4. Thực hành tiếng việt trang 28
Soạn bài Thực hành tiếng việt trang 28 KNTT chi tiết
<div id="box-content"> <div id="before_sub_question_nav"></div> <div style="height: auto !important;" data-id="sp-target-div-outstream">&nbsp;</div> <div id="sub-question-1" class="box-question top20"> <p><strong> C&acirc;u 1 (Trang 28 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ KNTT)</strong></p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;"><strong>Giải th&iacute;ch nghĩa của c&aacute;c từ ngữ H&aacute;n Việt được in đậm trong c&aacute;c c&acirc;u văn dưới đ&acirc;y:</strong></p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">a) Kẻ kia l&agrave; một cư sĩ, trung thuần lẫm liệt, c&oacute; c&ocirc;ng với <span style="color: #000000;"><strong>ti&ecirc;n triều</strong></span>, n&ecirc;n Ho&agrave;ng thi&ecirc;n cho được hưởng c&uacute;ng tế ở một ng&ocirc;i đền để đền c&ocirc;ng kh&oacute; nhọc. M&agrave;y l&agrave; một kẻ <strong><span style="color: #000000;">h&agrave;n sĩ</span></strong>, sao d&aacute;m hỗn l&aacute;o, tội &aacute;c tự m&igrave;nh l&agrave;m ra, c&ograve;n trốn đi đằng n&agrave;o?</p> <p dir="ltr" style="text-align: right;">(Nguyễn Dữ, <em>Chuyện chức Ph&aacute;n sự đền Tản Vi&ecirc;n</em>)</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">b) Xin đại vương <strong>khoan dung</strong> tha cho hắn để tỏ c&aacute;i đức rộng r&atilde;i. Chẳng cần đ&ograve;i hỏi d&acirc;y dưa. Nếu thẳng tay trị tội n&oacute;, sợ hại đến c&aacute;i đức <strong>hiếu sinh</strong>.</p> <p dir="ltr" style="text-align: right;">(Nguyễn Dữ, <em>Chuyện chức Ph&aacute;n sự đền Tản Vi&ecirc;n</em>)</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">c) Đối với những người như ng&agrave;i, ph&eacute;p nước ngặt lắm. Nhưng biết ng&agrave;i l&agrave; một người c&oacute; <strong>nghĩa kh&iacute;</strong>, t&ocirc;i muốn ch&acirc;m chước &iacute;t nhiều.</p> <p dir="ltr" style="text-align: right;">(Nguyễn Tu&acirc;n, <em>Chữ người tử t&ugrave;</em>)</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">d) Chỗ n&agrave;y kh&ocirc;ng phải l&agrave; nơi để treo một bức lụa trắng trẻo với những n&eacute;t chữ vu&ocirc;ng vắn tươi tắn n&oacute; n&oacute;i l&ecirc;n những c&aacute;i <strong>ho&agrave;i b&atilde;o tung ho&agrave;nh</strong> của một đời con người.</p> <p dir="ltr" style="text-align: right;">(Nguyễn Tu&acirc;n, <em>Chữ người tử t&ugrave;</em>)</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p dir="ltr">a.</p> <p dir="ltr">- &ldquo;Ti&ecirc;n triều&rdquo;: đời trước</p> <p dir="ltr">- &ldquo;H&agrave;n sĩ&rdquo;: học tr&ograve;</p> <p dir="ltr">b.&nbsp;</p> <p dir="ltr">- &ldquo;Khoan dung&rdquo;: l&ograve;ng rộng lượng, bao&nbsp;dung, thương y&ecirc;u con người, sẵn s&agrave;ng tha thứ, kh&ocirc;ng khắt khe, kh&ocirc;ng trừng phạt, hoặc sẵn s&agrave;ng xo&aacute; bỏ những lỗi lầm m&agrave; người kh&aacute;c đ&atilde; phạm phải.</p> <p dir="ltr">- &ldquo;Hiếu sinh&rdquo;:qu&yacute; trọng sinh mệnh, tr&aacute;nh những h&agrave;nh động g&acirc;y hại đến sự sống mu&ocirc;n lo&agrave;i.</p> <p dir="ltr">c.&nbsp;</p> <p dir="ltr">- &ldquo;Nghĩa kh&iacute;&rdquo;:ch&iacute; kh&iacute; của người hay l&agrave;m việc nghĩa.</p> <p dir="ltr">d.</p> <p dir="ltr">- &ldquo;Ho&agrave;i b&atilde;o tung ho&agrave;nh&rdquo;: ấp ủ trong l&ograve;ng những điều lớn lao, tốt đẹp, mạnh mẽ.</p> </div> <div id="sub-question-2" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 2 (Trang 28 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ KNTT)</strong></p> <p dir="ltr"><strong>Đọc đoạn văn sau v&agrave; thực hiện c&aacute;c y&ecirc;u cầu:</strong></p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">Ta nhất sinh kh&ocirc;ng v&igrave; v&agrave;ng ngọc hay quyền thế m&agrave; &eacute;p m&igrave;nh viết c&acirc;u đối bao giờ. Đời ta cũng mới viết c&oacute; hai bộ tứ b&igrave;nh v&agrave; một bức trung đường cho ba người bạn th&acirc;n của ta th&ocirc;i. Ta rất c&aacute;m c&aacute;i tấm l&ograve;ng biệt nh&otilde;n li&ecirc;n t&agrave;i của c&aacute;c người. N&agrave;o ta c&oacute; biết đ&acirc;u một người như thầy quản đ&acirc;y m&agrave; lại c&oacute; những sở th&iacute;ch cao qu&yacute; như vậy. Thiếu ch&uacute;t nữa, ta đ&atilde; phụ mất một tấm l&ograve;ng trong thi&ecirc;n hạ.</p> <p dir="ltr" style="text-align: right;">(Nguyễn Tu&acirc;n, <em>Chữ người tử t&ugrave;</em>)</p> <p dir="ltr">a) T&igrave;m 5 từ H&aacute;n Việt trong đoạn văn tr&ecirc;n.</p> <p dir="ltr">b) Thử thay thế một từ H&aacute;n Việt trong đoạn văn tr&ecirc;n bằng 1 từ hoặc cụm từ biểu đạt &yacute;</p> <p dir="ltr">nghĩa tương đương. H&atilde;y đối chiếu c&acirc;u, đoạn văn gốc với c&acirc;u, đoạn văn mới để r&uacute;t ra nhận x&eacute;t về sự thay thế n&agrave;y.</p> <p dir="ltr">c) Dựa v&agrave;o ngữ cảnh, h&atilde;y n&ecirc;u &yacute; nghĩa của việc sử dụng c&aacute;c từ H&aacute;n Việt trong đoạn văn tr&ecirc;n.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">a. C&aacute;c từ h&aacute;n việt trong đoạn văn:</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">- Nhất sinh: cả một đời</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">- Biệt nhỡn: c&aacute;i nh&igrave;n tr&acirc;n trọng đặc biệt.</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">- Li&ecirc;n t&agrave;i: biết qu&yacute; c&aacute;i t&agrave;i</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">- Thi&ecirc;n hạ: Tất cả những g&igrave; dưới trời đất</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">- Quyền thế: quyền h&agrave;nh v&agrave; thế lực</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">b.&nbsp;</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">V&iacute; dụ thay từ &ldquo;biệt nhỡn&rdquo;:&nbsp;</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">Ta rất c&aacute;m c&aacute;i tấm l&ograve;ng tr&acirc;n trọng đặc biệt li&ecirc;n t&agrave;i của c&aacute;c người. N&agrave;o ta c&oacute; biết đ&acirc;u một người như thầy quản đ&acirc;y m&agrave; lại c&oacute; những sở th&iacute;ch cao qu&yacute; như vậy. Thiếu ch&uacute;t nữa, ta đ&atilde; phụ mất một tấm l&ograve;ng trong thi&ecirc;n hạ</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">Nhận x&eacute;t: C&acirc;u văn ban đầu được sử dụng hay hơn v&agrave; đ&uacute;ng với tinh thần văn bản.</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">c.</p> <p dir="ltr" style="text-align: justify;">Đặt trong ho&agrave;n cảnh văn bản, việc sử dụng từ h&aacute;n việt l&agrave; ph&ugrave; hợp nhất bởi n&oacute; vừa to&aacute;t l&ecirc;n được kh&ocirc;ng kh&iacute; cổ k&iacute;nh, trang trọng, vừa truyền đạt được hết những th&ocirc;ng điệp t&aacute;c giả muốn truyền tải.</p> <div style="text-align: center; margin-top: 15px; margin-bottom: 15px;"><!-- lgh-detail-inject-middle-content --></div> </div> <div id="sub-question-3" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 3 (Trang 28 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ KNTT)</strong></p> <p style="text-align: justify;"><span id="docs-internal-guid-cd2fffc7-7fff-1a42-1202-468d4522207b">H&atilde;y t&igrave;m 6 từ H&aacute;n Việt c&oacute; một trong những yếu tố tạo n&ecirc;n c&aacute;c từ sau: cương trực, h&agrave;n sĩ, hiếu sinh. Đặt một c&acirc;u với mỗi từ H&aacute;n Việt t&igrave;m được.</span></p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p dir="ltr">Lời giải chi tiết</p> <p dir="ltr">- C&aacute;c từ H&aacute;n Việt c&oacute; yếu tố tạo n&ecirc;n từ "cương trực": cương quyết, cương trực</p> <p dir="ltr">Mặc kệ sự ngăn cản của gia đ&igrave;nh, người thanh ni&ecirc;n trẻ cương quyết tham gia qu&acirc;n đội để cứu nước&nbsp;</p> <p dir="ltr">&Ocirc;ng ấy l&agrave; một nh&agrave; l&atilde;nh đạo cương trực</p> <p dir="ltr">- C&aacute;c từ H&aacute;n Việt c&oacute; yếu tố tạo n&ecirc;n từ "h&agrave;n sĩ": bần h&agrave;n, nho sĩ</p> <p dir="ltr">Kẻ bần h&agrave;n thường bị xem thường</p> <p dir="ltr">&Ocirc;ng ấy l&agrave; nho sĩ nổi tiếng nhất của v&ugrave;ng n&agrave;y</p> <p dir="ltr">- C&aacute;c từ H&aacute;n Việt c&oacute; yếu tố tạo n&ecirc;n từ "hiếu sinh": hiếu kh&aacute;ch, sinh vật</p> <p dir="ltr">Việt Nam l&agrave; một quốc gia hiếu kh&aacute;ch</p> <p dir="ltr">Vườn quốc gia l&agrave; nơi nu&ocirc;i dưỡng những lo&agrave;i sinh vật đang cần được bảo tồn</p> </div> <div id="sub-question-4" class="box-question top20"> <p>&nbsp;</p> <p><strong>C&acirc;u 4 (Trang 29 SGK Ngữ văn 10, Tập 1, Bộ KNTT)</strong></p> <p dir="ltr">H&atilde;y chỉ ra lỗi d&ugrave;ng từ H&aacute;n Việt trong c&aacute;c c&acirc;u sau v&agrave; sửa lại:</p> <p dir="ltr">a) Việc chăm chỉ đọc s&aacute;ch gi&uacute;p ta t&iacute;ch lũy được nhiều tri thức bổ &iacute;ch.</p> <p dir="ltr">b) Tại phi&ecirc;n t&ograve;a nơi c&otilde;i &acirc;m, nh&acirc;n vật Tử Văn đ&atilde; thể hiện được sự cứng cỏi, ngang t&agrave;ng của h&agrave;n sĩ.</p> <p dir="ltr">c) Th&oacute;i quen học tập theo kiểu "nước đến ch&acirc;n mới nhảy" l&agrave; một yếu điểm của nhiều bạn học sinh.</p> <p><strong>Hướng dẫn trả lời:</strong></p> <p dir="ltr">a) Từ d&ugrave;ng sai: tri thức</p> <p dir="ltr">Sửa lại: thay bằng từ "kiến thức"</p> <p dir="ltr">b) Từ d&ugrave;ng sai: h&agrave;n sĩ</p> <p dir="ltr">Sửa lại: thay bằng từ "nho sĩ"</p> <p dir="ltr">c) Từ d&ugrave;ng sai: yếu điểm</p> <p dir="ltr">Sửa lại: thay bằng từ "khuyết điểm"</p> </div> <div id="end_sub_question_nav"></div> </div>
Xem lời giải bài tập khác cùng bài