Bài 9. Hy Lạp và La Mã cổ đại
Hướng dẫn Giải bài 3 (trang 48, SGK Lịch sử và Địa lý 6, Bộ Cánh Diều)
<p>H&atilde;y t&igrave;m kiếm th&ocirc;ng tin v&agrave; giới thiệu về một c&ocirc;ng tr&igrave;nh kiến tr&uacute;c, đi&ecirc;u khắc của Hy Lạp hoặc La M&atilde; m&agrave; em ấn tượng nhất.</p> <p><strong>Giải:</strong></p> <p><strong>Giới thiệu về đấu trường C&ocirc;-li-d&ecirc;</strong></p> <p>Đấu trường C&ocirc;-li-d&ecirc;, l&agrave; một đấu trường lớn ở th&agrave;nh phố Roma (I-at-li-a). Khi nhắc đến c&aacute;c c&acirc;u chuyện về Đế chế La M&atilde; th&igrave; nơi đ&acirc;y được xem l&agrave; biểu tượng của Đế chế, một trong những kiến tr&uacute;c La M&atilde; đẹp nhất c&ograve;n s&oacute;t lại. D&ugrave; hiện nay bị hoang phế nhiều do động đất v&agrave; nạn cướp đ&aacute; th&igrave; đ&acirc;y vẫn l&agrave; điểm tham quan hấp dẫn kh&aacute;ch du lịch ở Roma.</p> <p>- C&ocirc;-li-d&ecirc; được x&acirc;y dựng v&agrave;o khoảng năm 70 - 80 sau C&ocirc;ng nguy&ecirc;n dưới thời Ho&agrave;ng đế Vespasian v&agrave; thời Titus với nhiều chỉnh sửa dưới thời ho&agrave;ng đế Domitian.&nbsp;</p> <p>- K&iacute;ch thước của Đấu trường: cao 48m, d&agrave;i 189m v&agrave; rộng đến 156m c&oacute; thể chứa tới 80.000 người b&ecirc;n trong. Được x&acirc;y dựng tr&ecirc;n một khu đất bằng phẳng tr&ecirc;n một s&agrave;n của thung lũng giữa Đồi Caeli v&agrave; Đồi Esquiline v&agrave; đồi Palatine.&nbsp;&nbsp;Khi x&acirc;y dựng, người ta đ&atilde; d&ugrave;ng tới 100.000 m&nbsp;đ&aacute; travertine được giữ với nhau bằng 300 tấn v&ograve;ng kẹp sắt. Người La M&atilde; đ&atilde; d&ugrave;ng hơn 25.000 m khối vữa v&agrave; sỏi để trộn th&agrave;nh một loại b&ecirc; t&ocirc;ng, đồng thời d&ugrave;ng hơn 1 triệu vi&ecirc;n gạch k&iacute;ch cỡ kh&aacute;c nhau trong c&ocirc;ng tr&igrave;nh n&agrave;y.&nbsp;C&aacute;c nh&agrave; kiến tr&uacute;c xưa đ&atilde; thiết kế c&aacute;c m&aacute;i v&ograve;m cuốn, c&aacute;c h&agrave;nh lang bậc l&ecirc;n xuống để dẫn tới chỗ ngồi mặc d&ugrave; rất rộng nhưng mỗi người c&oacute; thể đến chỗ ngồi của họ chỉ trong v&ograve;ng v&agrave;i ph&uacute;t.&nbsp;</p> <p>-&nbsp;Đấu trường được sử dụng gần 500 năm với những ghi ch&eacute;p về c&aacute;c trận đấu thế kỷ VI, l&agrave; nơi thi đấu của c&aacute;c v&otilde; sỹ, l&agrave;m biểu diễn c&ocirc;ng ch&uacute;ng, tập trận giả tr&ecirc;n biển, săn th&uacute; v&agrave; tập kịch cổ điển&hellip; Người La M&atilde; được thưởng thức miễn ph&iacute; những trận đấu ở C&ocirc;-li-d&ecirc;. Đ&oacute; được coi l&agrave; phần thưởng d&agrave;nh cho những c&ocirc;ng d&acirc;n đ&atilde; tham dự c&aacute;c bữa tiệc lớn của lớp người gi&agrave;u c&oacute; v&agrave; nổi tiếng. Ho&agrave;ng đế v&agrave; giới qu&yacute; tộc y&ecirc;u cầu tổ chức trận đấu khi cần thu h&uacute;t sự ch&uacute; &yacute; của thần d&acirc;n. D&aacute;n mắt v&agrave;o những m&agrave;n tr&igrave;nh diễn đẫm m&aacute;u, người La M&atilde; sẽ l&atilde;ng qu&ecirc;n đi những vấn đề quan trọng hơn. Ban đầu, cuộc chơi được tổ chức nh&acirc;n danh c&aacute;c vị thần, ch&uacute;ng phải tu&acirc;n theo quy định ph&aacute;p luật v&agrave; được coi như một nghi lễ t&ocirc;n gi&aacute;o. Về sau, khi tầng lớp thượng lưu thấy c&oacute; thể thu lợi nhuận từ những d&ograve;ng m&aacute;u đổ ra tại C&ocirc;-li-d&ecirc;, t&iacute;nh linh thi&ecirc;ng đ&atilde; bị l&atilde;ng qu&ecirc;n.&nbsp;</p> <p>- C&ocirc;ng tr&igrave;nh n&agrave;y dần dần th&ocirc;i được sử dụng l&agrave;m nơi giải tr&iacute; v&agrave;o thời Trung Cổ v&agrave; sau n&agrave;y được sử dụng l&agrave;m nh&agrave; ở, cửa h&agrave;ng, t&ocirc;n gi&aacute;o, ph&aacute;o đ&agrave;i&hellip;</p> <p>-&nbsp;Ng&agrave;y nay nhiều kh&aacute;ch du lịch đến đ&acirc;y tham quan v&agrave; chi&ecirc;m ngưỡng h&igrave;nh ảnh của Đế chế La M&atilde; l&uacute;c xưa mặc cho C&ocirc;-li-d&ecirc; bị t&agrave;n ph&aacute; v&agrave; chỉnh sửa qua nhiều thế kỉ.&nbsp;Đấu trường C&ocirc;-li-d&ecirc; ng&agrave;y nay kh&ocirc;ng c&ograve;n l&agrave; nơi diễn ra những trận đấu đẫm m&aacute;u nữa, n&oacute; đ&atilde; trở th&agrave;nh biểu tượng chống lại luật tử h&igrave;nh ở nhiều nước tr&ecirc;n thế giới. C&ocirc;-li-d&ecirc; cũng l&agrave; địa chỉ cho những ai ngưỡng mộ một c&ocirc;ng tr&igrave;nh kiến tr&uacute;c ho&agrave;nh tr&aacute;ng được x&acirc;y từ c&aacute;ch đ&acirc;y hai thi&ecirc;n ni&ecirc;n kỷ. Quả l&agrave; một c&ocirc;ng tr&igrave;nh kiến tr&uacute;c đặc sắc, xứng đ&aacute;ng l&agrave; một trong 7 kỳ quan thế giới mới được bầu v&agrave;o năm 2007 vừa qua.</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài