Bàn về đọc sách - Chu Quang Tiềm
Soạn bài Bàn về đọc sách SGK Ngữ văn 9 tập 2 chi tiết
<div id="box-content"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><strong>V&Agrave;I N&Eacute;T VỀ T&Aacute;C GIẢ - T&Aacute;C PHẨM</strong></div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream">&nbsp;</div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream"><strong>1. T&aacute;c giả</strong> <p>- Chu Quang Tiềm sinh năm 1897, mất năm 1986.</p> <p>- Qu&ecirc; qu&aacute;n: Trung Quốc</p> <p>- &Ocirc;ng l&agrave; một nh&agrave; mĩ học v&agrave; l&yacute; luận văn học nổi tiếng.</p> <p><strong>2. T&aacute;c phẩm</strong></p> <p><strong>- Xuất xứ:&nbsp;</strong>T&aacute;c phẩm được in trong cuốn &ldquo;Danh nh&acirc;n Trung Quốc b&agrave;n về niềm vui nỗi buồn của việc đọc s&aacute;ch&rdquo; do Trần Đ&igrave;nh Sử dịch.</p> <p><strong>- Bố cục:&nbsp;</strong>Gồm 3 phần:</p> <p>+ Phần 1. Từ đầu đến &ldquo;<em>nhằm ph&aacute;t hiện thế giới mới</em>&rdquo;: Tầm quan trọng của việc đọc s&aacute;ch.</p> <p>+ Phần 2. Tiếp theo đến &ldquo;<em>tự ti&ecirc;u hao lực lượng</em>&rdquo;. Những kh&oacute; khăn của việc đọc s&aacute;ch hiện nay.</p> <p>+ Phần 3. C&ograve;n lại. Phương ph&aacute;p (c&aacute;ch lựa chọn) v&agrave; c&aacute;ch đọc s&aacute;ch mang lại hiệu quả.</p> <p><strong>3. T&oacute;m tắt</strong></p> <p>S&aacute;ch l&agrave; kho t&agrave;ng qu&yacute; b&aacute;u cất giữ những di sản tinh thần của nh&acirc;n loại, l&agrave; cột mốc tr&ecirc;n con đường tiến ho&aacute; của nh&acirc;n loại. S&aacute;ch đ&atilde; ghi ch&eacute;p c&ocirc; đ&uacute;c v&agrave; lưu truyền mọi tri thức, mọi th&agrave;nh tựu m&agrave; lo&agrave;i người t&igrave;m t&ograve;i, t&iacute;ch luỹ được qua từng thời đại. Lịch sử c&agrave;ng tiến l&ecirc;n, s&aacute;ch vở t&iacute;ch lũy c&agrave;ng nhiều, việc đọc s&aacute;ch cũng ng&agrave;y c&agrave;ng kh&ocirc;ng dễ. V&igrave; vậy, cần c&oacute; c&aacute;ch lựa chọn v&agrave; c&aacute;ch đọc s&aacute;ch sao cho đ&uacute;ng đắn.</p> </div> <div id="sub-question-1" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN</strong></p> <p><strong>C&acirc;u 1 (Trang 6 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p> <p>Vấn đề nghị luận của b&agrave;i viết n&agrave;y l&agrave; g&igrave;? Dựa theo bố cục b&agrave;i viết, h&atilde;y t&oacute;m tắt c&aacute;c luận điểm của t&aacute;c giả khi triển khai vấn đề ấy.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>Vấn đề nghị luận của b&agrave;i viết n&agrave;y l&agrave; sự cần thiết của việc đọc s&aacute;ch v&agrave; phương ph&aacute;p đọc s&aacute;ch.</p> <p>C&aacute;c luận điểm của t&aacute;c giả khi triển khai vấn đề:</p> <p>- Tầm quan trọng, &yacute; nghĩa của việc đọc s&aacute;ch.</p> <p>- C&aacute;c kh&oacute; khăn, c&aacute;c nguy hại dễ gặp của việc đọc s&aacute;ch trong t&igrave;nh h&igrave;nh hiện nay.</p> <p>- C&aacute;ch lựa chọn s&aacute;ch cần đọc v&agrave; c&aacute;ch đọc như thế n&agrave;o cho hiệu quả.</p> </div> </div> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 2 (Trang 6 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p> <div id="box-content"> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <p style="text-align: justify;">Qua lời b&agrave;n của Chu Quang Tiềm, em thấy s&aacute;ch c&oacute; tầm quan trọng như thế n&agrave;o, việc đọc s&aacute;ch c&oacute; &yacute; nghĩa g&igrave;?</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">- S&aacute;ch c&oacute; tầm quan trọng v&ocirc; c&ugrave;ng to lớn đối với cuộc sống con người n&oacute;i ri&ecirc;ng v&agrave; x&atilde; hội n&oacute;i chung.</p> <p style="text-align: justify;">- Muốn ph&aacute;t triển v&agrave; trưởng th&agrave;nh, con người phải tiếp thu, kế thừa c&oacute; s&aacute;ng tạo những tri thức, kinh nghiệm, th&agrave;nh tựu m&agrave; lo&agrave;i người đ&atilde; t&igrave;m t&ograve;i, t&iacute;ch luỹ được trong suốt qu&aacute; tr&igrave;nh ph&aacute;t triển lịch sử.</p> <p style="text-align: justify;">- S&aacute;ch l&agrave; kho t&agrave;ng kinh nghiệm, l&agrave; di sản tinh thần qu&yacute; b&aacute;u của lo&agrave;i người.</p> <p style="text-align: justify;">- Đối với mỗi con người, đọc s&aacute;ch l&agrave; c&aacute;ch tốt nhất để tiếp thu kinh nghiệm x&atilde; hội, kinh nghiệm sống. Đọc s&aacute;ch c&ograve;n l&agrave; sự chuẩn bị để tiến h&agrave;nh cuộc trường chinh vạn dặm tr&ecirc;n con đường học vấn, t&iacute;ch luỹ tri thức, kh&aacute;m ph&aacute; v&agrave; chinh phục thế giới.</p> <p style="text-align: justify;">&nbsp;</p> <p style="text-align: justify;"><strong>C&acirc;u 3 (Trang 6 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p> <p style="text-align: justify;">Muốn t&iacute;ch lũy học vấn, đọc s&aacute;ch c&oacute; hiệu quả, tại sao trước ti&ecirc;n cần biết c&aacute;ch chọn lựa s&aacute;ch m&agrave; đọc? Theo t&aacute;c giả, n&ecirc;n chọn lựa như thế n&agrave;o?</p> <p style="text-align: justify;"><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">Sự ph&aacute;t triển như vũ b&atilde;o của khoa học kỹ thuật đ&atilde; tạo n&ecirc;n sự b&ugrave;ng nổ th&ocirc;ng tin. Lượng s&aacute;ch in ra ng&agrave;y c&agrave;ng nhiều, nếu kh&ocirc;ng c&oacute; sự lựa chọn, xử l&yacute; th&ocirc;ng tin khoa học, con người dễ bối rối trước kho t&agrave;ng tri thức khổng lồ m&agrave; nh&acirc;n loại đ&atilde; t&iacute;ch luỹ được. Chu Quang Tiềm đ&atilde; chỉ ra một c&aacute;ch x&aacute;c đ&aacute;ng những nguy hại thường gặp:</p> <p style="text-align: justify;">- S&aacute;ch nhiều khiến cho người ta kh&ocirc;ng chuy&ecirc;n s&acirc;u, dễ sa v&agrave;o lối &ldquo;ăn tươi nuốt sống&rdquo; chứ kh&ocirc;ng kịp ti&ecirc;u ho&aacute;, kh&ocirc;ng biết nghiền ngẫm.</p> <p style="text-align: justify;">- S&aacute;ch nhiều khiến người đọc kh&oacute; chọn lựa, l&atilde;ng ph&iacute; thời gian v&agrave; sức lực với những cuốn kh&ocirc;ng thật c&oacute; &iacute;ch.</p> <p style="text-align: justify;">Theo t&aacute;c giả, cần phải lựa chọn s&aacute;ch m&agrave; đọc:</p> <p style="text-align: justify;">- Kh&ocirc;ng tham đọc nhiều, đọc lung tung m&agrave; phải chọn cho tinh, đọc cho kỹ những quyển s&aacute;ch thực sự c&oacute; gi&aacute; trị, c&oacute; &iacute;ch cho m&igrave;nh.</p> <p style="text-align: justify;">- Cần đọc kỹ c&aacute;c cuốn s&aacute;ch, t&agrave;i liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuy&ecirc;n m&ocirc;n, chuy&ecirc;n s&acirc;u của m&igrave;nh.</p> <p style="text-align: justify;">- Trong khi đọc chuy&ecirc;n s&acirc;u, kh&ocirc;ng n&ecirc;n xem thường những loại s&aacute;ch thường thức, gần gũi với chuy&ecirc;n m&ocirc;n của m&igrave;nh. T&aacute;c giả khẳng định: &ldquo;Tr&ecirc;n đời kh&ocirc;ng c&oacute; học vấn n&agrave;o l&agrave; c&ocirc; lập, kh&ocirc;ng c&oacute; li&ecirc;n hệ kế cận&rdquo;, v&igrave; thế &ldquo;kh&ocirc;ng biết th&ocirc;ng th&igrave; th&ocirc;ng thể chuy&ecirc;n, kh&ocirc;ng biết rộng th&igrave; kh&ocirc;ng thể nắm gọn. Trước biết rộng rồi sau mới nắm chắc, đ&oacute; l&agrave; tr&igrave;nh tự để nắm vững bất cứ học vấn n&agrave;o&rdquo;.</p> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <div style="margin-bottom: 10px; clear: both;"> <p>&nbsp;</p> </div> <p><strong>C&acirc;u 4 (Trang 7 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p> <p>Ph&acirc;n t&iacute;ch lời b&agrave;n của t&aacute;c giả b&agrave;i viết về phương ph&aacute;p đọc s&aacute;ch. T&igrave;m hiểu c&aacute;ch lập luận, tr&igrave;nh b&agrave;y ở phần n&agrave;y.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>Việc lựa chọn s&aacute;ch đọc l&agrave; một yếu tố v&ocirc; c&ugrave;ng quan trọng trong phương ph&aacute;p đọc s&aacute;ch. Lời b&agrave;n của Chu Quang Tiềm về phương ph&aacute;p đọc s&aacute;ch rất s&acirc;u sắc m&agrave; cũng rất gần gũi, dễ hiểu, tựu chung được thể hiện ở mấy điểm sau:</p> <p>- Kh&ocirc;ng n&ecirc;n đọc lướt qua, vừa đọc phải vừa suy ngẫm, &ldquo;trầm ng&acirc;m t&iacute;ch luỹ tưởng tượng&rdquo;, nhất l&agrave; với c&aacute;c cuốn s&aacute;ch c&oacute; gi&aacute; trị.</p> <p>- Kh&ocirc;ng n&ecirc;n đọc một c&aacute;ch tr&agrave;n lan, quyển n&agrave;o c&oacute; cũng đọc m&agrave; phải đọc một c&aacute;ch c&oacute; kế hoạch v&agrave; hệ thống. C&oacute; thể coi đọc s&aacute;ch l&agrave; một c&ocirc;ng việc r&egrave;n luyện, một cuộc chuẩn bị &acirc;m thầm v&agrave; gian khổ.</p> <p>Cũng theo t&aacute;c giả, đọc s&aacute;ch kh&ocirc;ng chỉ l&agrave; việc học tập tri thức m&agrave; c&ograve;n l&agrave; chuyện r&egrave;n luyện t&iacute;nh c&aacute;ch, chuyện học l&agrave;m người.</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 5 (Trang 7 SGK Ngữ văn 9, Tập 2)</strong></p> <p>B&agrave;i viết <em>B&agrave;n về đọc s&aacute;ch</em> c&oacute; sức thuyết phục cao. Theo em, điều ấy được tạo n&ecirc;n từ những yếu tố cơ bản n&agrave;o?</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p>Sức thuyết phục của b&agrave;i văn được tạo n&ecirc;n bởi c&aacute;c yếu tố cơ bản:</p> <p>- Từ nội dung b&agrave;i viết cho đến c&aacute;ch tr&igrave;nh b&agrave;y của t&aacute;c giả đều đạt l&yacute;, thấu t&igrave;nh. C&aacute;c &yacute; kiến nhận x&eacute;t đưa ra thật x&aacute;c đ&aacute;ng, c&oacute; l&yacute; lẽ chặt chẽ, vừa sinh động vừa dễ hiểu.</p> <p>- B&agrave;i viết c&oacute; bố cục chặt chẽ, hợp l&yacute;, c&aacute;c &yacute; được dẫn dắt rất tự nhi&ecirc;n.</p> <p>- Việc t&aacute;c giả sử dụng nhiều h&igrave;nh ảnh qua c&aacute;ch v&iacute; von vừa cụ thể vừa th&uacute; vị cũng l&agrave; một yếu tố quan trọng l&agrave;m n&ecirc;n sức thuyết phục của b&agrave;i.</p> </div> </div> <p>&nbsp;</p> <p><strong>LUYỆN TẬP</strong></p> <div id="box-content"> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <p style="text-align: left;">Ph&aacute;t biểu điều m&agrave; em thấm th&iacute;a nhất khi học b&agrave;i&nbsp;<em>B&agrave;n về đọc s&aacute;ch</em>.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p style="text-align: justify;">B&agrave;i viết <em>B&agrave;n về đọc s&aacute;ch</em> của Chu Quang Tiềm đ&atilde; tr&igrave;nh b&agrave;y nhiều luận điểm c&oacute; gi&aacute; trị về việc đọc s&aacute;ch, trong đ&oacute;, em cảm thấy thấm th&iacute;a nhất với diễn giải của t&aacute;c giả về thực trạng c&aacute;ch đọc s&aacute;ch sai lầm của nhiều người hiện nay. T&aacute;c giả đ&atilde; n&ecirc;u ra thực trạng nhiều người đọc s&aacute;ch chỉ ch&uacute; trọng số lượng, đọc qua loa m&agrave; kh&ocirc;ng ch&uacute; trọng tới chất lượng &yacute; nghĩa m&agrave; m&igrave;nh thu lại được. Việc đọc s&aacute;ch sai lệch như thế khiến con người ti&ecirc;u tốn nhiều thời gian v&agrave;o những cuốn s&aacute;ch v&ocirc; bổ, lại kh&ocirc;ng thu thập được kiến thức chuy&ecirc;n s&acirc;u cho m&igrave;nh. B&agrave;i viết đ&atilde; nhắc nhở người đọc về c&aacute;ch đọc s&aacute;ch để từ đ&oacute; người đọc suy nghĩ, t&igrave;m t&ograve;i c&aacute;ch đọc s&aacute;ch đ&uacute;ng đắn, đạt hiệu quả cao.</p> </div> <div id="sub-question-6" class="box-question top20"> <p style="text-align: right;">&nbsp;</p> </div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài