo;c&aacute;nh chim&rdquo;, &ldquo;c&aacute;nh cửa<em>"</em>, &ldquo;c&aacute;nh tay&rdquo; v&agrave; thực hiện c&aacute;c y&ecirc;u cầu:</p> <p>a) Giải th&iacute;ch nghĩa của từ &ldquo;c&aacute;nh&rdquo; trong c&aacute;c từ ngữ tr&ecirc;n.</p> <p>b) Từ &ldquo;c&aacute;nh&rdquo; trong c&aacute;c v&iacute; dụ tr&ecirc;n l&agrave; một từ đa nghĩa hay c&aacute;c từ đ&ocirc;̀ng &acirc;m. Dựa tr&ecirc;n cơ sở n&agrave;o đề x&aacute;c định như vậy?</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>a.</p> <p style="text-align: justify;">- <em>C&aacute;nh</em> trong &ldquo;c&aacute;nh buồm&rdquo; nghĩa l&agrave;: bộ phận của con thuyền gi&uacute;p n&oacute; c&oacute; thể di chuyển được tr&ecirc;n mặt nước nhờ sức gi&oacute;.</p> <p style="text-align: justify;">- <em>C&aacute;nh</em> trong &ldquo;c&aacute;nh chim&rdquo; l&agrave;:&nbsp;bộ phận để bay của chim, dơi, c&ocirc;n tr&ugrave;ng, c&oacute; h&igrave;nh tấm, rộng bản, th&agrave;nh đ&ocirc;i đối xứng nhau ở hai b&ecirc;n th&acirc;n m&igrave;nh v&agrave; c&oacute; thể mở ra kh&eacute;p v&agrave;o</p> <p style="text-align: justify;">- <em>C&aacute;nh</em> trong &ldquo;c&aacute;nh cửa&rdquo; l&agrave;:&nbsp;&nbsp;bộ phận h&igrave;nh tấm c&oacute; thể kh&eacute;p v&agrave;o mở ra được, ở một số vật</p> <p style="text-align: justify;">- <em>C&aacute;nh</em> trong &ldquo;c&aacute;nh tay&rdquo; l&agrave;:&nbsp;bộ phận của cơ thể người, từ vai đến cổ tay ở hai b&ecirc;n th&acirc;n m&igrave;nh; thường coi l&agrave; biểu tượng của hoạt động đấu tranh của con người</p> <p style="text-align: justify;">b. Từ &ldquo;c&aacute;nh<em>"</em> trong c&aacute;c v&iacute; dụ tr&ecirc;n l&agrave; từ đa nghĩa v&igrave; n&oacute; đều l&agrave; một bộ phận của c&aacute;i g&igrave; đ&oacute;.</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 3 (trang 36 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">T&igrave;m hai từ chỉ bộ ph&acirc;n cơ thể người v&agrave; kể ra một số trường hợp chuyển nghĩa của ch&uacute;ng.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Hai từ chỉ bộ ph&acirc;n cơ thể người:</p> <p style="text-align: justify;">- Ch&acirc;n: ch&acirc;n b&agrave;n, ch&acirc;n tường, ch&acirc;n trời, ch&acirc;n &aacute;i, ch&acirc;n l&yacute;.</p> <p style="text-align: justify;">+ Nghĩa gốc: l&agrave; bộ phận n&acirc;ng đỡ cơ thể con người v&agrave; d&ugrave;ng để di chuyển.</p> <p style="text-align: justify;">+ Nghĩa chuyển: l&agrave; bộ phận n&acirc;ng đỡ vật (ch&acirc;n b&agrave;n); phần cuối c&ugrave;ng của sự vật (ch&acirc;n m&acirc;y, ch&acirc;n t&oacute;c); điều đ&uacute;ng đắn v&agrave; l&agrave; lẽ phải (ch&acirc;n &aacute;i, ch&acirc;n l&yacute;).</p> <p style="text-align: justify;">- Tai: tai ch&eacute;n, tai ấm, tai tiếng.</p> <p style="text-align: justify;">+ Nghĩa gốc:&nbsp;cơ quan ở hai b&ecirc;n đầu người hoặc động vật, d&ugrave;ng để nghe</p> <p style="text-align: justify;">+ Nghĩa chuyển: bộ phận ở một số vật, c&oacute; h&igrave;nh d&aacute;ng ch&igrave;a ra giống như c&aacute;i tai (tai ch&eacute;n, tai ấm); điều kh&ocirc;ng may bất ngờ xảy tới, g&acirc;y tổn thất lớn (tai tiếng).</p> </div> <div id="sub-question-5" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 4 (trang 36 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Đọc c&acirc;u đố v&agrave; thực hiện c&aacute;c y&ecirc;u cầu sau:</p> <p style="text-align: center;"><em>Tr&ugrave;ng trục như con b&ograve; thui,</em></p> <p style="text-align: center;"><em>Ch&iacute;n đầu, ch&iacute;n mắt, ch&iacute;n đu&ocirc;i, ch&iacute;n m&igrave;nh.</em></p> <p>a) C&acirc;u đ&oacute; n&agrave;y đố về con g&igrave;?</p> <p>b) Dựa v&agrave;o hiểu biết về hiện tượng đa nghĩa v&agrave; đ&ocirc;̀ng &acirc;m, chỉ ra điểm thú vị trong c&acirc;u đố tr&ecirc;n.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>a. C&acirc;u đố n&agrave;y đố về con b&ograve;.</p> <p>b. Điểm th&uacute; vị trong c&acirc;u tr&ecirc;n l&agrave; đ&atilde; sự dụng từ đa nghĩa "ch&iacute;n" &yacute; chỉ ch&iacute;n ở đ&acirc;y l&agrave; đ&atilde; được nấu ch&iacute;n.</p> </div> <div id="sub-question-6" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 5 (trang 36 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>T&igrave;m một số v&iacute; dụ về việc hiện tượng đồng &acirc;m được sử dụng để tạo ra những c&aacute;ch n&oacute;i độc đ&aacute;o.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>- V&iacute; dụ 1:</p> <p style="margin-left: 90px;"><em>B&agrave; gi&agrave; đi chợ cầu Đ&ocirc;ng</em></p> <p style="margin-left: 90px;"><em>B&oacute;i xem một quẻ lấy chồng <strong>lợi </strong>chăng?</em></p> <p style="margin-left: 90px;"><em>Thầy b&oacute;i xem quẻ n&oacute;i rằng,</em></p> <p style="margin-left: 90px;"><em>Lợi th&igrave; c&oacute; <strong>lợi</strong>, nhưng răng kh&ocirc;ng c&ograve;n.</em></p> <p>- V&iacute; dụ 2: Con ngựa <strong>đ&aacute;</strong> con ngựa <strong>đ&aacute;</strong>.</p> <p>- V&iacute; dụ 3: Con ruồi <strong>đậu</strong> m&acirc;m x&ocirc;i <strong>đậu</strong>.</p> </div> <div id="sub-question-7" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 6 (trang 36 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Đọc đoạn thơ sau:</p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Con bỗng lắc tay cha khẽ hỏi:</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&ldquo;Cha ơi</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Sao xa kia chỉ thấy nước thấy trời</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Kh&ocirc;ng thấy nh&agrave;, kh&ocirc;ng thấy c&acirc;y, kh&ocirc;ng thấy người ở đ&oacute;?&rdquo;</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;</em></p> <p><em>&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; Cha mỉm cười xoa đầu con nhỏ:</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&ldquo;Theo c&aacute;nh buồm đi m&atilde;i đến nơi xa,</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Sẽ c&oacute; c&acirc;y, c&oacute; cửa, c&oacute; nh&agrave;,</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Vẫn l&agrave; đất nước của ta,</em></p> <p><em>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Ở nơi đ&oacute; cha chưa hề đi đến "</em></p> <p style="text-align: center;">(Ho&agrave;ng Trung Th&ocirc;ng, <em>Những c&aacute;nh buồm</em>)</p> <p>a. Chỉ ra biện ph&aacute;p tu từ được sử dụng.</p> <p>b. N&ecirc;u t&aacute;c dụng của biện ph&aacute;p tu từ ấy trong việc thể hiện nội dung đoạn thơ.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">a. Biện ph&aacute;p tu từ được sử dụng l&agrave; liệt k&ecirc; v&agrave; điệp từ. (<em>Kh&ocirc;ng thấy nh&agrave;, kh&ocirc;ng thấy c&acirc;y, kh&ocirc;ng thấy người ở đ&oacute;&hellip;/ Sẽ c&oacute; c&acirc;y, c&oacute; cửa, c&oacute; nh&agrave;</em>)</p> <p>b. T&aacute;c dụng của biện ph&aacute;p tu từ:</p> <p>- L&agrave;m cho b&agrave;i thơ c&oacute; nhịp điệu, tăng gi&aacute; trị gợi h&igrave;nh, gợi cảm cho lời thơ.</p> <p>- Nhấn mạnh t&igrave;nh cảm y&ecirc;u mến thi&ecirc;n nhi&ecirc;n, qu&ecirc; hương v&agrave; t&igrave;nh cảm cha con của nh&acirc;n vật .</p> </div> <div id="sub-question-8" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 7 (trang 37 SGK Ngữ văn 6 tập 2)</strong></p> <p>Đọc lại b&agrave;i thơ&nbsp;<em>Những c&aacute;nh buồm</em>&nbsp;v&agrave; thực hiện những y&ecirc;u cầu sau:</p> <p>a) Chỉ ra c&aacute;c từ l&aacute;y.</p> <p>b) Chỉ ra t&aacute;c dụng của việc sử dụng c&aacute;c từ l&aacute;y đ&oacute;.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>a. Từ l&aacute;y được sử dụng trong b&agrave;i thơ&nbsp;<em>Những c&aacute;nh buồm</em>: l&ecirc;nh kh&ecirc;nh, rả r&iacute;ch, phơi phới, trầm ng&acirc;m.</p> <p>b. T&aacute;c dụng của từ l&aacute;y:</p> <p>- L&agrave;m cho c&acirc;u thơ gợi h&igrave;nh, gợi cảm, gi&agrave;u gi&aacute; trị biểu đạt hơn.</p> <p>- L&agrave;m cho c&aacute;c chi tiết, sự vật hiện l&ecirc;n sống động, cụ thể hơn.</p> </div> <div id="sub-question-9" class="box-question top20"> <p><strong>Viết ngắn</strong></p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Trong b&agrave;i thơ <em>Những c&aacute;nh buồm</em>, c&acirc;u thơ &ldquo;<em>Cha mượn cho con buồm trắng nh&eacute;. Để con đi</em>&rdquo; thể hiện mong ước của người con. Em h&atilde;y tưởng tượng m&igrave;nh l&agrave; người con trong b&agrave;i thơ n&agrave;y, viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trong đ&oacute; c&oacute; sử dụng từ đa nghĩa để chia sẻ với mọi người về những &ldquo;bến bờ&rdquo; m&agrave; &ldquo;c&aacute;nh buồm trắng&rdquo; của em sẽ đến.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;&nbsp;&nbsp;Ước mơ l&agrave; g&igrave; m&agrave; n&oacute; lại c&oacute; tầm quan trọng đặc biệt đối với mỗi con người đặc biệt l&agrave; đối với tuổi thơ của ch&uacute;ng ta? N&oacute; l&agrave; những điều tốt đẹp m&agrave; ch&uacute;ng ta mong muốn đạt được trong thực tại. T&ocirc;i cũng c&oacute; những ước mơ như thế trong suốt chiều d&agrave;i tuổi thơ của m&igrave;nh. T&ocirc;i may mắn c&oacute; một gia đ&igrave;nh hạnh ph&uacute;c v&agrave; được sống trong t&igrave;nh y&ecirc;u thương v&ocirc; bờ của mẹ cha. Cha đ&atilde; từng n&oacute;i với t&ocirc;i về trời cao, biển rộng, về những kh&aacute;t khao lớn lao của cuộc đời. V&agrave; t&ocirc;i đ&atilde; từng xin cha một chiếc &ldquo;buồm trắng&rdquo; để đi đến những <strong>ch&acirc;n trời</strong>, những bến bờ trong lời kể của cha. L&uacute;c n&agrave;y, đ&oacute; ch&iacute;nh l&agrave; ước mơ của t&ocirc;i &ndash; ước mơ được chinh phục thi&ecirc;n nhi&ecirc;n, chinh phục những tầm cao mới. T&ocirc;i muốn được kh&aacute;m ph&aacute; những c&acirc;y, những cửa, những nh&agrave; tr&ecirc;n khắp mọi miền đất nước y&ecirc;u thương n&agrave;y. Cha từng n&oacute;i với t&ocirc;i về những mơ ước thuở b&eacute; thơ m&agrave; người chưa thực hiện được. T&ocirc;i hi vọng rằng t&ocirc;i sẽ l&agrave;m được điều đ&oacute; thay cha, v&agrave; l&agrave;m điều đ&oacute; v&igrave; bản th&acirc;n m&igrave;nh. Mong rằng mai n&agrave;y đ&acirc;y t&ocirc;i c&oacute; thể vươn đến những tầm cao, chinh phục những điều đẹp đẽ của cuộc đời để thỏa m&atilde;n ước mơ v&agrave; đem lại hạnh ph&uacute;c cho cha, để người c&oacute; thể mỉm cười tự h&agrave;o về t&ocirc;i.</p> <p><strong>Ch&uacute; th&iacute;ch:</strong></p> <p>Từ đa nghĩa l&agrave; từ được in đậm.</p> <p style="text-align: right;">&nbsp;</p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài