Vĩnh biệt cửu trùng đài - Nguyễn Huy Tưởng
Soạn bài Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài (chi tiết)
<div id="box-content"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p><strong style="text-align: justify;">C&acirc;u 1 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> </div> <div id="sub-question-1" class="box-question top20"> <div class="single_post"> <div class="post-single-content box mark-links"> <p style="text-align: justify;">C&aacute;c m&acirc;u thuẫn cơ bản của kịch Vũ Như T&ocirc; được thể hiện cụ thể như thế n&agrave;o trong hồi V?</p> </div> </div> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">M&acirc;u thuẫn thứ nhất: giữa phe nổi loạn với phe L&ecirc; Tương Dực:</p> <p style="text-align: justify;">+ Phe nổi loạn: d&acirc;n ch&uacute;ng, thợ x&acirc;y Cửu Tr&ugrave;ng Đ&agrave;i</p> <p style="text-align: justify;">+ Phe đối lập trong triều đứng đầu l&agrave; Trịnh Duy Sản</p> <p style="text-align: justify;">+ Đỉnh điểm m&acirc;u thuẫn trong hồi V được giải quyết.</p> <p style="text-align: justify;">+ Trịnh Duy Sản, Ng&ocirc; Hạch giết chết L&ecirc; Tương Dực, Vũ Như T&ocirc;, Đan Thiềm v&agrave; ph&aacute; bỏ Cửu tr&ugrave;ng đ&agrave;i</p> <p style="text-align: justify;">- M&acirc;u thuẫn thứ hai: m&acirc;u thuẫn quan niệm nghệ thuật cao si&ecirc;u, thuần t&uacute;y mu&ocirc;n đời v&agrave; lợi &iacute;ch trực tiếp, thiết thực của nh&acirc;n d&acirc;n</p> <p style="text-align: justify;">+ M&acirc;u thuẫn n&agrave;y c&oacute; nguồn gốc từ nguy&ecirc;n nh&acirc;n s&acirc;u xa: người chiến sĩ thi&ecirc;n t&agrave;i c&oacute; kh&aacute;t vọng, ho&agrave;i b&atilde;o muốn mang c&aacute;i đẹp đến cho đời, l&agrave;m d&acirc;n tộc tự h&agrave;o v&igrave; trong một x&atilde; hội thối n&aacute;t, người d&acirc;n đ&oacute;i khổ triền mi&ecirc;n trong lầm than</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;+ Ho&agrave;n cảnh đất nước kh&ocirc;ng tạo điều kiện cho Vũ Như T&ocirc; thực hiện điều đ&oacute;</p> <p style="text-align: justify;">+ Vũ Như T&ocirc; nghe theo lời khuy&ecirc;n của Đan Thiềm mượn uy quyền, tiền bạc của h&ocirc;n quan L&ecirc; Tương Dực để thực hiện kh&aacute;t vọng x&acirc;y dựng c&ocirc;ng tr&igrave;nh nguy nga</p> <p style="text-align: justify;">+ Niềm khao kh&aacute;t s&aacute;ng tạo, cống hiến lại đối nghịch với thực trạng lợi &iacute;ch v&agrave; mong muốn của nh&acirc;n d&acirc;n.</p> </div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 2 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Ph&acirc;n t&iacute;ch t&iacute;nh c&aacute;ch, diễn biến t&acirc;m trạng của Vũ Như T&ocirc; v&agrave; Đan Thiềm trong đoạn tr&iacute;ch.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời::</strong></p> <p style="text-align: justify;">* Vũ Như T&ocirc;</p> <p style="text-align: justify;">- Vũ Như T&ocirc; l&agrave; một người nghệ sĩ ch&acirc;n ch&iacute;nh, một người c&oacute; t&agrave;i v&agrave; c&oacute; t&acirc;m với nghệ thuật:</p> <p style="text-align: justify;">+ T&agrave;i năng được thể hiện qua lời nh&acirc;n vật kh&aacute;c nhận x&eacute;t về &ocirc;ng: ng&agrave;n năm chưa dễ c&oacute; một</p> <p style="text-align: justify;">+ Chỉ vẩy b&uacute;t chim hoa hiện l&ecirc;n mảnh lụa thần t&igrave;nh biến h&oacute;a như cảnh h&oacute;a c&ocirc;ng, sai khiến gạch đ&aacute; như vi&ecirc;n tướng cầm qu&acirc;n</p> <p style="text-align: justify;">+ C&oacute; thể dựng l&acirc;u đ&agrave;i cao cả, n&oacute;c vờn m&acirc;y&hellip;</p> <p style="text-align: justify;">-&nbsp;L&agrave; nghệ sĩ c&oacute; nh&acirc;n c&aacute;ch cao cả, ch&iacute; lớn, c&oacute; l&yacute; tưởng nghệ thuật</p> <p style="text-align: justify;">+ &Ocirc;ng nghe theo lời khuy&ecirc;n của Đan Thiềm, nhận x&acirc;y dựng Cửu Tr&ugrave;ng đ&agrave;i l&agrave; v&igrave; mục đ&iacute;ch nghệ thuật rất cao cả. &Ocirc;ng Vũ l&agrave; người nghệ sĩ chỉ quan t&acirc;m đến nghệ thuật. Trong hồi kịch n&agrave;y, khi binh l&iacute;nh nổi dậy, kết tội &ocirc;ng v&agrave; đ&ograve;i hủy diệt Cửu tr&ugrave;ng đ&agrave;i &ocirc;ng vẫn kh&ocirc;ng thể hiểu nổi tại sao lại như vậy. Vũ qu&aacute; ch&uacute; &yacute; đến nghệ thuật m&agrave; qu&ecirc;n đi quan hệ giữa nghệ thuật v&agrave; cuộc sống. &Ocirc;ng lu&ocirc;n ở trong t&acirc;m trạng mơ m&agrave;ng, ảo vọng. &Ocirc;ng kh&ocirc;ng thể hiểu v&agrave; kh&ocirc;ng tin t&acirc;m huyết của m&igrave;nh đối với đất nước lại bị coi thường.</p> <p style="text-align: justify;">=&gt;&nbsp;Nghệ sĩ vỡ mộng trước thực tế đau x&oacute;t của đất nước, nh&acirc;n d&acirc;n m&agrave; lau nay đ&atilde; kh&ocirc;ng nh&igrave;n thấy do &ocirc;ng chỉ chạy theo c&aacute;i l&yacute; tưởng của nghệ thuật cao si&ecirc;u, thuần t&uacute;y của mu&ocirc;n đời.</p> <p style="text-align: justify;">* Đan Thiềm</p> <p style="text-align: justify;">- Đan Thiềm l&agrave; một người c&oacute; t&acirc;m, biết trọng người t&agrave;i, t&ocirc;n trọng nghệ thuật. B&agrave; k&iacute;nh trọng t&agrave;i năng của Vũ Như T&ocirc;, b&agrave; hiểu c&ocirc;ng việc s&aacute;ng tạo nghệ thuật của Vũ. Nhưng ch&iacute;nh Đan Thiềm đ&atilde; sai lầm v&agrave; cuối c&ugrave;ng b&agrave; cũng nhận ra sai lầm của m&igrave;nh khi khuy&ecirc;n Vũ Như T&ocirc; nhận lời x&acirc;y dựng Cửu tr&ugrave;ng đ&agrave;i.</p> <p style="text-align: justify;">- Trước khi chết b&agrave; đ&atilde; nhận ra sự thất bại của giấc mộng lớn m&agrave; b&agrave; v&agrave; Vũ Như T&ocirc; mong mỏi thực hiện. Nh&igrave;n cảnh Cửu tr&ugrave;ng đ&agrave;i bị đốt, Vũ Như T&ocirc; bị giết, b&agrave; đ&atilde; đau đớn cất l&ecirc;n &ldquo;Đ&agrave;i lớn tan t&agrave;nh. &Ocirc;ng Cả ơi! Xin c&ugrave;ng &ocirc;ng vĩnh biệt!&rdquo;.</p> <p style="text-align: justify;">=&gt; Đan Thiềm v&agrave; Vũ Như T&ocirc; l&agrave; hai kẻ tri &acirc;m, tri kỷ, c&ugrave;ng c&oacute; một mục đ&iacute;ch nghệ thuật tốt đẹp nhưng cuối c&ugrave;ng đều thất bại. V&agrave; cả Cửu Tr&ugrave;ng đ&agrave;i, t&acirc;m huyết của hai người cũng bị ph&aacute; huỷ. Hai người đ&aacute;ng thương, đ&aacute;ng trọng hơn l&agrave; đ&aacute;ng tr&aacute;ch. Nh&agrave; văn đ&atilde; bộc lộ sự cảm th&ocirc;ng v&agrave; tr&acirc;n trọng của &ocirc;ng đối với hai con người tri &acirc;m tri kỷ v&agrave; bất hạnh n&agrave;y.</p> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 3 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;">M&acirc;u thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật cao si&ecirc;u, thuần t&uacute;y của mu&ocirc;n đời v&agrave; lợi &iacute;ch thiết th&acirc;n của nh&acirc;n d&acirc;n chưa được t&aacute;c giả giải quyết dứt kho&aacute;t. Điều đ&oacute; được thể hiện như thế n&agrave;o ở hồi cuối c&ugrave;ng của vở kịch? Theo anh (chị) n&ecirc;n giải quyết m&acirc;u thuẫn ấy như thế n&agrave;o?</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- M&acirc;u thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật thuần t&uacute;y v&agrave; lợi &iacute;ch thiết thực của nh&acirc;n d&acirc;n l&agrave; m&acirc;u thuẫn kh&ocirc;ng dễ giải quyết. V&igrave; thế, việc Nguyễn Huy Tưởng chưa giải quyết triệt để được m&acirc;u thuẫn n&agrave;y l&agrave; điều dễ hiểu.</p> <p style="text-align: justify;">+ Giải quyết m&acirc;u thuẫn thứ nhất:&nbsp;L&ecirc; Tương Dực bị giết, Nguyễn Vũ &ndash; tự s&aacute;t, đ&aacute;m cung nữ kẻ nổi loạn nhục mạ, bắt bớ</p> <p style="text-align: justify;">+ Giải quyết m&acirc;u thuẫn thứ hai: Nh&agrave; văn để cho Vũ Như T&ocirc; bị giết m&agrave; kh&ocirc;ng hiểu tại sao. Đan Thiềm, Vũ Như T&ocirc; c&ugrave;ng Cửu tr&ugrave;ng đ&agrave;i bị hủy diệt đ&atilde; đặt ra một vấn đề lớn, vấn đề quan hệ giữa nghệ thuật v&agrave; cuộc sống.</p> <p style="text-align: justify;">=&gt; Với đoạn tr&iacute;ch n&agrave;y, Nguyễn Huy Tưởng đ&atilde; giải quyết được phần n&agrave;o mối quan hệ giữa nghệ thuật v&agrave; cuộc sống. Nghệ thuật đ&iacute;ch thực phải thống nhất với quyền lợi của con người. Nghệ thuật ch&acirc;n ch&iacute;nh l&agrave; nghệ thuật v&igrave; con người. Người nghệ sĩ khi l&agrave;m nghệ thuật phải ch&uacute; &yacute; đến điều đ&oacute;.</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 4 (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Đặc sắc nghệ thuật của kịch Vũ Như T&ocirc; được thể hiện qua đoạn tr&iacute;ch?</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- M&acirc;u thuẫn kịch tập trung dẫn đến cao tr&agrave;o, ph&aacute;t triển th&agrave;nh đỉnh điểm với những h&agrave;nh động kịch dồn dập đầy kịch t&iacute;nh.</p> <p style="text-align: justify;">-&nbsp;Ng&ocirc;n ngữ kịch đi&ecirc;u luyện, c&oacute; t&iacute;nh tổng hợp cao.</p> <p style="text-align: justify;">- X&acirc;y dựng nh&acirc;n vật kịch đặc sắc, khắc họa r&otilde; t&iacute;nh c&aacute;ch, mi&ecirc;u tả đ&uacute;ng t&acirc;m trạng qua ng&ocirc;n ngữ v&agrave; h&agrave;nh động.</p> <p style="text-align: justify;">- Lớp kịch trong hồi V được chuyển một c&aacute;ch linh hoạt, tự nhi&ecirc;n, logic, liền mạch tạo n&ecirc;n sự hấp dẫn v&agrave; l&ocirc;i cuốn người đọc.</p> <div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></div> </div> <p>&nbsp;</p> <div id="sub-question-5" class="box-question top20"> <h3 style="text-align: justify;">Luyện tập</h3> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u hỏi (trang 193 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">Trong lời đề tựa kịch Vũ Như T&ocirc;, Nguyễn Huy Tưởng viết:</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">"Than &ocirc;i! Như T&ocirc; phải hay những người giết Như T&ocirc; phải? Ta chắng biết. Cầm b&uacute;t chẳng qua c&ugrave;ng một bệnh với Đan Thiềm".</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Đ&acirc;y l&agrave; phần cuối của lời đề tựa vở kịch Vũ Như T&ocirc; do ch&iacute;nh Nguyễn Huy Tưởng viết ng&agrave;y 6 th&aacute;ng 2 năm 1942, sau khoảng một năm viết xong t&aacute;c phẩm.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Tựa l&agrave; phần nằm ngo&agrave;i văn bản của một t&aacute;c phẩm, được viết ở đầu s&aacute;ch hoặc sau ti&ecirc;u để của mỗi chương trong cuốn s&aacute;ch nhằm hướng người đọc v&agrave;o &yacute; đổ nghệ thuật của t&aacute;c gi&aacute; hoặc tư tưởng của t&aacute;c phẩm.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Qua lời để tựa tr&ecirc;n, Nguyễn Huy Tưởng đ&atilde; ch&acirc;n th&agrave;nh bộc lộ những băn khoăn của m&igrave;nh: Lẽ phải thuộc về Vũ Như T&ocirc; hay những kẻ giết Vũ Như T&ocirc;? V&agrave; &ocirc;ng th&uacute; nhận "Ta chẳng biết", tức l&agrave; kh&ocirc;ng thể đưa ra một lời giải đ&aacute;p thoả đ&aacute;ng. Qua vở kịch, c&oacute; thế thấy ch&acirc;n l&yacute; kh&ocirc;ng ho&agrave;n to&agrave;n thuộc về ph&iacute;a n&agrave;o: Việc mất Cửu Tr&ugrave;ng Đ&agrave;i vừa n&ecirc;n mừng, vừa n&ecirc;n tiếc. Đồng thời, nh&agrave; văn khẳng định: "Cầm b&uacute;t chẳng qua c&ugrave;ng một bệnh với Đan Thiềm", tức l&agrave; v&igrave; cảm phục "t&agrave;i trời", v&igrave; nhạy cảm với bi kịch của những t&agrave;i năng si&ecirc;u việt m&agrave; th&ocirc;i.</p> </div> <div id="sub-question-6" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <h3 style="text-align: justify;">T&oacute;m tắt</h3> <p style="text-align: justify;">Vở kịch gồm năm hồi, viết về một sự kiện xảy ra ở Thăng Long khoảng năm 1516 &ndash; 1517.</p> <p style="text-align: justify;">Nh&acirc;n vật ch&iacute;nh của vở kịch l&agrave; Vũ Như T&ocirc;, l&agrave; một nh&agrave; kiến tr&uacute;c t&agrave;i giỏi, một nghệ sĩ c&oacute; ch&iacute; lớn, t&iacute;nh t&igrave;nh cương trực, trọng nghĩa kinh t&agrave;i. L&ecirc; Tương Dực, một h&ocirc;n qu&acirc;n bạo ch&uacute;a, sai Vũ Như T&ocirc; x&acirc;y dựng Cửu Tr&ugrave;ng đ&agrave;i để l&agrave;m nơi ăn chơi với đ&aacute;m cung nữ. Vũ đ&atilde; từ chối d&ugrave; bị đe doạ kết tội tử h&igrave;nh. Song Đan Thiềm, một cung nữ t&agrave;i sắc nhưng đ&atilde; bị ruồng bỏ, đ&atilde; khuy&ecirc;n Vũ n&ecirc;n nhận lời x&acirc;y dựng Cửu Tr&agrave;ng đ&agrave;i v&igrave; đ&acirc;y l&agrave; cơ hội để Vũ đem t&agrave;i ra phục vụ đất nước, &ldquo;&Ocirc;ng cứ x&acirc;y lấy một to&agrave; đ&agrave;i cao cả. Vua Hồng Thuận v&agrave; lũ cung nữ kia rồi mất đi, nhưng sự nghiệp của &ocirc;ng c&ograve;n lại về mu&ocirc;n đời. D&acirc;n ta ngh&igrave;n thu được h&atilde;nh diện&hellip;&rdquo;. Vũ đ&atilde; nhận lời v&agrave; dồn hết sức x&acirc;y Cửu Tr&ugrave;ng đ&agrave;i. Nhưng Cửu Tr&ugrave;ng đ&agrave;i đ&atilde; l&agrave;m cho d&acirc;n ch&uacute;ng th&ecirc;m cực khổ. Họ đ&atilde; nổi dậy. Vũ Như T&ocirc; bị giết, Cửu tr&ugrave;ng đ&agrave;i bị thi&ecirc;u trụi.</p> </div> <div id="sub-question-7" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <h3 style="text-align: justify;">Bố cục</h3> <p style="text-align: justify;">- Phần 1&nbsp;(từ lớp I đến lớp VI): Cuộc tr&ograve; chuyện giữa Vũ Như T&ocirc; với Đan Thiềm, cung nữ v&agrave; nội gi&aacute;m, Vũ Như T&ocirc; b&agrave;ng ho&agrave;ng nhận ra bi kịch đang cận kề.</p> <p style="text-align: justify;">- Phần 2 (từ lớp VII đến lớp IX): Qu&acirc;n phản loạn đốt Cửu Tr&ugrave;ng Đ&agrave;i v&agrave; kết &aacute;n Vũ Như T&ocirc;.</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p> <h3 style="text-align: justify;">Nội dung</h3> <p style="text-align: justify;">- Những xung đột, t&iacute;nh c&aacute;ch, diễn biến t&acirc;m trạng v&agrave; bi kịch của Vũ Như T&ocirc; v&agrave; Đan Thiềm trong đoạn tr&iacute;ch.</p> <p style="text-align: justify;">- Qua tấn bi kịch của Vũ Như T&ocirc;, t&aacute;c giả đ&atilde; đặt ra vấn đề s&acirc;u sắc, c&oacute; &yacute; nghĩa mu&ocirc;n thủa về mối quan hệ giữa nghệ thuật với cuộc sống, giữa l&yacute; tưởng nghệ thuật thuần t&uacute;y cao si&ecirc;u mu&ocirc;n đời với lợi &iacute;ch thiết th&acirc;n v&agrave; trực tiếp của nh&acirc;n d&acirc;n.</p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài