Bài 8. Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII
Hướng dẫn Giải bài 3 (trang 41, SGK Lịch sử và Địa lý 6, Bộ Cánh Diều)
<p>Trong vai hướng dẫn vi&ecirc;n du lịch, em h&atilde;y giới thiệu một th&agrave;nh tựu văn h&oacute;a ti&ecirc;u biểu của Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỉ VII.</p> <p><strong>Giải:</strong></p> <p>-&nbsp;Tần Thủy Ho&agrave;ng - vị vua đầu ti&ecirc;n trong lịch sử Trung Quốc, được an t&aacute;ng tại ph&iacute;a Bắc n&uacute;i Lệ, huyện L&acirc;m Đồng, tỉnh Thiểm T&acirc;y. Trải qua cuộc bể d&acirc;u k&eacute;o d&agrave;i hơn 2.000 năm, hiện sắc th&aacute;i ban đầu của lăng mộ n&agrave;y kh&ocirc;ng c&ograve;n nữa. Ng&agrave;y nay người ta chỉ thấy lăng mộ l&agrave; một ngọn đồi khổng lồ.</p> <p>-&nbsp;Theo ghi ch&eacute;p của sử s&aacute;ch, mộ Tần Thủy Ho&agrave;ng cao khoảng 115 m&eacute;t, chu vi hơn 2.076 m&eacute;t. Do thời gian, mưa gi&oacute; v&agrave; sự đ&agrave;o bới của con người trong suốt 2.000 năm qua n&ecirc;n n&oacute; đ&atilde; nhỏ đi rất nhiều. Hiện nay lăng mộ chỉ c&ograve;n cao hơn 70 m&eacute;t, chu vi khoảng 1.400 m&eacute;t.</p> <p>-&nbsp;Tr&ecirc;n thực tế, bố cục của lăng Tần Thủy Ho&agrave;ng l&agrave; sự m&ocirc; phỏng lại đ&ocirc; th&agrave;nh H&agrave;m Dương. Qua điều tra v&agrave; khai quật trong mấy chục năm qua, c&aacute;c nh&agrave; khảo cổ Trung Quốc đ&atilde; ph&aacute;t hiện rất nhiều di t&iacute;ch kiến tr&uacute;c v&agrave; vật cổ qu&yacute; hiếm.</p> <p>+&nbsp;Ngo&agrave;i ng&ocirc;i mộ khổng lồ tr&ecirc;n mặt đất, c&ugrave;ng cụm kiến tr&uacute;c bề thế sang trọng v&agrave; nhiều hầm mộ t&ugrave;y t&aacute;ng, c&ograve;n c&oacute; một cung điện dưới l&ograve;ng đất. Cung điện dưới l&ograve;ng đất của lăng Tần Thủy Ho&agrave;ng rất s&acirc;u, hầm mộ x&acirc;y dựng dựa theo địa h&igrave;nh, địa l&yacute; n&uacute;i đồi, c&oacute; s&ocirc;ng ng&ograve;i v&agrave; hồ nước. Người ta c&ograve;n cho th&ecirc;m thủy ng&acirc;n để d&ograve;ng s&ocirc;ng chảy xiết hơn.</p> <p>+&nbsp;Trong hầm mộ c&oacute; chứa c&aacute;c loại vũ kh&iacute;, cung t&ecirc;n bắn tự động, để đề ph&ograve;ng những kẻ trộm đ&agrave;o mộ.</p> <p>- Cho đến nay, Trung Quốc vẫn chưa khai quật hầm mộ lăng Tần Thủy Ho&agrave;ng, n&ecirc;n người ta kh&ocirc;ng thể nh&igrave;n thấy hết những kiến tr&uacute;c v&agrave; cổ vật qu&yacute; ở trong đ&oacute;.</p> <p><strong>Giới thiệu đội qu&acirc;n bằng đất nung được t&igrave;m thấy trong lăng mộ Tần Thủy Ho&agrave;ng</strong></p> <p>- Đối với lăng Tần Thủy Ho&agrave;ng, một vương quốc khổng lồ dưới l&ograve;ng đất th&igrave; hiển nhi&ecirc;n phải c&oacute; một lực lượng canh giữ, vậy đội ngũ Ngự L&acirc;m qu&acirc;n ở đ&acirc;u? Binh m&atilde; rỗng tức l&agrave; Ngự L&acirc;m qu&acirc;n của Tần Thủy Ho&agrave;ng.&nbsp;</p> <p>- Hầm mộ binh m&atilde; rỗng c&aacute;ch lăng Tần Thủy Ho&agrave;ng khoảng 1.500m về ph&iacute;a Đ&ocirc;ng. Cho đến nay, Trung Quốc đ&atilde; ph&aacute;t hiện 4 hầm mộ binh m&atilde; rỗng, trong đ&oacute; c&oacute; 1 hầm chưa x&acirc;y dựng xong, v&igrave; vậy ở đ&acirc;y kh&ocirc;ng c&oacute; tượng l&iacute;nh v&agrave; tượng ngựa t&ugrave;y t&aacute;ng.&nbsp;Trong 3 hầm mộ binh m&atilde; rỗng, hầm số 1 c&oacute; quy m&ocirc; lớn nhất, chạy từ Đ&ocirc;ng sang T&acirc;y, d&agrave;i 210 m&eacute;t, rộng khoảng 60 m&eacute;t, tổng diện t&iacute;ch khoảng 13.000m2.. Trong 3 hầm mộ binh m&atilde; rỗng c&ograve;n lại, hầm số 1 l&agrave; hầm của Hữu qu&acirc;n, thiết lập một thế trận h&ugrave;ng mạnh với bộ binh l&agrave; ch&iacute;nh. Hầm mộ số 2 l&agrave; hầm mộ của Tả qu&acirc;n với thế trận rất quy m&ocirc;, gồm c&oacute; chiến xa, kỵ binh v&agrave; bộ binh. Hầm mộ chưa x&acirc;y dựng xong l&agrave; hầm mộ d&agrave;nh cho Trung qu&acirc;n theo dự định...</p> <p>-&nbsp;Tượng binh m&atilde; rỗng kh&ocirc;ng những c&oacute; gi&aacute; trị về mặt nghệ thuật, m&agrave; c&ograve;n c&oacute; thể gi&uacute;p nh&acirc;n loại giải đ&aacute;p nhiều thắc mắc của c&aacute;c nh&agrave; nghệ thuật đương đại về vấn đề chiến tranh thời cổ đại ở Trung Quốc.&nbsp;</p> <p>+ Hầm mộ binh m&atilde; rỗng thời Tần Thuỷ Ho&agrave;ng rất quy m&ocirc;, tổng cộng c&oacute; 20.780m2, hiện nay ng&agrave;nh chức năng Trung Quốc chỉ mới khai quật được 1 phần.&nbsp;</p> <p>+&nbsp;X&eacute;t về c&aacute;ch xếp c&aacute;c tượng l&iacute;nh v&agrave; tượng ngựa đ&atilde; khai quật cho thấy, cả 3 hầm mộ cổ đ&atilde; ch&ocirc;n hơn 130 chiến xa, 500 ngựa gốm k&eacute;o xe, 116 chiếc y&ecirc;n ngựa của kỵ binh, gần 8.000 tượng l&iacute;nh k&eacute;o xe, tượng kỵ binh v&agrave; bộ binh. Những tượng l&iacute;nh v&agrave; tượng ngựa tr&ocirc;ng rất giống người thật v&agrave; ngựa thật. C&aacute;c tượng l&iacute;nh đều cao tr&ecirc;n 1,8 m&eacute;t.&nbsp;Những tượng l&iacute;nh v&agrave; tượng ngựa đứng oai nghi&ecirc;m xếp h&agrave;ng rất trật tự l&agrave; h&igrave;nh ảnh thu nhỏ, n&oacute;i l&ecirc;n tiềm lực qu&acirc;n đội h&ugrave;ng hậu của đời Tần.&nbsp;</p> <p>+&nbsp;Kết quả khai quật cho thấy chủ yếu tượng được đ&uacute;c kết hợp giữa m&ocirc; h&igrave;nh thật với phương ph&aacute;p nặn tượng. Người ta lấy đất s&eacute;t ở địa phương l&agrave;m nguy&ecirc;n liệu nặn tượng. Trước hết l&agrave;m phần đầu, phần th&acirc;n v&agrave; ch&acirc;n tay, b&ecirc;n trong tượng đ&uacute;c rỗng, sau đ&oacute; lắp gh&eacute;p từng bộ phận lại với nhau, đợi đến sắp kh&ocirc; mới bắt đầu chạm khắc c&aacute;c chi tiết như tai, mũi, mắt, miệng, t&oacute;c, trang phục...<br />Sau khi tượng ho&agrave;n th&agrave;nh, phải đợi tượng kh&ocirc; ho&agrave;n to&agrave;n mới cho v&agrave;o l&ograve; nung. C&ocirc;ng nghệ l&agrave;m tượng ngựa cũng tương tự. Ch&iacute;nh v&igrave; c&aacute;c tượng l&iacute;nh v&agrave; tượng ngựa được l&agrave;m từng c&aacute;i một cho n&ecirc;n mỗi tượng c&oacute; n&eacute;t kh&aacute;c nhau tr&ocirc;ng rất độc đ&aacute;o. Đặc biệt l&agrave; n&eacute;t mặt rất phong ph&uacute; v&agrave; sinh động.</p> <p>-&nbsp;Việc khai quật binh m&atilde; rỗng v&agrave;o năm 1974 một lần nữa đ&aacute;nh thức nền văn minh thời cổ Trung Quốc, mở ra c&aacute;nh cửa để người đương đại t&igrave;m hiểu kho t&agrave;ng lịch sử bị v&ugrave;i trong h&agrave;ng ng&agrave;n năm.&nbsp;</p>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài