Các thành phần biệt lập (tiếp theo)
Soạn bài Các thành phần biệt lập (tiếp theo) SGK Ngữ văn 9 tập 2 chi tiết
<div id="box-content">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<div id="sub-question-1" class="box-question top20">
<p class="Heading40"><strong>I. THÀNH PHẦN GỌI ĐÁP</strong></p>
<p class="Heading40"><strong>Đọc các đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi (Trang 31 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p class="Bodytext130">a) - <strong>Này</strong>, bác có biết mấy hôm nay súng nó bắn ở đâu mà nghe rát thế không?</p>
<p class="Bodytext130">b) - Các ông, các bà ở đâu ta lên đấy ạ?</p>
<p class="Bodytext130">Ông Hai đặt bát nước xuống chõng hỏi. Một người đàn bà mau miệng trả lời:</p>
<p class="Bodytext130">- <strong>Thưa ông</strong>, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ.</p>
<p class="Bodytext130">1. Trong những từ ngữ in đậm trên đây, từ ngữ nào được dùng để gọi, từ ngữ nào được dùng để đáp?</p>
<p class="Bodytext130">2. Những từ ngữ được dùng để gọi người khác hay đáp lời người khác có tham gia diễn đạt nghĩa sự việc của câu hay không?</p>
<p class="Bodytext130">3. Trong những từ ngữ in đậm đó, từ ngữ nào được dùng để tạo lập cuộc thoại, từ ngữ nào được dùng để duy trì cuộc thoại đang diễn ra?</p>
<p class="Bodytext130"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p class="Bodytext0"><strong>1.</strong> Trong các từ ngữ in đậm ở phần trích, từ "Này" dùng để gọi, cụm từ “Thưa ông” dùng để đáp.</p>
<p><strong>2.</strong> Những từ ngữ dùng để gọi người khác hay đáp lời gọi của người khác không nằm trong sự việc được diễn đạt.</p>
<p><strong>3.</strong> Trong những từ ngữ in đậm, từ này dùng để thiết lập quan hệ giao tiếp (mở đầu sự giao tiếp), cụm từ “Thưa ông” có tác dụng duy trì sự giao tiếp.</p>
</div>
<div id="sub-question-2" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p class="Heading40"><strong>II. THÀNH PHẦN PHỤ CHÚ</strong></p>
<p class="Heading40"><strong>Đọc các câu sau đây và trả lời câu hỏi (Trang 31 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p class="Heading40">a) Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh - <strong>và cũng là đứa con duy nhất của anh</strong>, chưa đầy một tuổi.</p>
<p class="Heading40" style="text-align: center;"> (Nguyễn Quang Sáng, <em>Chiếc lược ngà</em>)</p>
<p class="Heading40">b) Lão không hiểu tôi, <strong>tôi nghĩ vậy</strong>, và tôi càng buồn lắm.</p>
<p class="Heading40" style="text-align: center;"> (Nam Cao, <em>Lão Hạc</em>)</p>
<p class="Heading40">1. Nếu lược bỏ các từ ngữ in đậm, nghĩa sự việc của mỗi câu trên có thay đổi không? Vì sao?</p>
<p class="Heading40">2. Ở câu (a), các từ ngữ in đậm được thêm vào để chú thích cho cụm từ nào?</p>
<p class="Heading40">3. Trog câu (b), cụm chủ - vị in đậm chú thích điều gì?</p>
<p class="Heading40"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p><strong>1.</strong> Khi bỏ qua các từ ngữ in đậm, các câu nêu trên vẫn là những câu nguyên vẹn.</p>
<p><strong>2.</strong> Những từ ngữ in đậm ở câu (a) chú thích thêm cho " đứa con gái đầu lòng”.</p>
<p><strong>3.</strong> Trong ba cụm chủ - vị ở câu (b), “tôi nghĩ vậy” là cụm chủ vị chỉ việc diễn ra trong trí của riêng tác giả. Hai cụm chủ vị còn lại diễn đạt việc tác giả kể.</p>
</div>
<div id="sub-question-3" class="box-question top20">
<div style="margin-bottom: 10px; clear: both;">
<p> </p>
</div>
<p><strong>III. LUYỆN TẬP</strong></p>
<p><strong>Câu 1 (Trang 32 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<div class="Section1">
<p style="text-align: justify;">Tìm thành phần gọi - đáp trong đoạn trích sau đây và cho biết từ nào được dùng để gọi, từ nào được dùng để đáp. Quan hệ giữa người gọi và người đáp là quan hệ gì (trên - dưới hay ngang hàng, thân hay sơ)?</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Các thành phần gọi đáp: này (để gọi), vâng (để đáp). Quan hệ giữa người gọi và người đáp là quan hệ trên - dưới và là quan hệ thân mật.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 2 (Trang 32 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Tìm thành phần gọi - đáp trong câu ca dao sau và cho biết lời gọi - đáp đó hướng đến ai.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Thành phần gọi - đáp là Bầu ơi. Đây là lời gọi hướng tới mọi người nói chung {bầu, bí, giàn ẩn dụ chỉ những người trong một nước tuy khác nhau nhưng có quan hệ gắn bó khăng khít)</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 3 (Trang 32 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Tìm thành phần phụ chú trong các đoạn trích sau và cho biết chúng bổ sung điều gì.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p>a, <em>Kể cả anh</em>- bổ sung thêm đối tượng được nhắc tới</p>
<p style="text-align: justify;">b, <em>Các thầy, cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mẹ</em> - làm sáng tỏ thêm cho cụm từ "<em>Những người nắm giữ chìa khóa của cánh cửa này</em>"</p>
<p style="text-align: justify;">c, <em>Những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỉ tới</em> bổ sung ý nghĩa, làm sáng rõ cho từ lớp trẻ.</p>
<p style="text-align: justify;">d, Có ai ngờ bổ sung thái độ ngạc nhiên của người nói</p>
<p style="text-align: justify;"><em>Thương thương quá đi thôi</em> – bổ sung tình cảm yêu thương của tác giả đối với nhân vật "<em>cô bé nhà bên</em>"</p>
</div>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 4 (Trang 32 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Hãy cho biết thành phần phụ chú ở mỗi câu trong bài tập 3 liên quan đến những từ ngữ nào trước đó.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;">a) Kể cả anh (bổ sung cho chúng tôi, mọi người).</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: justify;">b) Các thầy, cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mẹ giải thích thêm cho những người nắm giữ chìa khóa của cánh cửa nay bao gồm những ai và ai có vai trò quan trọng nhất).</p>
<p class="Bodytext60" style="text-align: justify;">c) Những người chủ thực sự của đất nước trong thế kỉ tới (giải thích cho lớp trẻ hôm nay là ai trong tương lai).</p>
<p class="Bodytext0" style="text-align: justify;">d) Có ai ngờ (cho thấy thái độ, ngạc nhiên của người nói - nhân vật “tôi") và thương thương quá đi thôi (cho thấy tình cảm mến thương của người nói - nhân vật “tôi").</p>
<p style="text-align: justify;"> </p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Câu 5 (Trang 32 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p>
<p style="text-align: justify;">Viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em về việc thanh niên chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mới, trong đó có câu chứa thành phần phụ chú.</p>
<p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p>
<p style="text-align: justify;"> Bước vào thế kỉ mới - một thế kỉ đầy hứa hẹn với tương lai nhưng cũng đầy thử thách, con người, đặc biệt là thanh niên cần phải chuẩn bị những hành trang để có thể cất cánh trên chặng đường bay của mình bất cứ lúc nào. Chúng ta đang bước vào thời kì hội nhập và phát triển, cũng là thời kì của công dân toàn cầu với yêu cầu lao động ngày càng cao. Vì thế mà hành trạng mà thế hệ trẻ Việt Nam cần phải tự trang bị cho mình ấy là tri thức, là kỹ năng, những phẩm chất tốt đẹp, tính cần cù, tỉ mỉ, chịu được khổ, được khó; dám chịu trách nhiệm, dám lên tiếng đấu tranh, dám nói và đặc biệt là phải có một trái tim yêu thương. Muốn làm được điều ấy, thanh niên chỉ có một con đường duy nhất là học tập và rèn luyện kết hợp với trải nghiệm thực tiễn. Học tập và rèn luyện giúp trau dồi, nắm bắt kiến thức tốt nhất. Còn trải nghiệm thực tiễn giúp ta nhận ra khó khăn để khác phục những hạn chế, tiếp tục phát triển, vững bước đi lên. Việt Nam là một nước là nước đang phát triển với nhiều điều kiện thuận lợi, nhưng muốn bật lên, vươn xa hơn nữa chỉ có đào tạo và phát triển con người. Đó mới là cách phát triển bền vững nhất.</p>
<p style="text-align: right;"> </p>
</div>
<div id="end_sub_question_nav"></div>
</div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài