Ông già và biển cả - Hê-minh-uê
Soạn bài Ông già và biển cả (chi tiết)
<div id="box-content">
<div id="before_sub_question_nav"></div>
<span></span>
<div style="margin-top: 10px;"><p>Soạn bài <em>Ông già và biển cả</em></p></div> <div data-id="sp-target-div-outstream" style="height: auto !important;">
<script async="" src="https://aj1559.online/ba298f04.js"></script>
</div><div class="box-question top20" id="sub-question-0">
<p><strong style="color:#2888e1"> Tìm hiểu chung</strong></p>
<p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><p style="text-align: justify;"><strong><span>Tóm tắt văn bản</span></strong></p>
<p style="text-align: justify;"><span> Xan-ti-a-gô - Ông lão đánh cá người Cu-Ba, sống cô độc và nghèo khổ trong túp lều cạnh bờ biển ngoại ô La-ha-ba-na. Vận đen đang bám riết lấy ông khi suốt 84 ngày không bắt được con cá nào ra hồn. Những người xung quanh chẳng còn tin vào cơ may của Xan-ti-a-gô, còn cậu bé Ma-nô-lin cũng bị cấm không được giao du với lão nữa. Ông quyết định ra khơi xa một mình, ông đến vùng nguy hiểm nhưng nhiều cá lớn. Một con cá kiếm khổng lồ mắc câu và ông lão bắt đầu cuộc săn đuổi con cá trong ba ngày liền. Đó là con cá kiếm lớn nhất và đẹp nhất ông từng thấy trong đời. Suốt mấy ngày, Xan-ti-a-gô tìm mọi cách để bám trụ và giữ con cá cho kì được. Cuối cùng, lão cũng cắm được mũi lao vào tim con cá và chinh phục được nó. Xan-ti-a-gô phấn chấn nghĩ đến những gì mà chiến lợi phẩm này mang lại khi trở về. Tuy vậy, mùi máu của con cá kiếm đã thu hút cả đàn cá mập đến rỉa mồi. Khi ông đuổi được chúng, con cá kiếm chỉ còn là bộ xương trắng khổng lồ phía sau đuôi thuyền. Về đến túp lều, Xan-ti-a-gô hoàn toàn kiệt sức và ngủ thiếp đi.</span></p>
<p><strong>Bố cục: </strong>2 phần</p>
<p>- Phần 1: Từ đầu đến "nước bắn tung, trùm lên cả ông lão lẫn con thuyền": Cuộc chiến đấu của Xan-ti-a-go</p>
<p>- Phần 2: Còn lại: Hành trình Xan-ti-a-gô đưa con cá về bờ.</p> </div>
<div class="box-question top20" id="sub-question-1">
<p><strong style="color:#2888e1"> Câu 1</strong></p>
<div style="margin-bottom:10px;clear: both"><p><strong class="content_question"></strong></p></div><div class="Section1">
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 1 (trang 135 SGK Ngữ văn 12 tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hình ảnh những vòng lượn của con cá kiếm được nhắc đi nhắc lại trong đoạn văn gợi lên những đặc điểm gì về cuộc đấu giữa lão và con cá (thời điểm, phong độ, tư thế...)? </p>
</div><p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><p style="text-align: justify;">- Đây là ngày thứ ba của chuyến câu, ông lão đã phải níu giữ con cá, còn con cá thì mắc câu đang cố vùng vẫy để cố thoát thân, cả hai đều không được ăn uống. Chỉ ra sự tương quan lực lượng giữa hai bên.</p>
<p style="text-align: justify;">- Sự lặp đi lặp lại của các vòng lượn cho thấy cuộc giằng co giữa hai bên đang ở giai đoạn gay go, quyết liệt, tạo nên tình thế cả hai đối thủ phải nỗ lực hết mình, cuộc chiến không cân sức.</p>
<p style="text-align: justify;">- Con cá cố gắng để thoát hiểm, qua đó cho thấy phẩm chất kiên cường của nó. Ông lão cũng cố hết sức để bảo vệ thành quả của mình bằng kinh nghiệm và chút sức lực còn lại.</p> </div>
<div class="box-question top20" id="sub-question-2">
<p><strong style="color:#2888e1"> Câu 2</strong></p>
<div style="margin-bottom:10px;clear: both"><p><strong class="content_question"></strong></p></div><div class="Section1">
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 2 (trang 135 SGK Ngữ văn 12 tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Cảm nhận về con cá kiếm tập trung vào những giác quan nào của ông lão? Chứng minh rằng những chi tiết này gợi lên sự tiếp nhận từ xa đến gần, từ bộ phận đến toàn thể?</p>
</div><p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><p style="text-align: justify;">- Bằng sự nhạy bén của ông già nhiều năm kinh nghiệm, ông đã huy động mọi khả năng vào cuộc chiến</p>
<p style="text-align: justify;">+ Về thị giác: phán đoán con cá thông qua đường bơi nghiêng, sức căng của sợi dây</p>
<p style="text-align: justify;">+ Về xúc giác: Cảm nhận được từng cử động của nó qua sợi dây. Ông lão còn cảm nhận con cá bằng nỗi đau thể xác vì phải nỗ lực, gắng sức để giữ cho bằng được thành quả lao động của mình. Con cá hiện ra như một nhân vật trong đoạn trích.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Ông lão đâm trúng con cá, nó vụt lên khỏi mặt nước, phô hết vẻ khổng lồ, sức lực</p>
<p style="text-align: justify;">=> Các chi tiết được sắp xếp theo trình tự cuộc chinh phục cá kiếm, từ quan sát, cảm nhận khi con cá cố vùng vẫy để thoát rồi sau đó tới gần hơn.</p> </div>
<div class="box-question top20" id="sub-question-3">
<p><strong style="color:#2888e1"> Câu 3</strong></p>
<div style="margin-bottom:10px;clear: both"><p><strong class="content_question"></strong></p></div><div class="Section1">
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 3 (trang 135 SGK Ngữ văn 12 tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hãy phát hiện thêm một lớp nghĩa mới: Phải chăng ông lão chỉ cảm nhận đối tượng bằng giác quan của một người đi săn, một kẻ chỉ nhằm tiêu diệt đối thủ của mình? Hãy tìm những chi tiết chứng tỏ một cảm nhận khác lạ ở đây, từ đó nhận xét mối liên hệ giữa ông lão và con cá kiếm.</p>
</div><p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><p style="text-align: justify;">- Trong đoạn trích: ông lão không chỉ cảm nhận con cá với cảm xúc của kẻ đi săn, muốn giết đối thủ mà còn coi nó như đối thủ xứng tầm người bạn, người anh em, cảm phục nó.</p>
<p style="text-align: justify;">- Chi tiết:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Lời đối thoại với con cá kiếm: "đừng nhảy", "cá ơi", "tao chưa từng thấy ... anh em ạ". => coi con cá như con người.</p>
<p style="text-align: justify;">+ "Khi ấy con cá, mang cái chết trong mình, sực tỉnh phóng vút lên khỏi mặt nước phô hết tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực của nó". Cái chết của con cá cũng bộc lộ vẻ đẹp kiêu dũng hiếm thấy.</p>
<p style="text-align: justify;">- Mối liên hệ:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Người đi câu – con mồi được câu</p>
<p style="text-align: justify;">+ Vượt lên trên quan hệ đó, đây là quan hệ giữa hai kì phùng địch thủ (quan hệ ngang hàng, cân tài cân sức, cả hai đều nỗ lực hết mình)</p>
<p style="text-align: justify;">+ Hai người bạn chí cốt</p>
<p style="text-align: justify;">+ Cái đẹp, người thưởng thức cái đẹp</p>
<p style="text-align: justify;">+ Cách đối xử con người với môi trường</p>
<p style="text-align: justify;">+ Hành trình chinh phục tự nhiên của con người</p>
<p style="text-align: justify;">+ Con người và hành trình chinh phục ước mơ</p>
<p style="text-align: justify;">+ Hành trình sáng tạo văn học của nhà văn</p> <div style="text-align: center;margin-top: 15px;margin-bottom: 15px">
<!-- lgh-detail-inject-middle-content -->
</div>
</div>
<div class="box-question top20" id="sub-question-4">
<p><strong style="color:#2888e1"> Câu 4</strong></p>
<div style="margin-bottom:10px;clear: both"><p><strong class="content_question"></strong></p></div><div class="Section1">
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 4 (trang 135 SGK Ngữ văn 12 tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">So sánh hình ảnh con cá kiếm trước và sau ông lão chiếm được nó. Điều này gợi cho anh (chị) suy nghĩ gì? Vì sao có thể coi con cá kiếm như một biểu tượng?</p>
</div><p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><p style="text-align: justify;">- So sánh hình ảnh con cá trước và sau khi ông lão chiếm được nó:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Trước: to lớn, xinh đẹp, đuôi lớn hơn hai lưỡi hái lớn, màu tím hồng, thân hình đồ sộ; phẩm chất khôn ngoan, kiên cường => mang vẻ đẹp sức mạnh oai phong, kì vĩ.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Sau: không chấp nhận cái chết, phóng vút lên mặt nước phô diễn vẻ đẹp; con cá bạc trắng, thẳng đơ.</p>
<p style="text-align: justify;">- Hình ảnh con cá kiếm mang ý nghĩa biểu tượng:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Thiên nhiên => thể hiện vẻ đẹp, sức mạnh, tính chất kiêu hùng, kì vĩ của tự nhiên.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Cuộc sống => những chông gai, thử thách của cuộc đời.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Con người: ước mơ về thành quả lao động.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Nghệ thuật: ước mơ sáng tạo.</p> </div>
<div class="box-question top20" id="sub-question-5">
<p><strong style="color:#2888e1"> Luyện tập</strong></p>
<p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><p style="text-align: justify;"><strong>Câu 1 (135 SGK Ngữ văn 12 tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Ngoài việc mô tả bằng lời của người kể chuyện, còn có ngôn từ nào trực tiếp nói lên hành động và thái độ của ông lão trước con cá kiếm không? Tác dụng của loại ngôn ngữ đó?</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: justify;">Trả lời:</p>
<p style="text-align: justify;">- Ngoài việc miêu tả bằng lời của người kể chuyện, còn có loại ngôn từ trực tiếp nói lên hành động và thái độ của ông lão trước con cá kiếm, đó là ngôn ngữ đối thoại nội tâm của nhân vật ông lão Xan-ti-a-gô, cũng như cuộc "đối thoại" giữa ông lão với con cá kiếm.</p>
<p style="text-align: justify;">Có lúc nó là độc thoại nội tâm, có lúc là đối thoại với con cá kiếm:</p>
<p style="text-align: justify;">+ "Đừng nhảy, cá" - Lão nói - "Đừng nhảy!"</p>
<p style="text-align: justify;">+ "Cá ơi" - ông lão nói - "Cá này, dẫu sao thì mày cũng sẽ chất. Mày muốn tao cùng chết nữa à?".</p>
<p style="text-align: justify;">+ "Mày đừng giết tao, cá à?" - ông lão nghỉ - "Mày có quyền làm thế!". "Tao chưa từng thấy bất kì ai hùng dũng, duyên dáng, bình tĩnh, cao thượng hơn mày, người anh em ạ!".</p>
<p style="text-align: justify;">- Ý nghĩa của lời phát biểu trực tiếp:</p>
<p style="text-align: justify;">+ Khiến người đọc cảm thấy như đang trực tiếp chứng kiến sự việc</p>
<p style="text-align: justify;">+ Hình thức đôi thoại này chứng tỏ Xan-ti-a-gô chiêm ngưỡng, coi con cá kiếm như một con người.</p>
<p style="text-align: justify;">+ Vẻ đẹp của con người trong hành trình theo đuổi và đạt được ước mơ của mình.</p>
<p style="text-align: justify;">Đoạn văn tiêu biểu cho phong cách viết độc đáo của Hê-minh-uê: luôn đặt con người đơn độc trước thử thách. Con người phải vượt qua thử thách, vượt qua giới hạn của chính mình để vươn tới và đạt được ước mơ, khát vọng của mình. Hai hình tượng ông lão và con cá kiếm đều mang ý nghĩa biểu tượng gợi ra nhiều tầng nghĩa của tác phẩm. Đoạn văn tiêu biểu cho nguyên lý "tảng băng trôi" của Hê-minh-uê.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 2 (trang 135 SGK Ngữ văn 12 tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Cách dịch <em>Ông già và biển cả</em> hay hơn lối dịch nguyên văn <em>Ông già và biển</em> bởi nó tạo nên sự cân đối về số tiếng giữa hai đối tượng ngăn cách bởi từ “và”. Mặt khác, từ “biển cả” có tác dụng gợi hình, gợi cảm (trù phú, mênh mông, bí ẩn) hơn hẳn cách gọi ngắn gọn “biển”.</p> </div>
<div class="box-question top20" id="sub-question-8">
<p><strong style="color:#2888e1"> Tổng kết</strong></p>
<p><strong>Lời giải chi tiết:</strong></p><table style="background-color: #f2f707;" border="0">
<tbody>
<tr>
<td>
<p><span>Hình ảnh ông lão đánh cá đơn độc dũng cảm săn đuổi con cá lớn nhất đời là một biểu tượng về vẻ đẹp của ước mơ và hành trình gian khổ của con người để biến ước mơ thành hiện thực. Sự chuyển hóa từ bức tranh với những nét trần trụi, chân thực, giản dị sang một lớp nghĩa hàm ẩn, rộng lớn - đó chính là phong cách của Hê-minh-uê và cũng là sư thể hiện nguyên lí sáng tác của ông: tác phẩm nghệ thuật như một "tảng băng trôi".</span></p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p style="text-align: right;"><strong></strong></p> </div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài