Soạn bài Nói với con SGK Ngữ văn 9 tập 2 chi tiết
<div id="box-content">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<div id="sub-question-1" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p><strong>VÀI NÉT VỀ TÁC GIẢ - TÁC PHẨM</strong></p>
<p><strong>1. Tác giả</strong></p>
<p>- Y Phương sinh năm 1948, là người dân tộc Tày.</p>
<p>- Quê ở huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.</p>
<p>- Thơ ông mạnh mẽ, chân thật và trong sáng với cách tư duy giàu hình ảnh của con người miền núi.</p>
<p>- Năm 2007, Y Phương được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.</p>
<p><strong>2. Tác phẩm</strong></p>
<p><strong>- Bố cục: </strong>Gồm 2 phần:</p>
<p>+ Phần 1. Từ đầu đến “<em>Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời</em>”: Người cha nói với con về tình cảm cội nguồn.</p>
<p>+ Phần 2. Còn lại: Người cha nói với con về truyền thống cao đẹp của quê hương, mong muốn con tiếp nối truyền tống đó.</p>
<p><strong>- Thể thơ: </strong>Bài thơ “Nói với con” được sáng tác theo thể thơ tự do.</p>
<p><strong>- Ý nghĩa nhan đề:</strong> Nhan đề cho thấy bài thơ giống như một lời tâm sự của người cha đối với con. Y Phương đã gửi vào trong đó lời nhắn nhủ, hy vọng thế hệ sau (người con) có thể tiếp tục tiếp nối, phát huy và giữ vững truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất nước. Không chỉ vậy, đó còn là lời nhắc nhở con cần phải biết rõ cội nguồn của mình, từ đó sống sao cho xứng đáng, cho phù hợp, tốt đẹp. Đây cũng chính là toàn bộ nội dung của bài thơ.</p>
</div>
<p> </p>
<p><strong>ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN</strong></p>
<p><strong>Câu 1 (Trang 73 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<div class="Section1">
<p>Mượn lời nói với con, nhà thơ gợi về cội nguồn sinh dưỡng mỗi con người, gợi về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương mình. Bố cục của bài thơ đã thể hiện ý tưởng đó như thế nào?</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p>- Mượn lời nói với con, nhà thơ gợi về cội nguồn sinh trưởng của mỗi người, gợi về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của quê hương mình. Bài thơ được bố cục thành hai đoạn:</p>
<p class="Bodytext0">+ Đoạn 1 (từ đầu đến câu “Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời): Con lớn lên trong tình yêu thương, sự đùm bọc, nâng đỡ của cha mẹ trong cuộc sống lao động tươi đẹp cùa quê hương.</p>
<p class="Bodytext0">+ Đoạn 2 (phẩn còn lại): Tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ, với truyền thống cao đẹp của quê hương, ước mong con sẽ kế tục xứng đáng.</p>
</div>
<div class="Section2">
<p class="Bodytext0">- Bài thơ đã khởi đầu từ tình cảm gia đình và mở rộng ra tình cảm quê hương từ những kỉ niệm nhỏ bé, gần gũi thiết tha lên lẽ sống cao đẹp. Bài thơ bộc lộ cảm xúc, chủ đề dẫn dắt ý tưởng một cách tự nhiên có tầm khái quát mà vẫn sâu xa thấm thía.</p>
</div>
</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p><strong>Câu 2 (Trang 73 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p>Con được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, trong sự đùm bọc của quê hương. Hãy tìm và phân tích các câu thơ nói lên điều ấy.</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p>*) Đoạn thơ đầu tiên là tình yêu thương của cha mẹ và sự đùm bọc che chở của quê hương đối với con.</p>
<p class="Bodytext0">- Bốn câu thơ đầu là những hình ảnh hết sức cụ thể của một không khí gia đình đầm ấm và quấn quýt:</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;">“<em>Chân phải bước tới cha</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;"><em>Chân trái bước tới mẹ</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;"><em> Một bước chạm tiếng nói</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;"><em> Hai bước tới tiếng cười</em>’’</p>
<p class="Bodytext0">- Con trẻ đã lớn lên từng ngày trong tình yêu thương, trong sự mong chờ nâng đón của bậc sinh thành. Từng bước đi là từng tiếng nói tiếng cười được mẹ cha nâng niu, chăm chút, mừng vui đón nhận từng ngày.</p>
<p class="Bodytext0">- Không chỉ có tình yêu thương sự che chở đỡ nâng của cha mẹ, con trẻ còn trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên tươi đẹp và thấm đượm nghĩa tình của quê hương ruột thịt:</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"> “<em>Người đồng mình yêu lắm con ơi!</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Đan lờ cài nan hoa</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Vách nhà ken câu hát</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em>Rừng cho hoa</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Con dường cho những tấm lòng...</em>”</p>
<p class="Bodytext0">- Những hình ảnh tươi đẹp “<em>Đan lờ cài nan hoa/ Vách nhà ken câu hát</em>” gợi lên cuộc sống lao động cần cù vui tươi của “người đồng mình”. Các động từ <em>cài, ken</em>, không chỉ miêu tả cụ thể mà còn cho thấy một cách sinh động tình cảm gắn bó, quấn quýt. Ngay cả rừng núi của quê hương tự bao đời rồi vẫn thơ mộng và trữ tình đã che chở, dưỡng nuôi con người cả về tâm hồn, về lối sống “<em>Rừng cho hoa/ Con đường cho những tấm lòng</em>” là như thế.</p>
</div>
<div id="sub-question-3" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p><strong>Câu 3 (Trang 73 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<div>
<div class="Section2">
<p>Người cha nói với con về những đức tính cao đẹp gì của người “đồng mình”, từ đó nhắc nhở con trên đường đời cần phải như thế nào?</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p>Đoạn còn lại của bài thơ: qua việc ca ngợi những đức tính cao đẹp của “người đồng mình”, tác giả dặn dò mong ước con minh sẽ kế tục phát huy một cách xứng đáng với truyền thống cao đẹp đó của quê hương.</p>
<p class="Bodytext0">- Những đức tính cao đẹp đó là gì?</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"> “<em>Người đồng mình thương lắm con ơi</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em>Cao do nỗi buồn</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em>Xa nuôi chí lớn</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Sống trên đá không chê đá gập ghềnh</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Sống trong thung không chê thung nghèo đói.</em></p>
</div>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Sống như sông như suối</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Lên thác xuống ghềnh </em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em>Không lo cực nhọc</em>”</p>
<p class="Bodytext0">- “Người đồng mình” đó! Những con người sống quanh năm vất vả mà mạnh mẽ, khoáng đạt biết bao nhiêu, những con người ấy luôn gắn bó với quê hương dẫu còn cực nhọc, đói nghèo.</p>
<p class="Bodytext0">- Qua những đức tính vừa nói của “người đồng mình”, tác giả mong muốn con mình phải một lòng chung thủy với quê hương, sẵn sàng chấp nhận gian nan thử thách để vượt qua chúng bằng ý chí, bằng niềm tin của mình.</p>
<p class="Bodytext0">- “Người đồng mình” còn đức tính gì nữa?</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"> “<em>Người đồng mình thô sơ da thịt</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Người dồng mình tự đục đá kê cao quê hương</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Còn quê hương thì làm phong tục</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Con ơi tuy thô sơ da thịt</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em>Lên đường</em></p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: center;" align="left"><em> Không bao giờ nhỏ bé được Nghe con</em>”</p>
<p class="Bodytext0">- Tuy mộc mạc nhưng rất giàu chí khí, niềm tin, “người đồng mình” dù “thô sơ da thịt” nhưng nhất định không nhỏ bé về tâm hồn, về quyết tâm và mơ ước xây dựng quê hương. Chính họ đã làm nên truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp tự bao đời, đã “tự đục đá kê cao quê hương<em>"</em>, còn quê hương thì làm phong tục. Qua các đức tính ấy của người đồng mình” người cha dặn dò con hãy biết tự hào với truyền thông quê hương để tự tin vững bước trên đường đi tới.</p>
</div>
</div>
<div id="sub-question-4" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p><strong>Câu 4 (Trang 73 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<div>
<p>Em cảm nhận như thế nào về tình cảm người cha đối với con trong bài thơ? Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con qua những lời này là gì?</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p>- Tình cảm của người cha đối với con trong bài thơ này vừa là tình phụ tử tha thiết, trìu mến nhưng đồng thời cũng là tình yêu đối với thế hệ tiếp theo của quê hương vô cùng thiêng liêng và cao cả. </p>
<p>- Điều lớn lao nhất mà người cha truyền tới được cho con là niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ bển bỉ, với truyền thông cao đẹp của quẽ hương và niềm tin vững bước vào đời.</p>
</div>
<div class="Section1">
<p> </p>
<p><strong>Câu 5 (Trang 73 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<div>
<p>Nhận xét về cách diễn tả tình cảm và suy nghĩ bằng hình ảnh của nhà thơ. (Gợi ý: Người miền núi thường có cách nói giàu hình ảnh, cụ thể, mộc mạc mà có tính khái quát, giàu chất thơ. Chẳng hạn bốn dòng thơ đầu bài hay các câu: "Đan lờ cài nan hoa - Vách nhà ken câu hát", "Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương"...)</p>
<p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p>Cách diễn tả tình cảm và suy nghĩ bằng hình ảnh của nhà thơ thật đặc sắc và độc đáo. Các hình ảnh vừa cụ thể vừa có tính khái quát tuy mộc mạc, bình dị mà vẫn giàu chất thơ.</p>
</div>
</div>
<div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></div>
</div>
<div id="sub-question-5" class="box-question top20">
<p> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>LUYỆN TẬP</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Đặt mình là nhân vật người con trong bài thơ, soạn một bài nói ngắn về cảm xúc, suy nghĩ của mình khi nghe lời cha nói với con.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Khi lắng nghe những lời tâm sự của cha gửi đến mình, trong lòng tôi dâng trào bao cảm xúc nghẹn ngào. Những kỉ niệm ngày thơ ấu chợt ào ạt quay về trong tâm trí. Nhớ làm sao những ngày còn thơ được cha mẹ nâng niu, che chở, được thỏa thích vẫy vùng nơi quê hương thanh bình, yêu dấu cùng với những “người đồng mình” mộc mạc, thân thương. Tôi thấy biết ơn vì mình đã được lớn lên trong yên bình và hạnh phúc. Những nhắn nhủ của cha giúp tôi hiểu được rằng quê hương tôi dù còn nghèo khó nhưng chúng tôi không bao giờ sống nhỏ bé. Chúng tôi tìm thấy niềm hạnh phúc và những giá tri trong từng việc làm và luôn phấn đấy xây dựng quê hương tốt đẹp hơn. Là một người con của quê hương, tôi hiểu mình cần phải biết trân trọng và kế tục những truyền thống ấy một cách xứng đáng. Nghe theo lời nhắn nhủ của cha, nhất định tôi sẽ lấy đó làm hành trang bước vào đời. Trên con đường tương lai còn nhiều chông gai phía trước, tôi nhất định sẽ thật vững vàng và tự tin vì sau lưng tôi còn có gia đình và quê hương yêu dấu.</p>
</div>
<div id="sub-question-6" class="box-question top20"></div>
<div id="sub-question-7" class="box-question top20">
<p style="text-align: right;"> </p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>