Vào phủ chúa Trịnh - Lê Hữu Trác
Soạn bài Vào phủ chúa Trịnh (chi tiết)
<div id="box-content"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p><strong>Nội dung ch&iacute;nh:</strong></p> </div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>T&aacute;c giả L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c đ&atilde; vẽ lại bức tranh sinh động về cuộc sống xa hoa, quyền qu&yacute; của ch&uacute;a Trịnh, đồng thời bộc lộ th&aacute;u độ coi thường danh lợi.</p> <p><strong>Bố cục: 4 phần</strong></p> </div> <p>+ Phần 1: Quang cảnh b&ecirc;n ngo&agrave;i phủ ch&uacute;a.</p> <p>+ Phần 2:&nbsp;Những điều mắt thấy tai nghe khi v&agrave;o phủ ch&uacute;a</p> <p>+ Phần 3: Quang cảnh khi đi s&acirc;u v&agrave;o nội cung v&agrave; kh&aacute;m bệnh cho thế tử</p> <p>+ Phần 4: T&aacute;c giả nhận định v&agrave; đề ra phương &aacute;n chữa bệnh</p> <p><strong>T&oacute;m tắt:</strong></p> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <p style="text-align: justify;">&nbsp; &nbsp;&nbsp;"V&agrave;o phủ ch&uacute;a Trịnh" l&agrave; t&aacute;c phẩm ghi lại cảm nhận của L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c trước hiện thực về cảnh vật, con người từ khi triệu v&agrave;o kinh chữa bệnh cho thế tử Trịnh C&aacute;n. Bức tranh hiện thực nơi phủ ch&uacute;a hiện qua con mắt của L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c rất xa hoa, tr&aacute;ng lệ nhưng t&ugrave; t&uacute;ng v&agrave; ngột ngạt. Để đi đến nơi ở của thế tử &ocirc;ng phải đi qua nhiều lần cửa, xung quanh được mi&ecirc;u tả l&agrave; c&acirc;y cối um t&ugrave;m, h&agrave;nh lang quanh co, những căn ph&ograve;ng cao rộng, c&oacute; nhiều đồ thếp v&agrave;ng, m&agrave;n gấm v&agrave; nhiều thứ qu&yacute; gi&aacute; kh&aacute;c. Nhiệm vụ của &ocirc;ng l&agrave; bắt mạch, t&igrave;m bệnh cho thế tử. &Ocirc;ng đưa ra chẩn đo&aacute;n bệnh cho Trịnh C&aacute;n l&agrave; do chốn m&agrave;n che trướng phủ, ăn qu&aacute; no, mặc qu&aacute; ấm n&ecirc;n tạng phủ yếu, tinh kh&iacute; kh&ocirc; hết, da mặt kh&ocirc;, rốn lồi to, g&acirc;n xanh v&agrave; tay ch&acirc;n gầy g&ograve;. L&agrave; một người thầy lương y c&oacute; đạo đức, c&oacute; t&acirc;m với nghề, kh&ocirc;ng m&agrave;ng danh lợi n&ecirc;n sau khi k&ecirc; đ&uacute;ng đơn thuốc, L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c đ&atilde; từ gi&atilde; về qu&ecirc; chờ th&aacute;nh chỉ.</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 1 ( trang 9 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Quang cảnh trong phủ ch&uacute;a được mi&ecirc;u tả như thế n&agrave;o? Cung c&aacute;ch sinh hoạt trong phủ ch&uacute;a ra sao? Những quan s&aacute;t, ghi nhận n&agrave;y n&oacute;i l&ecirc;n c&aacute;ch nh&igrave;n, th&aacute;i độ của L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c đối với cuộc sống nơi phủ ch&uacute;a như thế n&agrave;o?</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;"><em>a. Quang cảnh trong phủ ch&uacute;a:</em></p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- &Acirc;m thầm quan s&aacute;t, người thầy thuốc ph&aacute;t hiện ra rằng: V&agrave;o phủ ch&uacute;a phải qua rất nhiều lần cửa, với "những d&atilde;y h&agrave;nh lang quanh co nối nhau li&ecirc;n tiếp". Ở mỗi cửa đều c&oacute; vệ sĩ canh g&aacute;c, "ai muốn ra v&agrave;o phải c&oacute; thẻ", trong khu&ocirc;n vi&ecirc;n phủ ch&uacute;a c&oacute; điếm "Hậu m&atilde; qu&acirc;n t&uacute;c trực" để ch&uacute;a sai ph&aacute;i đi truyền b&aacute; mệnh lệnh ra b&ecirc;n ngo&agrave;i. Vườn hoa trong phủ ch&uacute;a "c&acirc;y cối um t&ugrave;m, chim k&ecirc;u r&iacute;u r&iacute;t, danh hoa đua thắm, gi&oacute; đưa thoang thoảng m&ugrave;i hương".</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- B&ecirc;n trong phủ b&agrave;y biện to&agrave;n những đồ sang trọng như: kiệu son, v&otilde;ng điều, đồ nghi trượng sơn son thếp v&agrave;ng rồi những đồ d&ugrave;ng tiếp kh&aacute;ch ăn uống to&agrave;n l&agrave; "m&acirc;m v&agrave;ng, ch&eacute;n bạc". Trong nội cung thế tử cũng vậy: Ph&ograve;ng thắp nến, c&oacute; sập thếp v&agrave;ng, ghế rồng sơn son thếp v&agrave;ng, tr&ecirc;n ghế b&agrave;y nệm gấm, m&agrave;n che ngang s&acirc;n, "xung quanh lấp l&aacute;nh, hương hoa ng&agrave;o ngạt".</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">&nbsp; &nbsp;C&oacute; thể n&oacute;i, ch&iacute;nh những g&igrave; đang hiển hiện ra trước mắt người đọc đ&atilde; tự n&oacute;i l&ecirc;n tất cả c&aacute;i quyền uy tối thượng đang nằm trong tay nh&agrave; ch&uacute;a cũng như nếp hướng thụ cực kỳ xa xỉ của Trịnh S&acirc;m v&agrave; gia đ&igrave;nh ch&uacute;a.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;"><em>b. Cung c&aacute;ch sinh hoạt đầy kiểu c&aacute;ch:</em></p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Đầu ti&ecirc;n, khi t&aacute;c giả l&ecirc;n c&aacute;ng v&agrave;o phủ theo lệnh của ch&uacute;a th&igrave; c&oacute; "t&ecirc;n đầy tớ chạy đ&agrave;ng trước h&eacute;t đường". "C&aacute;ng chạy như ngựa lồng" khiến người trong c&aacute;ng "bị xốc một mẻ, khổ kh&ocirc;ng n&oacute;i hết". Trong phủ ch&uacute;a, "người giữ cửa truyền b&aacute;o rộn r&agrave;ng, người c&oacute; việc quan qua lại như mắc cửi".</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Trong cuộc tiếp kiến vị Đ&ocirc;ng cung thế tử, tất cả những lời lẽ nhắc đến ch&uacute;a v&agrave; th&aacute;i tử đều phải hết sức cung k&iacute;nh, lễ độ ("Th&aacute;nh thượng đang ngự ở đấy", "chưa thể yết kiến", "hầu mạch Đ&ocirc;ng cung thế tử", "hầu tr&agrave;" (cho thế tử uống thuốc), "ph&ograve;ng tr&agrave;" (nơi thế tử uống thuốc),...).</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Trong cuộc tiếp kiến ấy, t&aacute;c giả cũng kh&ocirc;ng được thấy mặt ch&uacute;a. Tất cả những mệnh lệnh của ch&uacute;a đểu được ph&aacute;n bảo qua quan Ch&aacute;nh đường hoặc người truyền mệnh. Thầy thuốc xem bệnh xong cũng kh&ocirc;ng được ph&eacute;p trao đổi với ch&uacute;a m&agrave; phải viết tờ khải để quan Ch&aacute;nh đường d&acirc;ng l&ecirc;n ch&uacute;a. Nội cung trang nghi&ecirc;m đến nỗi vị thầy thuốc cũng phải "n&iacute;n thở" khi đứng chờ ở xa v&agrave; "kh&uacute;m n&uacute;m" khi đến trước sập để xem mạch cho thế tử.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Thế tử ốm v&agrave; l&uacute;c n&agrave;o cũng c&oacute; đến bảy, t&aacute;m thầy thuốc phục dịch. L&uacute;c n&agrave;o cũng c&oacute; "mấy người đứng hầu hai b&ecirc;n". Thế tử tuy mới chỉ được năm, s&aacute;u tuổi nhưng khi v&agrave;o xem mạch lẫn khi ra, người thầy thuốc đểu phải c&uacute;i lạy cung k&iacute;nh, lễ ph&eacute;p. Trước khi cho thầy thuốc xem th&acirc;n h&igrave;nh, một vi&ecirc;n quan nội thần phải đến xin ph&eacute;p được cởi &aacute;o cho thế tử.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;"><em>c. C&aacute;ch nh&igrave;n của t&aacute;c giả:</em></p> <p style="text-align: justify;">&ndash; T&aacute;c giả kh&ocirc;ng bộc lộ trực tiếp th&aacute;i độ nhưng qua việc chọn chi tiết để kể v&agrave; tả, đ&ocirc;i l&uacute;c xen v&agrave;o lời nhận x&eacute;t kh&aacute;ch quan, phần n&agrave;o thấy được th&aacute;i độ của &ocirc;ng:</p> <p style="text-align: justify;">+ &Ocirc;ng nhận x&eacute;t cảnh xa hoa, lộng lẫy tấp nập ở phủ ch&uacute;a "kh&aacute;c hẳn người thường" đến mức kh&ocirc;ng tưởng tượng nổi, "kh&aacute;c n&agrave;o ngư phủ đ&agrave;o nguy&ecirc;n thưa n&agrave;o".</p> <p style="text-align: justify;">+ Được mời ăn cơm: t&aacute;c giả nhận x&eacute;t "to&agrave;n của ngon vật lạ"</p> <p style="text-align: justify;">&rarr; T&aacute;c giả nhận x&eacute;t nơi phủ ch&uacute;a c&aacute;i g&igrave; cũng đẹp, c&aacute;i g&igrave; cũng sang nhưng th&aacute;i độ của t&aacute;c giả lại tỏ r&otilde; sự dửng dưng, kh&ocirc;ng đồng t&iacute;nh với cuộc sống qu&aacute; tiện nghi, qu&aacute; sang trọng, kh&aacute;c thường như vậy. Đ&oacute; l&agrave; cuộc sống ăn chơi, hưởng lạc xa xỉ nhưng lại chẳng c&oacute; tự do sinh kh&iacute;.</p> </div> <div id="sub-question-5" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 2 (trang 9 SGK Ngữ văn 11 t&acirc;p 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Ph&acirc;n t&iacute;ch những chi tiết trong đoạn tr&iacute;ch m&agrave; anh (chị) cho l&agrave; "đắt", c&oacute; t&aacute;c dụng l&agrave;m nổi bật gi&aacute; trị hiện thực của t&aacute;c phẩm.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- Đoạn tr&iacute;ch c&oacute; nhiều chi tiết nghệ thuật rất "đắt", thể hiện nổi bật nội dung hiện thực của t&aacute;c phẩm. Sự tinh tế v&agrave; sắc sảo của t&aacute;c giả đọng lại trong đoạn tr&iacute;ch l&agrave; ở những chi tiết tuy nhỏ nhưng rất g&acirc;y ấn tượng. V&iacute; như chi tiết đối lập: thế tử - mội đứa b&eacute; - ngồi chễm chệ tr&ecirc;n sập v&agrave;ng cho thầy thuốc - một cụ gi&agrave; - quỳ lạy. Để rồi "ng&agrave;i" cười v&agrave; ban một lời khen "rất trẻ con": "&Ocirc;ng n&agrave;y lạy kh&eacute;o!". Hoặc ở một chi tiết kh&aacute;c khi t&aacute;c giả đi v&agrave;o nơi ở của thế tử để xem mạch: "Đột nhi&ecirc;n thấy &ocirc;ng ta (quan Ch&aacute;nh đường) mở một chỗ trong m&agrave;n gấm rồi bước v&agrave;o. Ở trong tối om, kh&ocirc;ng thấy c&oacute; cửa ng&otilde; g&igrave; cả. Đi qua độ năm, s&aacute;u lần trướng gấm như vậy...".</p> <p style="text-align: justify;"><span lang="VI">- Truyện c&ograve;n c&oacute; nhiều chi tiết kh&aacute;c cũng sắc sảo như vậy: Chi tiết mi&ecirc;u tả nơi "Th&aacute;nh thượng đang ngự" ("c&oacute; mấy người cung nh&acirc;n đang đứng x&uacute;m x&iacute;t. Đ&egrave;n s&aacute;p chiếu s&aacute;ng l&agrave;m nổi m&agrave;u mặt phấn v&agrave; m&agrave;u &aacute;o đỏ. Xung quanh lấp l&aacute;nh, hương hoa ng&agrave;o ngạt"), rồi chi tiết mi&ecirc;u tả những dụng cụ d&ugrave;ng để ăn uống, những m&oacute;n ăn khi quan Ch&aacute;nh đường mời thầy thuốc d&ugrave;ng bữa s&aacute;ng,..</span></p> <p style="text-align: justify;"><span lang="VI">&rarr; Lời văn của t&aacute;c giả rất tự nhi&ecirc;n, kh&ocirc;ng hề c&oacute; ch&uacute;t cường điệu n&agrave;o. Cũng ch&iacute;nh v&igrave; thế m&agrave; việc hưởng lạc xa hoa của nh&agrave; ch&uacute;a tự n&oacute; phơi b&agrave;y ra trước mắt người đọc.</span></p> <div class="ms-editor-squiggler" style="color: initial; font: initial; font-feature-settings: initial; font-kerning: initial; font-optical-sizing: initial; font-variation-settings: initial; text-orientation: initial; text-rendering: initial; -webkit-font-smoothing: initial; -webkit-locale: initial; -webkit-text-orientation: initial; -webkit-writing-mode: initial; writing-mode: initial; zoom: initial; place-content: initial; place-items: initial; place-self: initial; alignment-baseline: initial; animation: initial; appearance: initial; aspect-ratio: initial; backdrop-filter: initial; backface-visibility: initial; background: initial; background-blend-mode: initial; baseline-shift: initial; block-size: initial; border-block: initial; border: initial; border-radius: initial; border-collapse: initial; border-inline: initial; inset: initial; box-shadow: initial; box-sizing: initial; break-after: initial; break-before: initial; break-inside: initial; buffered-rendering: initial; caption-side: initial; caret-color: initial; clear: initial; clip: initial; clip-path: initial; clip-rule: initial; color-interpolation: initial; color-interpolation-filters: initial; color-rendering: initial; color-scheme: initial; columns: initial; column-fill: initial; gap: initial; column-rule: initial; column-span: initial; contain: initial; contain-intrinsic-size: initial; content: initial; content-visibility: initial; counter-increment: initial; counter-reset: initial; counter-set: initial; cursor: initial; cx: initial; cy: initial; d: initial; display: block; dominant-baseline: initial; empty-cells: initial; fill: initial; fill-opacity: initial; fill-rule: initial; filter: initial; flex: initial; flex-flow: initial; float: initial; flood-color: initial; flood-opacity: initial; grid: initial; grid-area: initial; height: 0px; hyphens: initial; image-orientation: initial; image-rendering: initial; inline-size: initial; inset-block: initial; inset-inline: initial; isolation: initial; letter-spacing: initial; lighting-color: initial; line-break: initial; list-style: initial; margin-block: initial; margin: initial; margin-inline: initial; marker: initial; mask: initial; mask-type: initial; max-block-size: initial; max-height: initial; max-inline-size: initial; max-width: initial; min-block-size: initial; min-height: initial; min-inline-size: initial; min-width: initial; mix-blend-mode: initial; object-fit: initial; object-position: initial; offset: initial; opacity: initial; order: initial; origin-trial-test-property: initial; orphans: initial; outline: initial; outline-offset: initial; overflow-anchor: initial; overflow-wrap: initial; overflow: initial; overscroll-behavior-block: initial; overscroll-behavior-inline: initial; overscroll-behavior: initial; padding-block: initial; padding: initial; padding-inline: initial; page: initial; page-orientation: initial; paint-order: initial; perspective: initial; perspective-origin: initial; pointer-events: initial; position: initial; quotes: initial; r: initial; resize: initial; ruby-position: initial; rx: initial; ry: initial; scroll-behavior: initial; scroll-margin-block: initial; scroll-margin: initial; scroll-margin-inline: initial; scroll-padding-block: initial; scroll-padding: initial; scroll-padding-inline: initial; scroll-snap-align: initial; scroll-snap-stop: initial; scroll-snap-type: initial; shape-image-threshold: initial; shape-margin: initial; shape-outside: initial; shape-rendering: initial; size: initial; speak: initial; stop-color: initial; stop-opacity: initial; stroke: initial; stroke-dasharray: initial; stroke-dashoffset: initial; stroke-linecap: initial; stroke-linejoin: initial; stroke-miterlimit: initial; stroke-opacity: initial; stroke-width: initial; tab-size: initial; table-layout: initial; text-align: initial; text-align-last: initial; text-anchor: initial; text-combine-upright: initial; text-decoration: initial; text-decoration-skip-ink: initial; text-indent: initial; text-overflow: initial; text-shadow: initial; text-size-adjust: initial; text-transform: initial; text-underline-offset: initial; text-underline-position: initial; touch-action: initial; transform: initial; transform-box: initial; transform-origin: initial; transform-style: initial; transition: initial; user-select: initial; vector-effect: initial; vertical-align: initial; visibility: initial; -webkit-app-region: initial; border-spacing: initial; -webkit-border-image: initial; -webkit-box-align: initial; -webkit-box-decoration-break: initial; -webkit-box-direction: initial; -webkit-box-flex: initial; -webkit-box-ordinal-group: initial; -webkit-box-orient: initial; -webkit-box-pack: initial; -webkit-box-reflect: initial; -webkit-highlight: initial; -webkit-hyphenate-character: initial; -webkit-line-break: initial; -webkit-line-clamp: initial; -webkit-mask-box-image: initial; -webkit-mask: initial; -webkit-mask-composite: initial; -webkit-perspective-origin-x: initial; -webkit-perspective-origin-y: initial; -webkit-print-color-adjust: initial; -webkit-rtl-ordering: initial; -webkit-ruby-position: initial; -webkit-tap-highlight-color: initial; -webkit-text-combine: initial; -webkit-text-decorations-in-effect: initial; -webkit-text-emphasis: initial; -webkit-text-emphasis-position: initial; -webkit-text-fill-color: initial; -webkit-text-security: initial; -webkit-text-stroke: initial; -webkit-transform-origin-x: initial; -webkit-transform-origin-y: initial; -webkit-transform-origin-z: initial; -webkit-user-drag: initial; -webkit-user-modify: initial; white-space: initial; widows: initial; width: initial; will-change: initial; word-break: initial; word-spacing: initial; x: initial; y: initial; z-index: initial;">&nbsp;</div> </div> <div id="sub-question-6" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong style="text-align: justify;">C&acirc;u 3 (trang 9 SGK ngữ văn 11 t&acirc;p 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;"><span lang="VI">C&aacute;ch chẩn đo&aacute;n v&agrave; chữa bệnh của L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c c&ugrave;ng những diễn biến t&acirc;m tư của &ocirc;ng khi k&ecirc; đơn cho ta hiểu g&igrave; về người thầy thuốc n&agrave;y?</span></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;D&otilde;i theo từng bước đi của người thầy thuốc, người đọc c&oacute; thể nhận thấy th&aacute;i độ, t&acirc;m trạng v&agrave; những suy nghĩ kh&aacute; s&acirc;u sắc của nh&agrave; văn:</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Đứng trước cảnh xa hoa lộng lẫy, tấp nập người hầu kẻ hạ nơi phủ ch&uacute;a, t&aacute;c giả nhận x&eacute;t: "Bước ch&acirc;n đến đ&acirc;y mới hay cảnh gi&agrave;u sang của vua ch&uacute;a kh&aacute;c hẳn người thường". Trước cảnh ấy, t&aacute;c giả đ&atilde; vịnh một b&agrave;i thơ tả hết c&aacute;i sang trọng, vương giả nơi phủ ch&uacute;a. Trong b&agrave;i thơ ấy, t&aacute;c giả đ&atilde; phải thốt l&ecirc;n: "Cả trời Nam sang nhất l&agrave; đ&acirc;y!".</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">+ Khi được mời ăn cơm s&aacute;ng, t&aacute;c giả đ&atilde; kh&eacute;o l&eacute;o b&agrave;y tỏ nhận x&eacute;t: "m&acirc;m v&agrave;ng, ch&eacute;n bạc, đồ ăn to&agrave;n l&agrave; của ngon vật lạ, t&ocirc;i bấy giờ mới biết c&aacute;i phong vị của nh&agrave; đại gia".</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">+ N&oacute;i về bệnh trạng của thế tử, t&aacute;c giả nhận x&eacute;t: "V&igrave; thế tử ở trong chốn m&agrave;n che trướng phủ, ăn qu&aacute; no, mặc qu&aacute; ấm n&ecirc;n tạng phủ yếu đi".</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;"><span lang="VI">&nbsp; &nbsp;T&aacute;c giả tỏ ra dửng dưng trước những quyến rũ vật chất, đồng thời c&oacute; những biểu hiện chứng tỏ th&aacute;i độ kh&ocirc;ng đồng t&igrave;nh với cuộc sống tuy qu&aacute; no đủ v&agrave; tiện nghi nhưng lại thiếu kh&iacute; trời v&agrave; kh&ocirc;ng kh&iacute; tự do.</span></p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- T&acirc;m trạng v&agrave; cảm nghĩ của L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c khi chữa bệnh cho thế tử c&ograve;n diễn biến phức tạp hơn. Thăm bệnh xong, người thầy thuốc đ&atilde; hiểu được r&otilde; nguy&ecirc;n nh&acirc;n căn bệnh của th&aacute;i tử. &Ocirc;ng đưa ra những luận giải rất hợp l&yacute;, c&oacute; c&aacute;ch chữa trị ri&ecirc;ng. Nhưng trong l&uacute;c ấy, &ocirc;ng lại lo nếu chữa bệnh hiệu quả ngay sẽ được ch&uacute;a tin d&ugrave;ng, l&uacute;c đ&oacute; lại bị tr&oacute;i buộc bởi v&ograve;ng danh lợi. Tho&aacute;ng nghĩ đến việc k&ecirc; một đom thuốc v&ocirc; thướng, v&ocirc; phạt nhưng rồi &ocirc;ng lại qu&ecirc;n &yacute; nghĩ đ&oacute; ngay. Việc l&agrave;m ấy tr&aacute;i với y đức, tr&aacute;i với lương t&acirc;m &ocirc;ng v&agrave; thậm ch&iacute; phụ l&ograve;ng trung của tổ ti&ecirc;n. Hai suy nghĩ đ&oacute; giằng co, xung đột với nhau. Cuối c&ugrave;ng &ocirc;ng đ&atilde; chọn theo lương t&acirc;m, phẩm chất của người thầy thuốc. &Ocirc;ng thẳng thắn đưa ra b&agrave;i thuốc của m&igrave;nh - một b&agrave;i thuốc tr&aacute;i với &yacute; của nhiều người khiến quan Ch&aacute;nh đường thậm ch&iacute; c&oacute; &yacute; đắn đo.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">&nbsp; &nbsp;Từ những chi tiết về việc chữa bệnh của thầy thuốc L&ecirc; Hữu Tr&aacute;c, c&oacute; thể thấy:</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">+ T&aacute;c giả l&agrave; một thầy thuốc gi&agrave;u kinh nghiệm, c&oacute; kiến thức s&acirc;u v&agrave; rộng.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">+ B&ecirc;n cạnh t&agrave;i năng, &ocirc;ng c&ograve;n l&agrave; một người thầy gi&agrave;u y đức.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">+ Tr&ecirc;n cả những điều đ&oacute; l&agrave; một th&aacute;i độ coi thường danh lợi, y&ecirc;u th&iacute;ch nếp sống tự do, thanh đạm ở qu&ecirc; nh&agrave;. Quan điểm n&agrave;y tất nhi&ecirc;n cũng gi&aacute;n tiếp cho thấy, t&aacute;c giả kh&ocirc;ng đồng t&igrave;nh với lối sống xa hoa của những người nắm giữ trọng tr&aacute;ch quốc gia.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">&nbsp;</p> </div> <div id="sub-question-7" class="box-question top20"> <p><strong style="text-align: justify;">C&acirc;u 4 (trang 9 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <p style="text-align: justify;"><span lang="VI">Theo anh (chị), b&uacute;t ph&aacute;p k&yacute; sự của t&aacute;c giả c&oacute; g&igrave; đặc sắc? Ph&acirc;n t&iacute;ch những n&eacute;t đặc sắc đ&oacute;.</span></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;Từ những điều đ&atilde; ph&acirc;n t&iacute;ch tr&ecirc;n đ&acirc;y, c&oacute; thể thấy đặc sắc trong nghệ thuật viết k&yacute; sự của nh&agrave; văn được bộc lộ ở những điểm sau:</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Sự quan s&aacute;t tỉ mỉ, tinh tế v&agrave; sắc sảo; b&uacute;t ph&aacute;p tả cảnh sinh động.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Nội dung ghi ch&eacute;p trung thực.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Kể diễn biến sự việc kh&eacute;o l&eacute;o, l&ocirc;i cuốn, hấp dẫn, đặc biệt l&agrave; những chi tiết nhỏ c&oacute; t&iacute;nh chất tạo n&ecirc;n c&aacute;i thần của cảnh v&agrave; việc.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Giọng điệu ch&acirc;m biếm, ph&ecirc; ph&aacute;n một c&aacute;ch nhẹ nh&agrave;ng, k&iacute;n đ&aacute;o.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Kết hợp tự sự, mi&ecirc;u tả v&agrave; biểu cảm tạo sức h&uacute;t, tăng gi&aacute; trị hiện thực, g&acirc;y ấn tượng s&acirc;u sắc về cảnh v&agrave; người nơi phủ ch&uacute;a.</p> </div> </div> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">&nbsp;</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;"><strong>Luyện tập: </strong><strong>C&acirc;u hỏi (trang 9 SGK Ngữ văn 11 tập 1)</strong></p> <div id="box-content"> <div id="sub-question-8" class="box-question top20"> <p style="text-align: justify;">So s&aacute;nh đoạn tr&iacute;ch <em>V&agrave;o phủ ch&uacute;a Trịnh</em> với một t&aacute;c phẩm (hoặc đoạn tr&iacute;ch) k&yacute; kh&aacute;c của văn học trung đại Việt Nam m&agrave; anh (chị) đ&atilde; đọc v&agrave; n&ecirc;u nhận x&eacute;t về n&eacute;t đặc sắc của đoạn tr&iacute;ch n&agrave;y.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- Điểm chung của đa số c&aacute;c&nbsp;tuỳ b&uacute;t l&agrave; gi&aacute; trị hiện thực v&agrave; th&aacute;i độ của nh&agrave; văn trước hiện thực ấy.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- Tuy nhi&ecirc;n mỗi tuỳ b&uacute;t lại c&oacute; sự kh&aacute;c nhau trong c&aacute;ch bộc lộ th&aacute;i độ của nh&agrave; văn trước hiện thực (trực tiếp hay gi&aacute;n tiếp, r&otilde; r&agrave;ng hay k&iacute;n đ&aacute;o,...); kh&aacute;c nhau trong việc lựa chọn c&aacute;c chi tiết nghệ thuật, cũng như c&aacute;ch thể hiện nghệ thuật.</p> <p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">- C&oacute; thể tự l&agrave;m r&otilde; những điều n&agrave;y khi so s&aacute;nh <em>Thượng kinh k&iacute; sự</em> với <em>Vũ trung t&ugrave;y b&uacute;t</em> của Phạm Đ&igrave;nh Hổ (một t&aacute;c phẩm c&ugrave;ng thời) hoặc với <em>Nhật k&yacute; ĐặngThuỳ Tr&acirc;m</em> (một t&aacute;c phẩm k&iacute; thời hiện đại)</p> <p style="text-align: justify;"><strong>&nbsp;TƯ LIỆU THAM KHẢO</strong></p> <p style="text-align: justify;">&ldquo;&hellip; Khoảng năm Gi&aacute;p Ngọ (1774), Ất M&ugrave;i (1775) trong nước v&ocirc; sự, Trịnh S&acirc;m lưu &yacute; về việc chơi đ&egrave;n đuốc, thường ngự chơi c&aacute;c ly cung ở tr&ecirc;n T&acirc;y Hồ, n&uacute;i Tử Trầm, n&uacute;i Dũng Th&uacute;y; việc x&acirc;y dựng đ&igrave;nh đ&agrave;i khởi l&agrave;m lu&ocirc;n m&atilde;i. Mỗi th&aacute;ng ba bốn lần, Vương ngự chơi cung Thụy Li&ecirc;n tr&ecirc;n bờ T&acirc;y Hồ, binh l&iacute;nh d&agrave;n hầu quanh bốn mặt bờ hồ, c&aacute;c kẻ nội thần th&igrave; đều bịt khăn, mặc &aacute;o đ&agrave;n b&agrave;, d&agrave;n b&agrave;y b&aacute;ch h&oacute;a chung quanh bờ hồ để b&aacute;n.</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp; &nbsp;Thuyền ngự đi đến đ&acirc;u th&igrave; c&aacute;c quan hỗ tụng đại thần t&ugrave;y &yacute; gh&eacute; v&agrave;o bờ mua b&aacute;n c&aacute;c h&oacute;a vật như c&aacute;c cửa h&agrave;ng bu&ocirc;n trong chợ. Cũng c&oacute; l&uacute;c bọn nhạc c&ocirc;ng ngồi tr&ecirc;n g&aacute;c chu&ocirc;ng ch&ugrave;a Trấn Quốc, hay ngồi ở b&oacute;ng c&acirc;y bến đ&aacute; n&agrave;o đ&oacute;, h&ograve;a v&agrave;i kh&uacute;c nhạc &acirc;m.</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp; &nbsp;Thời ấy, ph&agrave;m bao nhi&ecirc;u những lo&agrave;i tr&acirc;n cầm, dị th&uacute;, cổ mộc, qu&aacute;i thạch v&agrave; chậu hoa c&acirc;y cảnh ở chốn d&acirc;n gian đều cho thu lấy, kh&ocirc;ng thiếu một thứ g&igrave;. Từng thấy lấy một c&acirc;y đa to, c&agrave;nh l&aacute; rườm r&agrave;, từ b&ecirc;n bắc chở qua s&ocirc;ng đem về. N&oacute; giống như một c&acirc;y cổ thụ mọc tr&ecirc;n đầu non hốc đ&aacute;, rễ d&agrave;i đến v&agrave;i trượng, phải một cơ binh mới khi&ecirc;ng nổi, lại phải bốn người đi k&egrave;m đều cầm gươm, cầm thanh la để đốc th&uacute;c qu&acirc;n l&iacute;nh khi&ecirc;ng cho c&oacute; điều độ. Trong phủ ch&uacute;a t&ugrave;y chỗ m&agrave; điểm xuyết b&agrave;y vẽ ra h&igrave;nh n&uacute;i non bộ tr&ocirc;ng như bến bể đầu non. Mỗi khi đ&ecirc;m thanh cảnh vắng, tiếng chim k&ecirc;u vượn h&oacute;t ran khắp bốn bề, hoặc nửa đ&ecirc;m ồn &agrave;o như trận mưa sa gi&oacute; t&aacute;p, vỡ tổ tan đ&agrave;n, kẻ thức giả biết l&agrave; c&aacute;i triệu bất tường! Kẻ hoạn quan cung gi&aacute;p lại thường nhờ gi&oacute; bẻ măng, ra ngo&agrave;i dậm dọa. Họ d&ograve; xem nh&agrave; n&agrave;o c&oacute; chậu hoa c&acirc;y cảnh, chim tốt khướu hay th&igrave; bi&ecirc;n ngay hai chữ &ldquo;phụng thủ&rdquo; v&agrave;o lồng chim hay chậu c&acirc;y. Đ&ecirc;m đến, c&aacute;c cậu tr&egrave;o qua cung tường lẻn ra, sai bọn tay ch&acirc;n đem l&iacute;nh đến lấy phăng đi, rồi buộc cho (chủ nh&agrave;) c&aacute;i tội đem d&igrave;m giấu c&aacute;c vật cung phụng để dọa dẫm lấy tiền. Nếu h&ograve;n đ&aacute; hoặc c&acirc;y cối g&igrave; to lớn qu&aacute; th&igrave; thậm ch&iacute; phải ph&aacute; nh&agrave; hủy tường để khi&ecirc;ng ra. C&aacute;c nh&agrave; gi&agrave;u c&oacute; bị vu cho l&agrave; đem giấu vật cung phụng, thường phải bỏ của ra k&ecirc;u van ch&iacute; chết, c&oacute; khi phải đập bỏ n&uacute;i non bộ hoặc đốt bỏ c&acirc;y cảnh để tr&aacute;nh khỏi phải tai vạ. Nh&agrave; ta ở phường H&agrave; Khẩu, huyện Thọ Xương, trước nh&agrave; tiền đường c&oacute; trồng một c&acirc;y l&ecirc;, cao v&agrave;i mươi trượng, l&uacute;c nở hoa trắng x&oacute;a thơm lừng, trước nh&agrave; trung đường c&oacute; trồng hai c&acirc;y lựu trắng v&agrave; lựu đỏ kết quả tr&ocirc;ng rất đẹp, b&agrave; cung nh&acirc;n ta đều sai chặt đi cả, cũng l&agrave; v&igrave; cớ ấy.&rdquo;</p> <p style="text-align: right;">(Phạm Đ&igrave;nh Hổ &ndash;&nbsp;<em>Việc cũ trong phủ ch&uacute;a Trịnh</em>)</p> <div class="ms-editor-squiggler" style="color: initial; font: initial; font-feature-settings: initial; font-kerning: initial; font-optical-sizing: initial; font-variation-settings: initial; text-orientation: initial; text-rendering: initial; -webkit-font-smoothing: initial; -webkit-locale: initial; -webkit-text-orientation: initial; -webkit-writing-mode: initial; writing-mode: initial; zoom: initial; place-content: initial; place-items: initial; place-self: initial; alignment-baseline: initial; animation: initial; appearance: initial; aspect-ratio: initial; backdrop-filter: initial; backface-visibility: initial; background: initial; background-blend-mode: initial; baseline-shift: initial; block-size: initial; border-block: initial; border: initial; border-radius: initial; border-collapse: initial; border-inline: initial; inset: initial; box-shadow: initial; box-sizing: initial; break-after: initial; break-before: initial; break-inside: initial; buffered-rendering: initial; caption-side: initial; caret-color: initial; clear: initial; clip: initial; clip-path: initial; clip-rule: initial; color-interpolation: initial; color-interpolation-filters: initial; color-rendering: initial; color-scheme: initial; columns: initial; column-fill: initial; gap: initial; column-rule: initial; column-span: initial; contain: initial; contain-intrinsic-size: initial; content: initial; content-visibility: initial; counter-increment: initial; counter-reset: initial; counter-set: initial; cursor: initial; cx: initial; cy: initial; d: initial; display: block; dominant-baseline: initial; empty-cells: initial; fill: initial; fill-opacity: initial; fill-rule: initial; filter: initial; flex: initial; flex-flow: initial; float: initial; flood-color: initial; flood-opacity: initial; grid: initial; grid-area: initial; height: 0px; hyphens: initial; image-orientation: initial; image-rendering: initial; inline-size: initial; inset-block: initial; inset-inline: initial; isolation: initial; letter-spacing: initial; lighting-color: initial; line-break: initial; list-style: initial; margin-block: initial; margin: initial; margin-inline: initial; marker: initial; mask: initial; mask-type: initial; max-block-size: initial; max-height: initial; max-inline-size: initial; max-width: initial; min-block-size: initial; min-height: initial; min-inline-size: initial; min-width: initial; mix-blend-mode: initial; object-fit: initial; object-position: initial; offset: initial; opacity: initial; order: initial; origin-trial-test-property: initial; orphans: initial; outline: initial; outline-offset: initial; overflow-anchor: initial; overflow-wrap: initial; overflow: initial; overscroll-behavior-block: initial; overscroll-behavior-inline: initial; overscroll-behavior: initial; padding-block: initial; padding: initial; padding-inline: initial; page: initial; page-orientation: initial; paint-order: initial; perspective: initial; perspective-origin: initial; pointer-events: initial; position: initial; quotes: initial; r: initial; resize: initial; ruby-position: initial; rx: initial; ry: initial; scroll-behavior: initial; scroll-margin-block: initial; scroll-margin: initial; scroll-margin-inline: initial; scroll-padding-block: initial; scroll-padding: initial; scroll-padding-inline: initial; scroll-snap-align: initial; scroll-snap-stop: initial; scroll-snap-type: initial; shape-image-threshold: initial; shape-margin: initial; shape-outside: initial; shape-rendering: initial; size: initial; speak: initial; stop-color: initial; stop-opacity: initial; stroke: initial; stroke-dasharray: initial; stroke-dashoffset: initial; stroke-linecap: initial; stroke-linejoin: initial; stroke-miterlimit: initial; stroke-opacity: initial; stroke-width: initial; tab-size: initial; table-layout: initial; text-align: initial; text-align-last: initial; text-anchor: initial; text-combine-upright: initial; text-decoration: initial; text-decoration-skip-ink: initial; text-indent: initial; text-overflow: initial; text-shadow: initial; text-size-adjust: initial; text-transform: initial; text-underline-offset: initial; text-underline-position: initial; touch-action: initial; transform: initial; transform-box: initial; transform-origin: initial; transform-style: initial; transition: initial; user-select: initial; vector-effect: initial; vertical-align: initial; visibility: initial; -webkit-app-region: initial; border-spacing: initial; -webkit-border-image: initial; -webkit-box-align: initial; -webkit-box-decoration-break: initial; -webkit-box-direction: initial; -webkit-box-flex: initial; -webkit-box-ordinal-group: initial; -webkit-box-orient: initial; -webkit-box-pack: initial; -webkit-box-reflect: initial; -webkit-highlight: initial; -webkit-hyphenate-character: initial; -webkit-line-break: initial; -webkit-line-clamp: initial; -webkit-mask-box-image: initial; -webkit-mask: initial; -webkit-mask-composite: initial; -webkit-perspective-origin-x: initial; -webkit-perspective-origin-y: initial; -webkit-print-color-adjust: initial; -webkit-rtl-ordering: initial; -webkit-ruby-position: initial; -webkit-tap-highlight-color: initial; -webkit-text-combine: initial; -webkit-text-decorations-in-effect: initial; -webkit-text-emphasis: initial; -webkit-text-emphasis-position: initial; -webkit-text-fill-color: initial; -webkit-text-security: initial; -webkit-text-stroke: initial; -webkit-transform-origin-x: initial; -webkit-transform-origin-y: initial; -webkit-transform-origin-z: initial; -webkit-user-drag: initial; -webkit-user-modify: initial; white-space: initial; widows: initial; width: initial; will-change: initial; word-break: initial; word-spacing: initial; x: initial; y: initial; z-index: initial;">&nbsp;</div> </div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài